dinsdag 23 maart 2010

'Ik ben tot de conclusie gekomen dat er maar 1 de waarheid spreekt tussen het OM en mij, en dat ben ik'

Vanmorgen droeg Officier van justitie Betty Wind namens het Openbaar Ministerie een reactie voor op de verklaring van Peter La Serpe. Hierna kon Mr. Nico Meijering, de advocaat van Ali Akgün, reageren. Ook Mr. Sander Janssen, de tweede advocaat van Jesse Remmers, reageerde op het OM, oa met een aantal verzoeken. Daar was gelukkig nog tijd voor, omdat de verklaring van het OM beperkt bleef tot een paar uur, anders had dit Donderdag gemoeten. Nadat de zitting was geopend meldde rechtbankvoorzitter Lauwaars eerst nog dat er stukken waren binnengekomen van Dhr. Van der Bel, voormalig hoofd van Team Getuige Bescherming (TGB). Mr. Jan Peter van Schaik, de advocaat van Peter La Serpe, werd in de gelegenheid gesteld deze eerst door te lezen. Na een eerste schorsing van 10 minuten kon de zitting echt beginnen. De tribune was rijkelijk gevuld, de verwachtingen hooggespannen. Wat zou het OM nu tegen de verklaring van La Serpe in kunnen bengen? Dat komt op het volgende neer:


Samengevat:
Het OM betreurt allereerst dat La Serpe de beslissing heeft genomen zijn ongenoegen in de strafzaak te ventileren. Dat kan nadelige gevolgen hebben voor zijn eigen veiligheid alsook die van anderen en kan hem in deze strafzaak niet brengen wat hij ervan hoopt. In de reactie is gezocht naar een evenwicht en is het zwaartepunt bij het belang van de veiligheid van de kroongetuige komen te liggen. Vorige week had Betty Wind al aangegeven dat het verhaal zonder meer twee kanten heeft en dat is volgens haar ook beslist het geval. Dat blijkt uit twee processen-verbaal door de huidige en de voormalige officier van justitie belast met het getuigenbescherming. Ook is er een toelichting van CIE-officier Mr. Sander de Haas over zijn rol in 2006.

La Serpe heeft het TGB als een onprofessionele organisatie neergezet, die niet voor de veiligheid van hemzelf, zijn familie en andere bedreigde getuigen kan zorgdragen. Dit beeld is onjuist en onterecht, aldus Wind. Er zijn natuurlijk ook tientallen getuigen die wel tevreden zijn onder de hoede van het TGB. Juist omdat de ontevreden personen de media opzoeken onstaat er een onjuist beeld dat het systeem niet deugd. Het is een misvatting dat de getuige een makkelijk leventje in luxe krijgt als beschermde getuige. Het doel is wel de getuige een nieuw sociaal economisch bestaan op te bouwen, maar dat is moeilijk en vergt veel van de getuige. De voorwaarden om dit te kunnen doen op een verantwoorde wijze worden geschapen door het TGB. De manier waarop, de locaties, de wijze waarop de detentie ten uitvoer wordt gelegd en de periode na detentie waarin de getuige in staat wordt gesteld een ander leven op te bouwen, dient natuurlijk geheim te blijven. Daar kan het OM dus weinig over zeggen.

Het is volgens Mr. Betty Wind begrijpelijk dat de verdachte invloed wil uitoefenen tot op detailniveau. Het is ook niet niks is je hele leven in handen van een overheidsinstantie te moeten leggen in een situatie van grote onzekerheid en onduidelijkheid over je toekomst. En het is nl een normale menselijke behoefte zelf te willen bepalen en te weten waar men aan toe is. Een vroegtijdig kijkje in de keuken kan echter nog niet gegeven worden, daar er altijd een mogelijkheid bestaat dat een getuige tussentijds afhaakt en dat dan de werkwijzen van het TGB dan op straat komen te liggen met alle risico's van dien.

Een tweede punt is dat de omstandigheden continu veranderen en dat een concreet plan pas kort voor de getuige aan een nieuw leven gaat beginnen bekend worden gemaakt. Het zou bv kunnen dat een persoon uit de hoek waarvan dreiging wordt verwacht zich in het land kan vestigen of een vakantiehuis koopt waar de bedreigde getuige zich aanvankelijk zou vestigen. In zo'n geval veranderd de hele zaak. Getuigebescherming is dus maatwerk, toegesneden op een bepaalde persoon, in een bepaalde situatie op een bepaald moment en variëert derhalve in duur en intensiteit. In het licht hiervan zou ieder moeten begrijpen dat er nog geen gedetailleerde alomvattende afspraken gemaakt konden worden. De term 'intentieverklaring' is ook niet voor niets gekozen.

Er is, anders dan de kroongtuige stelt, nooit sprake geweest van een financiële overeenstemming tussen Mr. De Haas en Peter La Serpe. Er is wel een gesprek geweest waarin La Serpe aangaf te overwegen zich terug te trekken toen hij er niet uit leek te komen in besprekingen met TGB-officier Van der Bel. Na het gesprek, waarin La Serpe aangaf een nieuw voorstel te willen doen, gaf Mr. De Haas aan dit voorstel over te zullen brengen aan TGB-officier Van der Bel. Van een financiële overeenstemming tussen De Haas en La Serpe is echter nooit sprake geweest. Uit het proces-verbaal van Mr. Van der Bel blijkt dat het om een intentieverklaring gaat en niet om een intentieovereenkomst. De verklaring is niet verdwenen. Het document is goedgekeurd door het College van procureurs-generaal en de Minister van Justitie. Het is dus nog gewoon aanwezig.

De geheimhoudersgesprekken zijn volgens Mr. Betty Wind nooit op papier uitgewerkt en zijn in opdracht van Mr. De Haas vernietigd. Daar is een proces-verbaal over opgemaakt. De wijze waarop ze zijn vernietigd en de vernietigingsbevelen zijn aan het procesdossier van La Serpe toegevoegd. Dit was in een periode in het najaar van 2006. Jesse Remmers had een keer een bedreiging geuit richting La Serpe en omdat men geen nummer van Jesse had, die in Marokko verbleef op dat moment, had men besloten de telefoon van La Serpe, die overigens beschikbaar was gesteld door de CIE, te tappen. Hierna zijn de telefoongesprekken van La Serpe niet meer getapt in het kader van strafvordering. De op 20 Februari 2007 ondertekende deal met het OM is op geen enkele wijze beïnvloed door gesprekken vanaf 2 Februari 2007. De voorgenomen overeenkomst lag nl al bij het college van procureurs-generaal en Minister van Justitie. Op 31 Januari is al ingestemd met de deal. Na die tijd is er dus sowieso niets gewijzigd.

Op geen enkele wijze zijn de geheimhoudersgesprekken bij het OM terecht gekomen. Niet bewust, maar ook niet onbewust. TGB-medewerkers beluisteren gesprekken slechts steekproefsgewijs. Er is slechts 3 keer een gedeeltelijk gesprek beluisterd door de TGB-officier vanwege een veiligheidsincident, waarvan slechts een geheimhoudersgesprek. Het had niets met onderhandelingen over de strafzaak niets van doen. Nu op geen enkele wijze is gebleken van beïnvloeding door geheimhoudersinformatie van de deal of van het straproces is er naar mening van het OM geen grond om door La Serpe in de strafzaak verzochte nadere onderzoek te doen naar zijn geheimhoudersgesprekken, aldus Mr. Betty Wind.

Over de zwaarte van het detentieregime. Op voorhand is La Serpe ingelicht dat het een zeer zware tijd zou worden. Dat het een langdurig en omvangrijk proces zou worden kon La Serpe ook zelf voorzien nu hij ten aanzien van Jesse Remmers over 13 moordzaken had gesproken en verklaringen had afgelegd over een groot aantal verdachten. Dat het een en ander met ernstige dreiging op zijn leven gepaard zou kunnen gaan, kon voor La serpe ook geen verassing zijn geweest. Dat is nou juist de reden dat hij bescherming wilde en daarvoor ook afspraken had gemaakt. Dat het zo lang zou duren en er zo vaak gehoord moest worden, kon het OM ook niet voorzien, volgens Mr. Wind. De raadsman kan dit echter wel in zijn strafmaatverweer betrekken. Er is nooit gesproken over een volledig opgeschoond strafblad. Dit kan La Serpe voorleggen aan de arbiter, ook al acht de arbiter zich onbevoegd een reeks getuigen te horen omtrent geheimhouders. Verzoeken die zich wel voor deze procedure lenen, kan La Serpe nl wel in een arbitrageprocedure voorleggen.

De conclusie is dat van door kroongetuige Peter La Serpe geuite beschuldigingen van dwaling, misleiding, bedrog, laat staan bedreiging, volgens het OM geen sprake is. Dat La Serpe ontevreden is over de wijze waarop het getuigenbeschermingstraject zich voltrekt is helder. Dat een beroep, of dwaling, of bedrog strafrechtelijk als niet-relevant gepasseerd moet worden evenzeer. Het is niet gebleken dat La Serpe in de onderhandelingsfase onfatsoenlijk of onzorgvuldig zou zijn behandeld. Daarom is het OM van oordeel dat de rechtbank de stellingen van de getuige dient te passeren en de verzoeken dienen te worden afgewezen. Voor de door La Serpe verzochte nadere onderzoek is in de strafzaak geen ruimte en aanleiding. De gronden voor voorlopige hechtenis zijn nog altijd aanwezig. Verzoek om opheffing moet ook worden afgewezen.

Tot slot deelde Officier van justitie Betty Wind nog mee dat men van het OM begrijpt dat het een zwaar traject is zo'n getuigebeschermingsprogramma wat gepaard gaat met langdurige onzekerheid en voor de gedetineerde getuige moeilijk is. Ze merkte nog wel op dat La Serpe fatsoenlijk is behandeld en adequaat wordt geïnformeerd voor zover mogelijk en verantwoord is. Nu en in de toekomst zal ook op zorgvuldige wijze voor zijn veiligheid en die van zijn familie worden zorg gedragen ook al lijkt zijn relatie met het TGB op dit moment duurzaam ontwricht.

Tot zover de verklaring van het OM bij monde van Betty Wind. Hierna kon Mr. van Schaik reageren. Deze vertelde dat Peter La Serpe twee weken denkt nodig te hebben alvorens te reageren. De kroongetuige was allerminst tevreden gesteld.
Lauwaars: U overvalt me wel een beetje. 2 Weken is wel lang.

Peter La Serpe antwoordde: Toen we net begonnen de processen-verbaal door te lezen, dacht ik dat ik de leugens wel op zou kunnen schrijven. Alle pv's bevatten leugens. Ik had net al een heel A4-tje vol. Ik wil het voor mezelf kunnen omschrijven. Mijn dossier is al zo ontzettend groot dat ik langer tijd nodig heb. Ik ben tot de conclusie gekomen dat er maar 1 de waarheid spreekt tussen het OM en mij, en dat ben ik.

Op de eerstvolgende zitting is op 6 April. Dan reageert Peter La Serpe op het OM.
Mr Nico Meijering en Mr. Sander Janssen sloten zich dus aan bij de verzoeken van La Serpe. De raadsman van Ali Akgün kwam met een zeer uitgebreid verzoek aan het OM om nadere toelichting/uitleg. Morgen kom ik daarop terug met een samenvatting daarvan.

Door Bondtehond