Zou eigenlijk niet naar het (JCS) Justitieel Complex Schiphol gaan vandaag, omdat de voorzitter Mr. Ruud Veldhuisen aangaf dat het vandaag waarschijnlijk een zeer korte zitting zou worden. Echter er was een ontwikkeling waardoor je toch weer getriggerd wordt even te gaan horen of dit toch nog van enige invloed zou kunnen zijn op de voortgang van het Passage-proces. In deze eindfase zou je zomaar weer een aanhouding kunnen krijgen, maar dat bleek gelukkig niet het geval. Het OM heeft op de valreep nog stukken, o.a. de verklaringen van Vandros-verdachte Willem Holleeder, waarvan het OM vindt dat deze relevant zijn voor Passage, toegevoegd aan het toch al gigantische Passage-dossier en ondervond niet al teveel protest van de verdediging. Het Hof besloot na een kort beraad de stukken aan het dossier toe te voegen.
(klik voor groter)
Mr. Nico Meijering, de advocaat van Dino Soerel, gaf aan dat de verdediging de verklaringen van Holleeder die eerder onder embargo lagen, dat kortgeleden is beëindigd, heeft kunnen lezen en ziet deze als ontlastend voor zijn client. In de verklaringen van Holleeder wordt nl. niet door hem verklaard over de door het OM vermeende driemanschap (Holleeder, Hillis, Soerel) en ook Sandra den Hartog verklaart niets over Soerel in verband met het geld dat door Den Hartog zou zijn betaald aan Stanley Hillis in Liechtenstein om vermeende dreiging af te kopen door 'Sreten 'Joca' Jocic. Nergens wordt Soerel genoemd als mogelijk betrokkene, waardoor de verdediging geen reden ziet om een en ander aan te vechten. Dino Soerel zelf, die als enige verdachte aanwezig was, had verder ook niets toe te voegen aan hetgeen zijn advocaat zei.
Klein dingetje: het OM wil niet dat de verklaringen ter beschikking zouden komen, volgens het zogenaamde recht van kopie, van de verdediging, anders dan de advocaten van Holleeder zelf natuurlijk. Dit om eventueel 'lekken' tegen te gaan. Eerder zijn er toch verklaringen naar de media gelekt, onder meer naar de misdaadsite Vlinderscrime, van wijlen Martin Kok (RIP), die ze meteen online zette. Of dat nu door advocaten, een van de verdachten of eventueel andere bij Passage betrokken personen die beschikking hadden over de stukken, is nooit echt opgehelderd. Desalniettemin zag advocaat-generaal Mr. Frits Posthumus reden om op grond van art. 32 Sv. in combinatie met Art. 7 (verstrekking afschriften processtukken) de verklaringen niet in brede kring te verstrekken. Dit mede om te voorkomen dat toekomstige getuigen in het Vandros-proces mogelijk zouden kunnen worden beïnvloed als bekend zou worden wat Holleeder heeft verklaard over de feiten, zoals die volgens hemzelf zouden liggen.
Het OM zei dat alles wat met Holleeder te maken heeft grote aandacht heeft, 'men lekt en dat moet voorkomen worden' en 'dat kan voorkomen worden door geen afschriften te verstrekken'. Alleen in geval van kroongetuige La Serpe gaf diens raadsman Mr. Jan Peter van Schaik aan dat La Serpe nog geen kennis heeft kunnen nemen van de stukken en dat men alleen in zijn geval bereid is de vordering de stukken niet te verstrekken in te trekken, mocht dat tot complicaties leiden. De andere raadslieden gingen expliciet akkoord. Mr. Robert Malewicz, één van de advocaten van Jessy Remmers, gaf aan dat de relevantie in de zaak van Remmers ontbreekt en daarom geen reden te zien bezwaar te maken tegen voeging van de stukken.
De verdediging van Soerel kreeg tot slot nog gelegenheid te reageren. Mr, Meijering verzocht de stukken die op 22 mei jl. zijn verstrekt, oa. de verklaringen van de zussen Sonja en Astrid Holleeder en Sandra Den Hartog en de verklaringen van Willem Holleeder, toe te voegen aan het Passage- dossier. De verklaringen zijn strafrechtelijk van belang, want ze gaan ver terug in de tijd, vanaf midden jaren '90, en de rode draad in de vervolging van zijn client is de vermeende driemanschap waar client deel van uit zou hebben gemaakt volgens het OM, aldus Meijering. Niet alleen in het dossier, maar ook bij requisitoir is het uitvoerig aan bod gekomen. Mede ter voorkoming van vertraging van de procesgang ziet de verdediging mede af van debat (en) over het recht op kopie en gaat de verdediging akkoord met enkel inzage in de stukken van Holleeder, 'Hoewel we dat wel heel erg vervelend vinden, maar het is even niet anders', aldus Meijering.
In de zeer uitgebreide verklaring van Holleeder, die de reeds verstrekte stukken compleet maakt, wordt volgens Meijering geen moment gesproken over de rode draad in de vervolging van zijn client, de vermeende driemanschap waar Soerel volgens het OM deel van zou hebben uitgemaakt. Dit terwijl hij wel verklaart over andere personen waarmee hij in het verleden intensief crimineel zakelijk contact zou hebben onderhouden. Genoemd worden o.a. Endstra, Mieremet, Klepper, Hillis en Van Hout en het ging om ettelijke miljoenen, echter Holleeder verklaarde, reeds bij de rechter-commissaris in de zaak Vandros, nimmer dergelijke zakelijke band met client Soerel te hebben gehad. Verder verwijst Meijering naar de verklaringen van Astrid Holleeder en de andere dames, waarin nimmer de naam van Soerel voorkomt, als het gaat om het vermeend driemanschap en criminele zaken waarover verklaard wordt.
Meijering: Voorts is van belang dat Holleeder de verklaringen van Mieremet en Ferry de Kok tegenspreekt, voor zover het betreft vermeende betrokkemheid van client Soerel bij de vermeende 11 miljoen gulden, betaald door Sandra den Hartog, na de dood van Klepper aan Mieremet Hillis, Jocic en Holleeder. Holleeder bevestigd dergelijke betaling wel, maar verklaart daarbij totaal niet over Soerel in dit verband. Het zou volgens de verdediging geen debat hebben mogen opleveren of de verklaringen strafrechtelijk van belang zijn, sterker nog, de verdediging is andermaal verontwaardigd dat het OM zegt dat het OM de verklaringen als niet relevant heeft beoordeeld.
Tot slot over de verklaringen van de dames Holleeder en Den Hartog, die zoals bepleit bij pleidooi ontlastend hebben verklaard over zijn client. De verklaring van Sandra den Hartog over de poging tot liquidatie van Ronald van Essen is van belang omdat Fred Ros leugenachtig tracht Soerel bij die poging tot liquidatie te betrekken die gepleegd is op Van Essen. Uit de verklaringen van Van Essen zelf blijkt totaal niets over betrokkenheid van client Soerel en overigens ook van Hillis bij die aanslag. Van Essen heeft de namen van Soerel en Hillis ook helemaal niet genoemd in zijn gesprekken met Ros, die hij wel bevestigt te hebben gehad met Ros. Van groot belang is dat Den Hartog geen ondersteuning biedt voor hetgeen Ros verklaart.Integendeel, zij noemt nu juist alleen de namen Mieremet, Klepper, Endstra en Holleeder in verband met de opdracht om Van Essen te vermoorden of de mislukte aanslag op Van Essen. Meijering met enig cynisme in zijn stem: 'noem het maar mislukt... want de man is natuurlijk wel invalide geworden'.
Getuige Astrid Holleeder is ingegaan op contacten van haar broer, maar komt daarbij niet op de naam Soerel. Integendeel, juist wel op andere namen als het gaat om het criminele groepje rondom Endstra en haar broer Willem. Zij noemt Endstra, Mieremet, Klepper en Hillis, maar noemt in dat verband geheel niet de naam van Soerel. Daar waar de verklaringen van Holleeder die van Astrid Holleeder ondersteunen, geldt dat vanzelfsprekend ook andersom.
Meijering kwam met een statement: Voorzitter, het woord ontlastend dient zich niet alleen te beperken tot: 'Hij heeft het niet gedaan', maar moet juist veel breder worden gezien. In die zin denkt de verdediging dat het feit dat client Soerel niet genoemd wordt in deze verklaringen, ontlastend werkt. Meijering: 'Dank u voor uw aandacht'.
De voorzitter merkte op: Ja... u geeft een duiding over de verklaring van Holleeder zelf. U zegt: 'Mij valt op', dat zegt u in een reactie eigenlijk op wat u bij het OM heeft beluisterd over het driemanschap waarvan uw client toen deel uit zou maken, dan zegt u van: 'Nou ja, als we al die verklaring van Holleeder bestuderen, valt op dat de naam van client niet wordt genoemd' en u zegt dan wie er allemaal wel worden genoemd.
Meijering: Ja.
Voorzitter: Toen u dat zo op een rij zette, viel mij op dat al die personen dood zijn,
Meijering: Daar wordt je niet blij van...
Voorzitter: Nee, ik spreek het maar met zoveel woorden uit.
Hierna ging het Hof in kort beraad. Na deze pauze besloot het Hof de stukken toe te voegen aan het dossier. Daar is geen debat over. Die worden nu dus geacht deel uit te maken van het dossier. Als ze van belang zijn voor het dossier, omdat ze belastend of ontlastend zijn, en dat zijn ze voor Soerel, dus in die zaak worden ze toegevoegd. In de zaken waarin betoogt is dat ze niet relevant zijn niet. Mr. Nico Meijering heeft de gelegenheid genomen om de relevantie van de stukken te onderstrepen, dus als het OM dat wil, kan het nog reageren op de woorden van Meijering
Advocaat-generaal Mr. Cynthia de Jong zei over de opmerking van de verdediging van Soerel, dat de stukken door hen als ontslastend voor Soerel worden gezien, dat het logisch is dat Holleeder 'wegblijft bij Soerel en de driemanschap', omdat het verwijt tegen Holleeder is dat er onder meer levensdelicten zouden zijn gepleegd uit naam van dat vermeende driemanschap. Het OM ziet dat niet als ontlastend, maar als een verdachte die probeert ook zijn eigen straatje schoon te vegen.
AG De Jong: Zo zien wij de verklaringen, Daar blijven we bij. We zijn er in het requisitoir uitgebreid op in gegaan, we zullen dat niet herhalen, maar dat is de kern wat ons betreft.
Voorzitter: Wilt u daar nog op reageren, meneer Meijering?
Meijering: Nou ja, we zijn in zoverre verrast omdat we tevoren e-mailwisseling hebben gehad en het Openbaar Ministerie volledig bekend was met wat ik vandaag heb voorgedragen aan punten die wij zagen in die verklaringen en het Openbaar Ministerie nu heeft laten weten dat het OM verder geen opmerkingen meer had naar aanleiding van de punten die de verdediging van te voren ten behoeve van de voortgang had ingebracht. Dus in die zin wel verrast dat het OM de verklaringen van Holleeder ziet als het wegblijven, het wegblijven dus van iets wat wel anders zou zijn, van de vermeende gezamelijkheid met Soerel en dat hier sprake zou zijn van het schoonvegen van het eigen straatje... Ja, dat zien wij toch anders. Sterker nog, daar waar het OM heeft gezegd dat de verklaringen van Holleeder in lijn zijn met eerdere verklaringen, nou, dan denken wij dat het OM daar nog een wat dossier op na zou moeten slaan. Omdat we nou juist hebben gezien dat de heer Holleeder aanzienlijk anders heeft verklaard, dan in de verklaringen in Kolbak. Als we het bv. alleen al hebben over het investeren bij meneer Endstra. Maar los daarvan heeft hij ook andere personen genoemd , waarvan hij nu juist níet is weggebleven, die personen heb ik al genoemd, dus wat dat betreft persisteer ik graag bij datgeen wat ik vanmorgen al heb gezegd.
Soerel kreeg nog gelegenheid voor een laatste woord, maar daar maakte hij geen gebruik van.
Soerel: Ik heb er eigenlijk niet meer aan toe te voegen.
Voorzitter: Alles is al gezegd?
Soerel: Alles is al gezegd...
Voorzitter mr. Ruud Veldhuisen: Nou, dan is het moment van sluiting van het onderzoek nabij. Strafvordering zit vol rituelen en bij de sluiting van een onderzoek ook. Normaal is dat een klap van een hamer van nou, het onderzoek is gesloten na lange tijd procederen, in ieder geval in Hoger beroep. Ik geloof dat ik er bij gelegenheid van de repliek al bij stil heb gestaan en lof heb toegezwaaid naar de procesdeelnemers en de manier waarop ze vorm en inhoud hebben gegeven aan hun taak, dus dat doe ik niet nog een keer. Ik kijk wel over de schouders heen en richt me ook wel tot Husken, Belleman en Bondtehond, of is het De Bondt, ik weet het nog steeds niet helemaal goed, maar het is me ook niet ontgaan dat u weer en wind heeft getrotseerd en al die maanden, al die jaren om hier steeds weer te zitten, dus dat hardop zeggen is ook wat waard.
<0>
(Bij deze dank ik ook het Hof voor deze aardige woorden. Leuk om te horen dat e.e.a gewaardeerd wordt. Zeker om dat te horen van rechters in de Rechtbank en raadsheren van het Hof is dat een eer. By the way: Overigens is Bondtehond de naam van mijn weblog, maar De Bondt m'n echte naam. Een woordspeling dus eigenlijk, gekozen om twee redenen: goede jeugdvrienden gaven mij deze bijnaam voor de grap en toen ik vele jaren later over rechtszaken ging schrijven, onder meer over bekende namen in het misdaadmilieu, vond ik deze naam wel leuk passen. Vermeende misdadigers zijn door hun verschijning in de media namelijk al gauw 'zo bekend als de bonte hond'...
)
<0>
Voorzitter mr. Ruud Veldhuisen tot slot: Dan sluit ik nu het onderzoek. Alles is gezegd, 29 juni aanstaande zal er uitspraak zijn in dit gebouw, om 10 uur 's ochtends. Als u (verdachten) daarbij aanwezig wilt zijn, kunt u dat aangeven. We sluiten de zitting.
Het Hof staat voor de zeer moeilijke en zware taak om na meer dan 10 jaar procederen in het liquidatieproces Passage een afgewogen en wijs besluit te nemen. Ik wens het Hof dan ook veel kracht en wijsheid toe. Over een ongetwijfeld spannende 14 dagen voor alle betrokkenen komt dus eindelijk de uitspraak in zicht na meer dan 10 jaar intensief procederen in het Passage-proces:
Op 29 juni om 10 uur in het JCS
Bondtehond
