NN1 is daar al eens eerder over gehoord bij de rechter-commissaris, echter de rechtbank heeft in het kader van de waarheidsvinding kortgeleden in een tussenbeslissing besloten dat getuige NN1 ook op zitting gehoord moest worden in aanwezigheid van de andere procespartijen. Aangezien de getuige absoluut anoniem wil blijven, en dus niet geconfronteerd wil worden met de andere verdachten, zag hij/zij er daarom vanaf te komen getuigen.
De verdediging gaf aan getroffen te zijn door de beslissing van de rechtbank. Hoewel de verdediging ook liever heeft dat de getuige wordt gehoord in aanwezigheid van de rechters, had Mr. Nico Meijering in gesprekken met de getuige min of meer beloofd zich hard te zullen maken bij de rechtbank dat NN1 alleen bij de rechter-commissaris gehoord zou hoeven worden. Nu de rechtbank inmiddels anders heeft beslist, zag Meijering toch wel een probleem. De raadsman stelt dat de getuige er op vertrouwde dat hij/zij alleen bij de RC gehoord zou worden en niet op zitting, omdat hij/zij anders waarschijnlijk wel geconfronteerd zou worden met verdachten.
De verdediging verzocht de rechtbank daarom de tussenbeslissing ongedaan te maken en getuige NN1 bij de rechter-commissaris te horen. Primair omdat NN1 er vertrouwen in heeft gekregen door de gang van zaken tijdens eerdere zittingen en in overleg met de advocaten dat hij/zij niet zou hoeven verschijnen. En wat betreft kroongetuige Peter La Serpe denkt de verdediging dat het geen problemen op zou moeten leveren aangezien La Serpe op zitting zelf heeft aangegeven dat hij niet aanwezig hoefde te zijn bij het verhoor door de RC.
Daarnaast vindt de verdediging dat La Serpe zich zelf in de situatie heeft gebracht waarin hij zich nu bevind en dat het wat hen betreft niet zo kan zijn dat een verdachte die zijn advocaat ontslaat dan ook maar automatisch bij ieder verhoor aanwezig kan zijn. De raadsman doelde er natuurlijk op dat La Serpe nu zijn eigen verdediging doet nadat zijn advocaat Mr. Van Schaik de verdediging neerlegde. Als voorbeeld gaf de raadsman: 'Als het een serieverkrachter zou zijn, is het natuurlijk ook niet zo dat wanneer hij zijn advocaat ontslaat dat die vervolgens al zijn slachtoffertjes zelf kan gaan horen, want hij heeft zijn advocaat ontslagen. Kortom, er zijn grenzen aan.'
Mr. Meijering: En wij vinden dat de beginselen van een goede procesorde met zich meebrengen dat dit verzoek dat wij doen, zou moeten worden toegewezen. Meneer La Serpe kan al zijn vragen opgeven die hij heeft en kunnen, hetzij via uw rechtbank, hetzij via de rechter-commissaris, of van mijn part via het openbaar ministerie, gesteld worden. Subsidiair, en dat is terecht, vanwege de veiligheid van de getuige. Niet alleen de veiligheid, maar ook de sociale veiligheid. Het betreft niet alleen de getuige, maar ook het thuisfront van NN1. Hij/zij wil op geen enkele wijze worden geconfronteerd met verdachten. Dus ook niet met, ik zeg maar, 'onze' verdachten. Ik weet niet eens onze cliënt hiermee akkoord gaat, dat zal ik dadelijk in de pauze overleggen, maar wij denken dat dit de beste oplossing is.
De verdediging denkt hierbij aan een model waarbij een van de leden van de driekoppige rechtbankcombinatie de plaats in zou kunnen nemen van de rechter-commissaris, omdat het de bedoeling van de vragen aan NN1, F1 en F3 is het heroverwegen van het betrouwbaarheidsoordeel omtrent kroongetuige Peter La Serpe. Dat kan natuurlijk beter als daar een van de rechters bij betrokken is van deze Passage-rechtbank, die het onderzoek naar de waarheidsvinding al een aantal jaren leiden. Volgens Mr. Meijering is dit model in strafvordering juridisch ook wel mogelijk/toegestaan.
Rechtbankvoorzitter Mr. Lauwaars stelde daar wat vragen over nu de verdediging de ambtshalve gegeven opdracht graag ingetrokken wil zien worden. Volgens Lauwaars was het nu juist de bedoeling om de getuigen op zitting vragen te stellen, met directe waarneming, zeg maar een herhaling van vragen die aan F3 zijn gesteld. En nu een nieuw verhoor door de rechter-commissaris nou niet direct herhaling op zou leveren, vroeg de voorzitter zich dus af wat de toegevoegde waarde zou zijn. De rechter-commissaris zou de drie getuigen horen zonder de identiteit prijs te geven van een van de drie, om zo de onderlinge verbanden vast te kunnen stellen. Dit zou een herziening van het betrouwbaarheidsoordeel op kunnen leveren. Het zou dus met name gaan om een herhaling van de vragen (door de rechters zelf - red.) die aan F3 zijn gesteld (door de RC - red.). En omdat een nieuw verzoek bij de rechter-commissaris nou niet direct een herhaling op zou leveren, dat element miste de voorzitter dan nu een beetje, zei hij. Dus wat zou dan nou, zonder de aanwezigheid van de rechters, daar nog de bedoeling van zijn?
Mr. Meijering: Nou, dat eerste punt wat u aansnijdt, dat is ook met name waarom wij moesten denken aan die figuur waarbij een van de leden van uw rechtbank vragen zou kunnen stellen. Dan zou in ieder geval dat punt gehandhaafd blijven.
Mr. Sander Janssen: Even inhakend op wat de heer Meijering net heeft gezegd. Paul (Mr. Paul Waarts - red.) en ik zijn al jaren geleden bij deze getuige thuis geweest. Hij/zij gaf toen aan: "Ik wil dat niet". En we keken om ons heen en we zagen de foto's van zijn/haar geliefden en ik moet zeggen, we begrepen dat. Paul en ik dachten, we begrijpen het en we laten dat dan maar voor nu. En het is natuurlijk ook heel ingrijpend en intimiderend om alleen al naar zo'n zwaar bewaakte bunker-rechtbank toe te moeten komen met alle verhalen die er inmiddels in de media zijn verschenen, over raketbeschietingen, helikopters en honden, en noem het allemaal maar op, om daar een verklaring af te moeten komen leggen. Voor ons procesdeelnemers die al jaren in deze setting zitten is het intussen bijna een huiskamer-ervaring aan het worden. Maar voor een getuige die deze ervaring niet heeft, is dat natuurlijk volslagen anders. En wat er van NN1 wordt verwacht, om te verklaren over zoiets belangrijks, dan mag je ook terechte vrees hebben voor repercussies.
Het openbaar ministerie reageerde later bij monde van officier van justitie Mr. Betty Wind.
Mr. Betty Wind: We zijn in dit proces vaker onaangenaam verrast, maar zelden op deze manier. Ik heb tot 02.30 aan dit getuigenverhoor gewerkt. We horen vanmorgen pas dat dit getuigenverhoor niet door kan gaan. Het kan niet zo zijn dat een getuige de dienst uitmaakt. We zijn nu op achterstand gezet. Nou zou je kunnen zeggen, wat maak je je druk, maar het stelt ons voor ongelofelijk ingewikkelde situaties. Je zou het hele proces achter gesloten deuren kunnen doen en in de sectie stiekem kunnen plaatsen. Wat ik met dit betoog wil bereiken, het is niet ons doel die status (van anoniem bedreigde getuige naar beperkt anonieme getuige, wat het geval zou zijn als NN1 toch op een besloten zitting zou moeten verschijnen en wat de verdediging dus niet wil) te bestrijden. Wat wij wel willen is de getuige confronteren en stukken willen voorhouden. Het moet mij van het hart dat we te maken hebben met een getuige die samen met de advocaten heeft overlegd. Als iemand een getuige heeft voorgehouden, ik zal maar zeggen, gemasseerd hebben, als bij die getuige op die manier vertrouwen is gewekt, dat kunnen de raadslieden helemaal niet doen. En gezien de context vinden wij dat niet één rechter als rechter-commissaris het zou moeten doen, maar de hele combinatie.
Er is evident groot belang voor de kroongetuige. De zaak Bethlehem is aangegrepen door de verdediging om de geloofwaardigheid van La Serpe ter discussie te stellen. Alle verdachten weten wie de getuige NN1 is. Zelfs La Serpe. Dat kan niet de bepalende factor zijn. Ik sluit af waar ik mee begon: Het kan niet zo zijn dat de getuige de dienst uitmaakt.
Mr. Lauwaars: Meneer La Serpe, wat wilt u erover zeggen?
Peter La Serpe: Ja, ik wil er ook wat over zeggen. Ik heb vele vragen voorbereid. Ik heb gezegd: Als ik hem/haar vragen kan stellen op zitting, hoef ik niet naar de rechter-commissaris. Ik vind het nogal essentieel dat ik de getuige hoor. Het verschil van het horen bij de RC is dat het bij de RC een heel statische situatie is. Vragen stellen gaat nogal klinisch. De vragen worden eerst beoordeeld en dan pas voorgelegd. Ik wil dat de rechtbank de getuige ziet, hoort en proeft als het ware. Ik ken de getuige natuurlijk. Hij/zij is niet bang voor Jesse of mij. Hij/zij heeft niets te vrezen. Mischien sociaal, of dat hij/zij bang is zijn/haar baan te verliezen. Het enige dat ik mij kan bedenken is dat hij/zij het niet wil.
Mr. Lauwaars: Het OM heeft het allemaal iets juridischer verwoord. De vraag die we stelden, of u het van belang vindt de getuige op zitting te horen, beantwoordt u met....?
Peter La Serpe: Ja.
Mr. Lauwaars: Wil u nog reageren op het OM, mijnheer Meijering?
Mr. Meijering: Ja, dank u wel edelachtbare. De toon is weer gezet. "Masseren, vals geïnformeerd, het kan niet zo zijn dat", etc etc. Over de spijt naar de rechtbank toe. Ik vind het ook buitengewoon lastig dat stukken zo laat zijn verstuurd. U snapt, om 20:30 in de avond zijn al mijn collega's in mijn nabijheid.....
En over 'Sfeer maken'. Dat uw rechtbank door de getuige naar de pijpen danst, is natuurlijk onzin. Wij proberen een oplossing te vinden en constateren wederom dat het OM weinig oplossingsgericht werkt.
De rechtbank ging in beraad en na de middagpauze las Mr. Lauwaars de beslissing voor (samengevat): We beginnen met de beslissing over NN1. Ook als de getuige bij de RC is gehoord, staat geen rechtsregel in de weg de getuige toch op te roepen voor de rechtbank. In dit geval doen we dat. We handhaven de ambtshalve genomen beslissing. Ook in het belang van de verdediging. De verdediging van de heer La Serpe met name. We hebben het nog eens afgewogen, de belangen van getuige NN1 en het belang van de waarheidsvinding van de heer La Serpe, en dit keer valt de beslissing dus uit in het voordeel van de verdediging van de heer La Serpe. Uit de mailwisseling was duidelijk dat de heer/dame NN1 verwacht werd te komen. Dat heeft hij/zij niet gedaan. Daarom beveelt de rechtbank getuige NN1 te verschijnen. Dit doen wij met een bevel medebrenging op 19 januari om 09.30. Dit was de tussenbeslissing.
Alle zittingen zullen de aankomende twee weken achter gesloten deuren plaatsvinden.
19 januari : Verhoor NN1
23 januari : Verhoor F3
Bondtehond
Zo zeg Mr. Lauwaars heeft gesproken!
BeantwoordenVerwijderenMet bevel nog wel...
Mij benieuwen wat voor soort massage de advocaten NN1 hebben gegeven misschien dat ik dan ook nog even langs kan gaan.
Trouwens dat met naast het uitoefenen van het beroep advocaat een nevenfunctie als masseur moet uitoefenen zal wel alles te maken hebben met de bezuingingen :-)