Na bijna drie zittingsdagen achter gesloten deuren heeft de rechtbank van het Passageproces enkele onderzoekswensen toegewezen aan de verdediging. Getuige NN1 moet worden gehoord over de Hollowpoint-patronen en tevens dient getuige F3 opnieuw te worden gehoord. Meer valt er op dit moment niet over dit onderwerp te zeggen. De term 'achter gesloten deuren' zegt het eigenlijk al, de zittingen waren niet toegangelijk voor de pers in verband met de (anonieme bedreigde) F-getuigen. Tot slot maakte de rechtbank de tussenbeslissing bekend rondom de verzoeken van de verdediging, onder meer over het (concept-) verweer van 27 A4'tjes van kroongetuige Peter La Serpe.
De zitting begon met een mededeling van de jongste rechter dat Moppie Rasnabe zich vandaag had ziekgemeld omdat hij een ontstoken kies heeft die vandaag getrokken moest worden. Eigenlijk zou Moppie vandaag nog gehoord moeten worden over hetgeen getuige Harry Wolzak op zitting had verklaard. Dit is nu uitgesteld tot 20 december. De rechter zei nog wel streng dat Moppie al een tijd niet geweest is en dat hij dan ook echt moet verschijnen, anders zou de rechtbank desnoods medebrenging kunnen gelasten. Volgens Moppies tweede raadsman Mr. Mark Nillesen had Moppie hem voor het weekend enkele malen geprobeerd te bereiken, echter dat was niet gelukt. Moppie zou zijn best doen aanwezig te zijn op zitting de 20e.
Voordat de rechtbank de tussenbeslissing bekend maakte ging het OM in op de verschillende verzoeken van de verdediging, met name dus op het betoog van Mr. Sander Janssen van 2 december. Volgens Mr. Betty Wind (uiterst links) zou het betoog van de raadsman van Jesse Remmers van speculaties aan elkaar hangen. Ook vond de officier van justitie dat Janssen afsloot met een mooi toneelstukje. Ze doelde op het moment waarop Mr. Janssen in ging op de financiële toezegging, de lump-sum van 300.000 euro die door toenmalig CIE-officier Mr. Sander de Haas tijdens het verhoor op zitting een 'niet-exessieve voorziening' werd genoemd. Mr. Janssen zei als reactie daarop: De deal: 300.000 euro. Een niet-exessieve voorziening... U kunt dit toch niet uitleggen aan de koffietafel? Op een verjaardag? Ik in ieder geval niet aan mijn moeder. En mijn moeder is niet simpel, maar ze begrijpt het niet.
Mr. Wind zegt daarover dat Janssen uit processen-verbaal denkt op te kunnen maken dat de 3 ton naast andere financiële toezeggingen zou zijn gedaan, maar dat dergelijke toezegging niet door De Haas is gedaan. Daar is volgens Wind geen sprake van. Het zit zo: La Serpe zou na afloop van zijn detentie onder de hoede van het TGB blijven. Echter La Serpe gaf in 2008 aan geen gebruik te willen maken van het TGB. Toen is hem toegezegd dat hij een bepaald bedrag zou krijgen om zijn eigen veiligheid te regelen, een lening en inkomensgarantie van iets boven modaal. Naar oordeel van de staat is daarmee de intentieverklaring van de staat vervallen. De conclusie moet zijn dat Janssen uitgaat van afspraken gemaakt 'daarnaast'. Dat is onjuist, aldus Wind.
Over het één en ondeelbare OM. Dat het OM één en ondeelbaar is, was juist van de raadsman. Echter, zo zegt Wind, binnen het OM zijn er wel gescheiden verantwoordelijkheden, en dat hoort ook zo. Bijvoorbeeld: Het bij het CIE bekende, is niet bekend bij alle OM-onderdelen.
En over het verweer van 27 A4'tjes van La Serpe zei Wind nu dat het OM de indruk heeft dat La Serpe een partijtje blufpoker heeft gespeeld. Over de 9 punten die La Serpe kenbaar heeft gemaakt op zitting zegt Wind dat niet valt in te zien waarom dit zaaksoverstijgend zou zijn. En de 2 punten die geheim moesten blijven, de ene pagina over de aanverwante van La Serpe en de opnames met TGBers, zijn van ná de totstandkoming van de deal.
De officier van justitie gaf tot slot van haar reactie een min of meer vermanende opmerking, bedoeld voor Mr. Janssen. Kort nadat ze net een gedeelte uit het betoog van Janssen omschreef als 'een toneelstukje', en het noemen van verschillende (mogelijk toegezegde) bedragen omschreef als 'Het leek wel miljoenenjacht', of de vermeende toezeggingen van De Haas als 'gegoochel' van de raadsman, klonk dit toch wel een beetje vreemd in mijn oren. Maar goed, wie ben ik, kennelijk kan dat dan weer wel.
Mr. Wind: Een advocaat hoort niet alleen oog te hebben voor zijn cliënt, maar ook voor de behoorlijke procesorde.
Mr. Hans Oppe (2e van rechts) voegde daar later nog aan toe: Het woordgebruik van de heer Janssen. Hij sloot zich aan bij de heer Meijering. 'Schandalig' en 'schandelijk', ik was dat niet gewend van de heer Janssen. Van de heer Meijering wel. Het gebeurt bijna iedere zitting... (klonk dit ook niet als een steekje onder water?)
De conclusie van het OM was uiteindelijk: Alle verzoeken moeten worden afgewezen.
Na de reactie van het OM kregen de raadslieden ook nog gelegenheid te reageren. (samengevat)
Mr. Janssen: Ik vind overigens dat het OM de toon zou moeten matigen. Het OM kan helemaal niet weten of ik speculeer. Naar mijn overtuiging is tijdens die bijeenkomst vlak voor Kerst wel degelijk een verkapte beloning aan de orde geweest. La Serpe noemde wel degelijk 300.000 euro. Het OM noemt mijn betoog een toneelstukje? Hoezo? Wij waren er niet bij, het OM was er ook niet bij.
Over het verschil in standpunten. Het OM stelt dat de stelling van La Serpe, dat zijn herinneringen zaaksoverschrijdend zouden zijn, niet valt in te zien. Onze kroongetuige, die verklaard in veel zaken, heeft op dit punt dus glashard verkeerde informatie gegeven?
De Haas heeft La Serpe kunnen overtuigen. Er zijn wisselende verklaringen, één miljoen, toen naar beneden, toen 3 ton. De toezegging moest eerst langs Van der Bel (TGB). Daaruit zou La Serpe hebben kunnen opmaken dat er geen toezegging is gedaan. Oude wijn in nieuwe zakken, met als voordeel dat het nu niet openbaar hoefde te worden gemaakt. (onder geheimhouding van de geheime TGB-overeenkomst - red.) Is wat er is toegezegd wel rechtmatig geweest? Allereerst ziet het toe op de rechtmatigheid van de deal.
Het OM is één en ondeelbaar. Als er een fout wordt gemaakt en dat is terecht, is het OM daar verantwoordelijk voor. Er is toegezegd: Prima, een lump-sum van 300.000. Er zijn zwaarwegende aanwijzingen dat de toezeggingen onrechtmatrig zijn. Dit vind ik de achilleshiel van dit proces. Het proces drijft op de deal met de kroongetuige. Er moest een einde worden gemaakt aan de liquidatiegolf in Nederland. De verpakking ziet er mooi uit, maar het gaat om wat er in zit. Ook basaal gezien is wat er is toegezegd van het grootste belang. Van cruciaal belang. Ik persisteer bij de onderzoekswensen! Laat ik afsluiten met, ik snap niet zo goed waarom het OM niet zegt: Gaat u nou maar eens onderzoeken of er onrechtmatige toezeggingen zijn gedaan. U zult zien dat ik er niet naast zit. Dank u.
Rechter: Ik sta er telkens weer versteld van hoe u uit de losse pols in staat bent inhoudelijk te reageren en in zulke mooie bewoordingen.
Mr. Janssen: Dank u.
Rechter: Mijnheer Meijering, wilt u nog wat zeggen?
Mr. Nico Meijering: Ik persisteer bij de belangen die in dit geval in ons voordeel zou moeten uitpakken.
Primair: Ik zou willen vragen of de rechtbank La Serpe een antwoord wil laten geven op de reactie wat het OM zegt, dat het blufpoker zou zijn. De 27 A4'tjes, mij staat bij dat hij die nou toch weer niet in wil brengen. Ik vind het een goed idee om hem te laten reageren op dat 'blufpokeren'.
Rechter richting La Serpe: Heeft u nog over de 27 A4'tjes nagedacht?
La Serpe: Nee, ik ben er niet mee bezig geweest. Ik merk de andere procespartijen wel...?
Rechter: De vraag is: Wilt u het wel of niet inbrengen?
La Serpe: Het is in ieder geval niet in mijn strafrechtelijk belang. Ik ben het wel eens met dit citaat uit de reactie van het OM: 'Het kan niet zo zijn dat het concept-verweer van mij als verdachte tegen de wil van een verdachte, ik dus, ingebracht wordt'. U weet dat er ontwikkelingen zijn. De raderen van de staat draaien langzaam. U weet, ik ben ik geen advocaat. Ik zal op een later moment een uitgebreide reactie geven en alle procespartijen duidelijkheid geven om ruis weg te nemen. Dat beloof ik.
Rechter: Ok, duidelijk, dan moeten we daar maar op wachten.
Mr. Betty Wind merkte nog wel op: Ok, dan hopen we maar dat er niet nog meer ruis onstaat...
Tot slot merkte Mr. Betty Wind nog op dat Mr. Janssen zegt dat er linksom of rechtsom toezeggingen zijn gedaan. Het is allemaal oud, op één klein aspectje na: La Serpe heeft 300.000 genoemd.
Mr. Wind: Ik ga nu niet diep in op dat bedrag, behalve: Als dat bedrag waar zou zijn, is dat nou ook weer niet zo'n buitensporig hoog bedrag in het kader van veiligheid betalen. Ik citeer De Haas voor het gemak.
'Duurzaam, op zelfstandige wijze in inkomen voorzien. La Serpe gaf aan een lump-sum bedrag rechtvaardig te vinden. Zelfstandig in inkomen voorzien zou volgens La Serpe noodzakelijk zijn om uit het criminele circuit te komen.'
Hierna volgde de middagpauze waarin de rechtbank zich tevens nog beraadde over de diverse verzoeken. Nadat de rechtbank 's middags de deuren nog een uurtje liet sluiten voor aanwezige pers las rechtbankvoorzitter Mr. Frits Lauwaars de tussenbeslissing voor.
(samenvatting in zeer grote lijnen, de tussenbeslissing telde 6 pagina's)
Mr. Lauwaars gaf eerst een lezing van de gebeurtenissen, vervolgens kwam hij tot de uitspraak.
De conceptverweer van 27 A4'tjes hoeft niet te worden ingebracht. De rechtbank acht zich in beginsel niet vrij om toevoeging aan het dossier te gelasten. La Serpe heeft zijn verweer gedeeld met het OM op een moment dat hij nog niet had besloten het te voeren. La Serpe behoefde er echter naar oordeel van de rechtbank geen rekening mee te houden dat dit conceptverweer een eigen leven zou gaan leiden in die zin dat het buiten zijn wil aan het strafdossier van hem en zijn medeverdachten zou worden toegevoegd.
La Serpe lichtte de gebeurtenissen toe op 3 november en gebruikte termen als 'zaaksoverstijgend', 'op ontoelaatbare wijze bewogen om kroongetuige te worden', 'afspraak met magistraat', bewust achterhouden van relevante informatie', aansturing van tactische verhoren', en 'meineed'. Hij heeft inmiddels een verklaring omtrent de gebeurtenissen die aan deze kwalificaties ten grondslag lagen in het proces gebracht. Naar het oordeel van de rechtbank vormt deze toelichting onvoldoende reden om de overige elementen van de conceptverklaring tegen diens wil in te brengen in het proces.
Een contra-indicatie voor een wezenlijk belang van de andere procesdeelnemers ziet de rechtbank in andere uitlatingen van La Serpe. Op 21 november heeft hij ter zitting laten weten dat zijn proceshouding primair tot doel heeft druk te zetten achter de onderhandelingen over de uiteindelijke beschermings- maatregelen. La Serpe gaf aan dat hij de term zaaksoverstijgend vooral te hebben gebruikt om de raadslieden van medeverdachten voor zich te mobiliseren. Van duidelijke aanwijzingen dat de nog niet ter kennis van de overige procesdeelnemers gebrachte elementen duiden op schending van rechtsregels die het belang van medeverdachten beschermen, is naar oordeel van de rechtbank geen sprake. De rechtbank acht dan ook geen termen aanwezig om het openbaar ministerie te gelasten, het verweer dat La Serpe uiteindelijk verkiest niet te voeren, tegen de wil van La Serpe in te brengen in het proces. Het verzoek wordt derhalve afgewezen.
Overige verzoeken: De rechtbank ziet in hetgeen door de verdediging is gesteld en aangevoerd geen zwaarwegende aanwijzingen om aan te nemen dat er inderdaad sprake is van een exessieve of volstrekt niet te onderbouwen voorziening of toezegging hiertoe aan La Serpe, waartoe een redelijk handelend officier van justitie met het oog op de gerechtvaardigde veiligheidsbelangen van La Serpe had kunnen komen. De verzoeken strekkende tot nader onderzoek hiernaar worden derhalve afgewezen.
Op grond van artikel 6 EVRM wil de rechtbank het Passage-proces binnen de redelijke termijn afdoen. De rechtbank besliste in verband met de voortgang van het proces, over de beoordeling van de (eventuele) onderzoekswensen, het volgende: Lees HIER
Deze week zal de rechtbank het nieuwe schema verspreiden.
Het proces gaat 20 december verder met het verhoor van Moppie Rasnabe. Waarschijnlijk de laatste zitting van 2011.
Bondtehond
