'De rechtbank wijst inzage in de dossiers Bethlehem en Kaale om die reden af'

Het openbaar ministerie reageerde vandaag op de verzoeken van de verdediging om de dossiers Bethlehem en Kaale toe te voegen aan het liquidatieproces 'Passage'. Rechtbankvoorzitter Frits Lauwaars gaf het woord aan het OM na eerst op te merken dat het OM in een eerder stadium had gezegd dat de dossiers wellicht nog gevoegd zouden worden. Officier van justitie Betty Wind viel daarom maar met de deur in huis en kwam meteen met de conclusie. De voeging van beide dossiers dienen volgens het OM te worden afgewezen.

Betty Wind: We zijn van mening dat de dossiers niet verstrekt moeten worden. Dit is meteen de conclusie. We hechtten er waarde aan gedegen reactie te geven. Daarom hebben we voorbereidingstijd gevraagd. We stellen het op prijs dat we die gekregen hebben. Mr. Janssen heeft gewezen op de belangen waarom de dossiers toegevoegd dienen te worden. Hoewel we de lijn volgen, zullen we komen tot een ander inzicht.

De officier van justitie wees vervolgens op allerlei jurisprudentie. Er kan volgens Wind uit worden gedestilleerd dat er uit kan worden geconcludeerd dat stukken niet dienen te worden toegevoegd.

Betty Wind (samengevat): Men wil de betrouwbaarheid van La Serpe onderzoeken. Het dossier is echter niet ingebracht in Passage. De toetsing die de verdediging wil doen, kan niet los worden gezien van de verklaringen van getuigen F1 + F3 en Remmers. Hoe dhr. Remmers dat dan weet, blijft een raadsel. De verdediging wil doen geloven dat de verklaringen van Remmers en F1 + F3 eenduidig zijn, echter wanneer Remmers het vuur na aan de schenen wordt gebracht, weigert hij licht te geven in de zaak. Remmers beroept zich op zijn zwijgrecht. Namen wil hij niet noemen. De stelling van de verdediging, La Serpe verklaard wisselend, treft geen doel naar ons inzicht. Primair verzoeken wij: Het verzoek moet worden afgewezen. Subsidiair: Als de rechtbank beslist het dossier toch in te voegen, dienen eerst de verklaringen van F1 + F3 afgelegd te zijn en niet eerst te worden voorzien van onderzoeksresultaten.

Lauwaars: De stelling: 'Als La Serpe betrokken zou zijn bij Bethlehem zou de deal niet gesloten zijn', handhaaft u deze stelling?
OvJ Wind: De stelling is dat er geen aanwijzing is dat La Serpe betrokken is bij het dossier Bethlehem.
Lauwaars: Ok, uw stelling is geen betrokkenheid bij Bethlehem. En Kaale?
OvJ Wind: Ook niet.
Lauwaars: Ok.
OvJ Wind: Ons principiële inzicht is dat ook dossier Kaale niet dient te worden toegevoegd.
Lauwaars: Hoe kan uw inzicht principieel zijn als we een belangenafweging moeten laten plaatsvinden?
OvJ Wind: We begrijpen dat er een belangenafweging dient plaats te vinden, maar we zijn van mening dat deze niet in het voordeel van de verdediging uit moet vallen.
Lauwaars: U heeft een belang. De verdediging heeft een belang. Wij moeten dat wegen. U zegt: De getuigen kunnen beïnvloed worden. Bovendien zou het kunnen zijn dat er details bekend zouden worden waardoor de getuigen beïnvloed kunnen worden.

OvJ Michiel van IJzendoorn: Het lopende onderzoek zou kunnen worden geschaadt. Deeltjes van het onderzoek openbaren, zou kunnen betekenen dat gegevens die getuigen kunnen openbaren, buiten Remmers en F1 + F3, dat dat het onderzoek zou kunnen schaden. Los daarvan heeft dhr. Remmers zich steeds beroepen op zijn zwijgrecht. Al die aspecten spelen een rol in toevoegen van het dossier Bethlehem aan Passage. Dit zou het onderzoek ernstig kunnen belemmeren. Dit belang is veel groter dan het belang van de verdachte en de verdediging. Verstrekking van de dossierstukken zou kunnen betekenen dat we straks F2 en F4 en F21 , F22 en F23 etc. zouden kunnen krijgen. De controle op het waarheidsgehalte zou in geval van verstrekking van stukken minder zijn. In dat kader willen we niet dat de stukken worden gevoegd.

Rechter: In hoeverre vind er nog concrete opsporing plaats in dit dossier?
OvJ Wind: As we speak: Nu niet. Echter, levensdelicten liggen nooit helemaal stil. U kunt zich voorstellen dat de verklaring van Remmers wel onderzoek heeft doen plaatsvinden, maar op dit moment niet.
Rechter: Hoe rijmt u dat met: 'Er is geen concreet punt dat er op dit moment aan de zaak gewerkt wordt'?
OvJ Wind: Ook als er punten zijn in de verklaring van Remmers die kloppen, wil dat nog niet zeggen dat La Serpe daarmee een dader is.
Rechter: Nee, nee...

Mrs. Nico Meijering en Sander Janssen hielden vervolgens ieder een betoog als reactie op het OM. Een verslag daarvan op:
 'Bondtehond bij het Liquidatieproces'. 

Rechtbankvoorzitter Lauwaars deed na langdurig beraad aan het einde van de middag uitspraak.

Lauwaars: De rechtbank heeft fors geraadkamerd, kan ik wel zeggen. Het volgende is daar uit gekomen.
Het rechtens te respecteren belang van de verdediging bij inzage in de dossiers Bethlehem en Kaale is er met name in gelegen de betrokkenheid van La Serpe bij de moord op Bethlehem en de aanslag op Kaale vast te stellen. Het openbaar ministerie heeft desgevraagd herhaaldelijk en met nadruk verklaard dat de onderzoeksdossiers op dit moment geen aanwijzingen bevatten dat La Serpe bij de moord op Bethlehem en de aanslag op Kaale is betrokken. De rechtbank ziet geen reden om te twijfelen aan deze stelling van het openbaar ministerie. Om die redenen kan bij de huidige stand van zaken inzage in de onderzoeksdossiers niet bijdragen aan de onderbouwing van de stelling van Remmers en aan de onderbouwing van de stelling dat La Serpe bij genoemde delicten betrokken is geweest.

Voor zover hiernaast nog enig verdedigingsbelang resteert, weegt dit naar oordeel van de rechtbank niet op tegen het opsporingsbelang. De rechtbank wijst inzage in de dossiers om die reden af. De rechtbank gaat er vanuit dat het openbaar ministerie, voor zover nadere verklaring of andere gegevens hiertoe aanleiding geven, actief onderzoek zal doen plegen naar betrokkenheid van La Serpe en daarbij betreffende dossiers steeds zal doen betrekken. Mochten uit dit nader onderzoek alsnog nadere aanwijzingen voor betrokkenheid van La Serpe voortvloeien dan dient het openbaar ministerie de rechtbank en de verdediging hiervan onverwijld in kennis te stellen. Dat was de beslissing van de rechtbank.

Op 10 Maart is de eerstvolgende zitting, de tweede regiezitting in de zaak Soerel. Een zitting voor alle verdachten, een tweede ronde ter bespreking van de resultaten in de ondervraging over de F-getuigen is op 15 Maart.

Bondtehond

'Bestaat er wel zoveel toeval? Wij denken van niet'

In het liquidatieproces Passage begon de rechtbank vanmorgen met de uitspraak rondom de overige onderzoekswensen in de zaak van Dino Soerel. Alle verzoeken werden afgewezen. Rechtbankvoorzitter Lauwaars motiveerde de uitspraak in het kort. Misdaadverslaggever John van den Heuvel en chef opsporing van de Nationale Recherche Jan Boersma hoeven niet te worden gehoord. Volgens de rechtbank zou niet aannemelijk genoeg gemaakt zijn dat Van den Heuvel heeft willen suggereren dat informatie afkomstig was van een corrupt politiecontact van Soerel over zijn op handen zijnde arrestatie. De rechtbank vindt het ook niet nodig dat Jan Boersma gehoord wordt omdat de aanhouding van Soerel aan de Rozengracht op zich ver af staat van de inhoud van het dossier Passage.

Er komt ook geen onderzoek naar de mogelijkheid of Peter La Serpe een psychopaat is. Volgens de rechtbank miste het verzoek van Mr. Bénédicte Ficq voldoende feitelijke of juridische grondslag om voor toewijzing in aanmerking te komen. Volgens Ficq zijn er sterke aanwijzingen in het dossier te vinden dat La Serpe voldoet aan een reeks eigenschappen die hem tot psychopaat maken. La Serpe zou onder meer glad, oppervlakkig, egocentrisch, leugenachtig en manipulatief zijn. Het OM gaf vorige week aan het niet van groot belang te vinden of La Serpe een psychopaat is of niet. Volgens het OM gaat het om de betrouwbaarheid van zijn verklaringen. Als deze geverifieerd en gecontroleerd kunnen worden, is er volgens het OM niets aan de hand. De advocaten twijfelen echter zeer sterk aan betrouwbaarheid van La Serpe. Of men in beroep gaat tegen deze beslissing is vandaag nog niet bekendgemaakt.

Tot slot is tevens een onderzoek naar de Endstra-tapes afgewezen. Wel wordt het hele Kolbak-dossier ter beschikking gesteld aan de verdediging van Soerel. Mr. Sander Janssen vroeg zich vervolgens af of het een groot probleem is om het Kolbak dossier ook ter beschikking aan de verdediging van Jesse Remmers te stellen.
OvJ  Betty Wind antwoordde: Als het is toegevoegd aan Passage is het voor iedereen beschikbaar. Voor de goede orde, het is een uitlenen. We hebben het nog niet officieel toegevoegd en we zijn ook niet voornemens dat te doen.
Mr. Sander Janssen merkte op: Mijnheer Remmers komt volgens mij weinig voor in het Kolbak-dossier.
OvJ Betty Wind: Helemaal niet....
Lauwaars: Kom op, het is nieuwjaar, het is maandagochtend, iedereen is weer vliegenvangerig aan het doen. Laten we dat niet doen.

Lauwaars opende meteen na zijn verzoekje het debat over de toevoeging van stukken aan het dossier Passage. Het ging over de stukken over de aanslag op Gerrie Bethlehem enerzijds en de aanslag op Arjen Kaale sr. anderzijds. Deze stukken zijn tot dusverre nog niet aan Passage toegevoegd. Zowel de verdediging van Jesse Remmers als de verdediging van Soerel, Akgün en Burger achten het wel van groot belang voor de verdediging van hun cliënten in het liquidatieproces dat deze dossierstukken worden toegevoegd.

Eerst kwam Mr. Sander Janssen met een betoog waarin hij dat belang naar voren bracht, ondersteund door voorhanden zijnde jurisprudentie van onder andere de Hoge Raad. Het OM had een aantal redenen naar voren gebracht waarom men dit dossier nog niet heeft toegevoegd aan Passage, o.a. vanwege het onderzoeksbelang en omdat Jesse Remmers onvoldoende aanknopingspunten zou hebben aangebracht. De verdediging is het daar niet mee eens en ziet juist goede reden deze twee zaken nu toe te voegen aan het liquidatieproces. Jesse Remmers is uitgebreid verhoord en heeft intussen wel degelijk wat verklaard over de zaak Bethlehem. De raadsman van Jesse Remmers wil dat in deze zaken o.a. Paul en Rob de W. worden gehoord als getuigen. Over de voornoemde en voortvluchtige Rene Pouw wordt volgens Janssen wild op los gespeculeerd waarom hij op de Most Wanted-lijst zou staan. Er zijn namelijk wel meer mensen die 1000 dagen moeten zitten en vooral in nationaal verband is dat nou niet zo schokkend. Janssen vroeg zich daarom hardop af of Pouw op die lijst staat omdat het OM hem graag wil horen over de zaak Bethlehem?

Lauwaars noemde het na afloop een degelijk betoog en liet vervolgens, zoals min of meer al door Mr. Sander Janssen aangekondigd, Mr. Nico Meijering aan het woord. Mr. Meijering zou meer inhoudelijk ingaan op wat La Serpe heeft verklaard in een betoog dat zo'n 1,5 uur duurde.

Mr. Nico Meijering: Thans zal ik mij concentreren op wat La Serpe tot op heden heeft verklaard in de zaak Bethlehem. In de zaak Kaale sluit ik mij in volle omvang aan bij het verzoek dat reeds door Mr. Janssen is geformuleerd. Het is in dit stadium uiterst interessant te bezien wat er uit de verhoren van La Serpe is gekomen, en wel vanwege een aantal redenen die ik hieronder nader zal bespreken. Zo kunnen we uit die verhoren niet alleen leren hoe onwaarachtig en wisselend La Serpe verklaard heeft, maar kunnen we tevens opmaken wat de recherche tot op heden heeft uitgevonden, alsmede wat tot nader onderzoek noopt, althans tot vragen noopt aangaande de resultaten van het onderzoek in de zaak Bethlehem tot nog toe.

Indien ik het juist zie, is de kroongetuige naast zijn verhoor ten overstaan van uw rechtbank een vijftal malen verhoord in de zaak Bethlehem. Los van na te bespreken wisselingen en tegenstrijdigheden in zijn verklaringen zijn de volgende ingrediënten uit zijn verklaringen te destilleren:  Lees HIER

Mr. Meijering verwijst vervolgens naar de (vele) verschillende passages uit de (kluis-)verklaringen van Peter La Serpe inzake Gerrie Bethlehem, waaruit blijkt dat de kroongetuige wisselend en tegenstrijdig verklaard.

Vervolgens somt Mr. Meijering allerlei toevalligheden in de verklaringen van La Serpe op.
Meijering: Bestaat er zoveel toeval? Wij denken van niet.
Lees HIER. 
De raadsman merkt daarnaast op: Wat ons betreft allemaal iets te veel gladde toevalligheden. Minder toevallig zou het ons inziens zijn indien La Serpe gewoonweg, zoals Remmers, gesteund door de F-getuigen, heeft verklaard, zelf schuldig is aan de geweldadige dood van Bethlehem en op een doortrapte wijze de schuld in de schoenen van Jesse Remmers wil schuiven.

De verdediging stelt zich tevens de vraag waarom Jesse Remmers van alles zou hebben verteld aan La Serpe? Het is volstrekt ongeloofwaardig dat Remmers, op een moment waarover La Serpe zelf vertelde dat Jesse en hijzelf al uit elkaar waren, La Serpe ongecontroleerd wapens in handen geeft om  het leven moeilijk te maken. Als je de visie van La Serpe zou moeten geloven dan zou Remmers 7 weken foto's van het lijk van Bethlehem onder zich hebben gehad. Niet alleen terwijl Bethlehem nog zoek was, maar zelfs nog toen het in de media was verschenen dat er een lijk was gevonden. Ter illustratie hechtte de raadsman enkele politieberichten met de datum van de vondst van Bethlehem aan de pleitnota .

Meijering: naar wij vrezen zijn het weer de onwaarschijnlijk gladde praatjes van een fantast die eenieder het bos in wil sturen om er vooral maar weer zelf beter van te worden. Ronduit verbijsterend is het dan ook weer te constateren hoeveel tegenstrijdigheden en wisselingen in zijn verklaringen te ontwaren zijn. Neem bijvoorbeeld de twee hashverhalen van 360 en 300 kilo en vooral zijn betrokkenheid daarbij.

De meest in het oog springende wisselingen en tegenstrijdigheden in La Serpe's verklaringen leest u HIER

Meijering: Al met al veel te veel tegenstrijdigheden en wisselingen in de verklaringen van La Serpe, zeker daar waar bedacht moet worden dat hij in essentie niet zo veel te verklaren had. Het past allemaal niet alleen bij een getuige die met zijn geheugen niet kan steunen op de waarheid, maar ook voor zichzelf veel te verzwijgen heeft. En dat zwijgen deed hij ook telkens daar waar hij verschoningsrecht meende te kunnen inroepen.

Vervolgens wijst Meijering in zijn pleitnota op diverse keren dat La Serpe het verschoningsrecht als gelegenheidsargument lijkt in te roepen met een ander doel dan hij de rechtbank (iedereen) heeft willen doen voorspiegelen. Daarnaast merkt de raadsman op dat het OM zich beklaagd dat Jesse Remmers bepaalde antwoorden niet wil geven waardoor zijn verklaring niet controleerbaar zou zijn, maar datzelfde doet zij dan weer niet richting kroongetuige La Serpe. Dat is opmerkelijk, vooral omdat het OM notabene met La Serpe een overeenkomst is aangegaan waarin de verplichting is opgenomen dat La Serpe de waarheid en volledig dient te verklaren (over de hashdeals en de gebruikte Hollowpoints).

De strafpleiter stelt hierna deze vraag: Gelooft de recherche La Serpe eigenlijk wel? Mr. Meijering: Het vereist geen studie hersenchirurgie om vast te stellen dat de Utrechtse recherche toch wel iets meer twijfels in de verhoren van La Serpe ten toon gespreid heeft, dan in gemiddeld ander verhoor van La Serpe. Verwezen kan worden naar diverse vindplaatsen variërend van ongeloof over het verhaal van La Serpe over de dood van Ebeli tot en met de verbazing over het ingewikkelde verhaal over het waarom van het gijzelen van Ebeli en de gedachte dat het toch Bethlehem zou moeten zijn geweest die de geripten zou hebben moeten betalen.

De recherche heeft zo haar bedenkingen bij het verhaal van La Serpe en heeft (kennelijk) al een en ander uitgezocht. Zo heeft de recherche inderdaad vastgesteld "dat het zeer waarschijnlijk is dat het in een loods heeft plaatsgevonden". Dit maakt de verdediging op uit rechercheverhoren waarin men wijst op onderzoeksbevindingen.
Mr. Nico Meijering: Het moge voor zich spreken dat de onderzoeksresultaten op tafel dienen te komen, nog daar gelaten dat het opmerkelijk is dat het OM nog steeds niet met Remmers zelf op zoek is gegaan naar de loods. Voorts heeft de recherche kennelijk al onderzoek gedaan naar het verhaal dat Bethlehem voor Ebeli geld aan het verzamelen was om Richard Ebeli vrij te krijgen. Recherche: "Dat is informatie die we hebben". Deze informatie zit dus kennelijk al in het dossier Bethlehem dat ons onthouden wordt door het OM, aldus Meijering.

Mr. Sander Janssen heeft al enkele verificatiemogelijkheden genoemd, uit de losse pols, daarbij voegt Meijering nog enkele voor de hand liggende verificatiesuggesties toe die al dan niet nog moeten plaatshebben? Het is slechts een greep om tot verificatie of falsificatie te komen van de verklaringen van La Serpe en Remmers. De verdediging kan zich overigens niet voorstellen dat dat onderzoek nog niet heeft plaatsgevonden, hetgeen nog eens extra noopt tot het toevoegen van het Bethlehemdossier.Lees HIER.

Mr. Meijering: Het OM zou zich niet moeten verzetten. Het is uiterst opmerkelijk dat het OM zich tot op heden is blijven verzetten tegen toevoeging van het dossier Bethlehem. Het OM roept daarmee de schijn op allesbehalve La Serpe te willen ontmaskeren als dader in de zaak Bethlehem. Het is goed er op te wijzen dat er thans in het dossier meer bewijs tegen La Serpe in de zaak Bethlehem bevindt, dan in menig andere zaak tegen medeverdachten. Ik benoem ze nog eens.

• Verklaring Remmers
• Verklaring F1
• Verklaring F3
• Verklaring van La Serpe inclusief daderinformatie en tegenstrijdigheden en ongerijmdheden.

Het OM dat vervolgens blijft volhouden dat dit te weinig is om het dossier toe te voegen zou dan op enstige wijze met twee maten meten. Een Om dat de ontkenning van La Serpe wel wil geloven, maar Remmers hier niet wil geloven heeft veel uit te leggen. Het OM kan onmogelijk nog blijven volhouden dat het dossier niet zou mogen worden toegevoegd aan het Passagedossier gelet op de eigen uitspraken gedaan ter zitting. Ik verwijs bijvoorbeeld naar hetgeen gezegd is op 13 december jl.

OM: "Voor het proces is in het kader van de waarheidsvinding en de geloofwaardigheid van Remmers en La Serpe toch van belang om vast te stellen wie over deze zaak nu de waarheid spreekt en wie niet"

Indien het OM dat daadwerkelijk meent, zou ieder verzet tegen toevoeging van het dossier direct moeten worden gestaakt.Wat er ook zij van het verzet van het OM: de verdediging verzoekt uw rechtbank op basis van het voorgaande alsmede op basis van het betoog van Mr. Janssen het OM op te dragen de gevraagde dossiers aan het Passagedossier toe te voegen.    Raadsman.

Het OM verzocht de rechtbank op een later tijdstip te mogen reageren. De rechtbank stond dat toe. Op maandag 31 januari zal het OM 'goed onderbouwd' reageren. Men wil eerst 'de nuances goed onder de loep nemen'. Het gaan niet alleen om de belangen in deze zaak, maar ook om de presedentwerking die er van uit gaat. Daarbij gaat het met name om het betoog van Mr. Sander Janssen. Het gaan nl om een niet afgerond moordonderzoek, aldus officier van justitie Betty Wind.

Telegraafverslaggever John van den Heuvel was 's morgens aanwezig tot Lauwaars uitspraak had gedaan. Daarna verliet hij de de publieke tribune. Over de maandag-column van John van den Heuvel  in De Telegraaf als reactie op de zitting van 17 januari werden niet veel woorden vuil gemaakt in de wachtkamer. Van den Heuvel mag roepen wat hij wil of "Das je goed recht" zullen de strafpleiters wellicht gedacht hebben.

Volgens enkele Bunkerbezoekers was het echter 'minder chique' om zo op de man (vrouw) te spelen terwijl John van den Heuvel afgelopen jaar slechts enkele malen op de publieke tribune van de Bunker is gesignaleerd.De misdaadverslaggever beweert namelijk(ook) dat de advocaten kroongetuige Peter La Serpe om zijn uiterlijk zouden hebben beledigd en belachelijk gemaakt. "Daar doet hij de waarheid toch echt wel (weer) ernstig geweld aan", grapte een van deze vaste Bunkerbezoekers. En ja, eerlijk is eerlijk, persoonlijk is mij dit ook nooit opgevallen gedurende 2 jaar liquidatieproces. Maar goed.... kennelijk wordt er tijdens een belangrijk proces als dit op meerdere fronten tegelijk "gestreden"?

Maandag 31 januari gaat het proces verder.

Bondtehond

Onderzoekswensen verdediging Dino Soerel: 'De moeder aller lijsten'

Maandag vond in de extra beveiligde Bunker-rechtbank in Osdorp de regiezitting plaats in verband met de toevoeging van Dino Soerel tot het liquidatieproces. Een peloton aan advocaten was aangerukt om Soerel bij te staan. Mrs. Bénédicte Ficq lichtte samen met kantoorgenoten Leon van Kleef en Nico Meijering stuk voor stuk een reeks onderzoekswensen toe aan de rechtbank, op zich niet eens zo'n grote lijst, wat echter niet wil zeggen dat er in een later stadium niet nog enkele verzoeken tot onderzoek zullen volgen. Mr. Leon van Kleef beet de spits af met het lijstje verzoeken, 'De moeder aller lijsten', aldus Van Kleef. De verdediging heeft zich hierbij laten leiden door de ernstige bezwaren.

Mr. Leon van Kleef (samengevat):
- De Endstra-tapes.
Het OM heeft er voor gekozen de Endstra-tapes als bewijsmiddel in te zetten. In de Kolbak-zaak hebben deze als bewijs gediend. We gaan ervan uit dat er is gerechercheerd.
- Kroongetuige Peter La Serpe.
Deze getuigen dient verder geen nadere toelichting: La Serpe heeft niet naar waarheid verklaard.
-Patrick de M.
Cliënt zou 20 tot 25 keer bij deze getuige gezien zijn. Daar willen we hem over horen.
-Alex de Boer.
Werd door Fred Ros benaderd voor de liquidatie van Thomas van der Bijl maar weigerde deze uiteindelijk uit te voeren. De Boer heeft één en ander zelf aan de politie verteld.
- John van den Heuvel.
Er is gesproken over de reden waarom cliënt zich aan rechtsvervolging heeft ontrokken. Cliënt heeft zich nimmer ontrokken, hij was nimmer gedagvaard. Het belang is tweevoudig; Cliënt kan niet als leugenaar worden weggezet; Er zou politie-informatie naar cliënt zijn gelekt. Als bijlage een artikel uit De Telegraaf.
Cliënt zou uitstekende contacten hebben bij de politie, overgenomen van Jan femer, geliquideerd op de Haarlemmerdijk.
( Lees: John van den Heuvel doet waarheid ernstig geweld aan.)
-Jan Boersma, chef opsporing Nationale Recherche. Tijdens een besloten briefing werd verwezen naar massamoordenaar Sadam Hoessein door middel van de uitspraak "We've got him!". Tijdens de informele voorbespreking van de KLPD met de pers zijn er foto's van het interieur van het onderduikadres aan de Rozengracht getoond. De verdediging heeft daar vragen over aan Dhr. Boersma. (zie foto)

Mr. Leon van Kleef wil de neuzen procedureel dezelfde kant op zien te krijgen en verzocht voornoemde personen binnenkort allen op zitting te horen.

Vervolgens kwam Mr. Bénédicte Ficq met een uitgebreid en opmerkelijk verzoek. De raadsvrouw van Dino Soerel verzocht de rechtbank onderzoek te laten verrichten naar een mogelijke geestelijke stoornis van kroongetuige Peter La Serpe, een moeilijk te diagnosticeren persoonlijkheidsstoornis, nl psychopathie.

Mr. Bénédicte Ficq (samengevat): Als je in een zaak geconfronteerd wordt met een bewijsvoering die evenredig zwaar leunt op de verklaringen van één persoon dan is het van essentieel belang dat niets wordt nagelaten om de betrouwbaarheid van deze persoon te toetsen. Gedoeld wordt op de kroongetuige/medeverdachte Peter La Serpe. Vastgesteld kan worden dat in de hoofdzaken Agenda (Houtman) en Perugia (Van der Bijl) de tegen cliënt ingebrachte bezwaren in volle omvang leunen op de verklaringen van deze kroongetuige. Nu al kan worden gewezen op de haken en ogen die kleven aan de verklaringen van La Serpe en aan La Serpe zelf:

1) Hij is kroongetuige;
2) Hij heeft - als het gaat om feiten die cliënt worden verweten - alles van horen zeggen van de medeverdachte Jesse Remmers;
3) Hij heeft overvloedig tegenstrijdig en wisselend verklaard;
4) Hij heeft evident in strijd met harde onderzoeksresultaten (zie o.m. in Agenda) verklaard;
5) Hij heeft naar het zich laat aanzien meermalen daderinformatie gekregen;
6) Hij heeft niet alleen een zwaar criminele achtergrond maar heeft mogelijk (ook in strijd met de kroongetuigedeal) niet de waarheid verteld over (eigen betrokkenheid bij) enstige delicten (zie o.m Bethlehem)

De Rechtbank wacht de moeilijke en belangrijke taak tactisch bewijs op betrouwbaarheid te gaan beoordelen. Volgens mij is het beoordelen van het betrouwbaarheidsgehalte van getuigenverklaringen een van de moeilijkste taken van de rechter, Zeker als de getuigenverklaringen niet of nauwelijks gesteund worden door sterk (niet discutabel) steunbewijs. In het algemeen gesproken kunnen getuigen zich vergissen, ze kunnen liegen of simpelweg gestoord zijn. Alle zijn redenenen waardoor de getuigenverklaringen niet bruikbaar zijn voor vaststelling van de feiten.

Indien een getuige behept is met een direct in het oog springende stoornis en deze stoornis van directe invloed is op de betrouwbaarheid van de verklaring zal dit van invloed zijn op het gebruik van de verklaring.

Het komt natuurlijk ook voor dat een getuige normaal lijkt maar dat niet is. Dat hij een stoornis heeft, maar dit zo goed weet te verbergen dat dit voor de rechter niet kenbaar is, dat zijn verklaring van onbesproken kwaliteit lijkt maar dat het tegendeel het geval is.

Vooropgesteld: het OM heeft de plicht uw rechtbank getuigenmateriaal voor te leggen waaraan geen gebreken kleven zoals hierboven omschreven. Het OM moet dit zelf willen en evenmin het risico op de koop toe willen nemen dergelijk besmet bewijsmateriaal in een strafzaak in te brengen. Waarheidsvinding dient immers de doelstelling van het OM te zijn.

Om het risico van besmet getuigenmateriaal zo veel mogelijk te vermijden kijkt het voor de hand te liggen dat het OM zelf de wens heeft en uitdraagt om het kaf van het koren te scheiden. De evident zwaar aan wanen lijdende getuige zal u niet snel als centrale getuige in een strafzaak aantreffen. Wel komt het voor dat achteraf blijkt dat een hele batterij magistraten voor de gek is gehouden door een pathologische leugenaar.

Mr. Ficq noemde als voorbeeld de Nomad-zaak met de moord op de drie Hells Angels, waarbij een ras-oplichter gedurende maanden het podium kreeg dat hij wilde. Hij was het centrum van de aandacht, loog er lustig op los en verdween als een dief in de nacht toen hij op zitting door de mand viel. Dit nadat hij maandenlang achterelkaar ogenschijnlijk 'rechtovereind' was gebleven. Het OM had toegang tot tal van gegevens (strafblad e.d.) waaruit men had kunnen en moeten afleiden dat deze getuige nooit serieus naar voren geschoven had mogen worden in deze belangrijke strafzaak waarin levenslange gevangenisstraffen werden geëist.

Er zijn meer voorbeelden van publiciteitsgevoelige zaken die dit soort lieden aangetrokken heeft waarin pathalogische leugenaars podium werd geboden door het OM. De pathalogische leugenaar is niet gemakkelijk te ontmaskeren. Zijn leugens zijn de resultante van een stoornis die hij al levenslang bij zich draagt en waarmee hij steeds zijn omgeving volledig op het verkeerde been kan zetten. Hij liegt en manipuleert met een gemak dat de gezonde toeschouwer de indruk geeft dat hij de waarheid spreekt. De pathologische leugenaar kan lijden aan een moeilijk te diagnosticeren persoonlijkheidsstoornis met de naam : psychopathie.  Deze stoornis komt onevenredig vaak voor in de forensische setting.

Het is geen eenvoudige zaak om de diagnose psychopaat bij iemand te stellen. De diagnose kan alleen gesteld worden door een professionele psycholoog of psychiater, aldus Ficq.

Op grond van de inhoud van het dossier [in het bijzonder de verklaringen van personen die La Serpe persoonlijk intensief hebben meegemaakt], mijn waarneming op zitting, de door mijn kantoorgenoten verwoordde waarnemingen op de zittingen, heeft de verdediging het sterke vermoeden dat Peter La Serpe wel eens een psychopaat zou kunnen zijn. De verdediging zal uw rechtbank verzoeken hiernaar een onderzoek te gelasten.

Mr. Ficq ging vervolgens in op een kenmerkende verzameling gedragingen en daaruit afgeleidde persoonlijkheidskenmerken die voor het merendeel als maatschappelijk ongewenst gelden. Ter onderbouwing van haar verzoek heeft Mr. Ficq kennisgenomen van allerlei publicaties van wetenschappers, waarvan zij er een aantal naar voren bracht in haar pleitnota.

Belangrijkste symptomen van psychopathie op emotioneel inter-persoonlijk vlak:

• Glad en oppervlakkig;
• Egocentrich en met een opgeblazen gevoel van eigenwaarde;
• Ontbreken van berouw of schuldgevoel;
• Gebrek aan empathie;
• Leugenachtig en manipulatief;
• Oppervlakkige emoties;

Op het gebied van sociale deviantie:

• Impulsief;
• Gebrekkige gedragsregulering;
• Parasitaire levensstijl;
• Behoefte aan opwinding;
• Gebrek aan verantwoordelijkheidsgevoel;
• Vroegtijdige gedragsproblemen;
• Antisociaal gedrag als volwassene;

Vervolgens gaf de raadsvrouw een opsomming van voorbeelden uit het dossier en de uit eigen waarneming voortvoeiende voorbeelden die de conclusie zouden kunnen rechtvaardigen dat de rechtbank in de persoon van Peter La Serpe van doen heeft met een psychopaat.

UPDATE: Een greep voorbeelden uit het dossier 'Passage', die Mr. Bénédicte Ficq noemde in haar pleitnota. Onder andere gedeeltes uit verklaringen van getuigen F1 en F3, maar ook van ex-intimi van La Serpe, zoals Francis K., de ex van Jesse Remmers, en Marion G., de ex van La Serpe.)


De verdediging meent dat het in belang van de verdediging is een hetero-anametisch onderzoek te laten verrichten door een deskundige, gespecialiseerd in de stoornis psychopathie [In wiens benoeming zowel de Rechtbank, de verdediging als het OM zich kunnen vinden] die de opdracht krijgt de vraag te beantwoorden of de beschikbare dossier informatie, eventueel aangevuld met mondelinge informatie afkomstig van ex-intimi van La Serpe, betrouwbare aanwijzingen opleveren dat La Serpe lijdt aan een psychopathologische stoornis.

(Hetero-anametisch onderzoek:  Het komt erop neer dat de verdediging niet verzoekt Peter La Serpe zelf te onderzoeken maar dat men deskundigen wil laten onderzoeken of La Serpe psychopaat zou kunnen zijn aan de hand van dossierstukken die reeds voorhanden zijn in het ' Passage-dossier'. Men heeft de medewerking van La Serpe dan niet nodig.)

Mr. Ficq toont tot slot een brief aan de rechtbank met enkele aanbevolen experts op het gebied van psychopathie.

Officier van Justitie Mr. Betty Wind reageerde na een kort beraad van het OM op de verzoeken:
La Serpe: Dat belang zien wij;
De Boer: Dat belang ook, maar dan wel horen bij de Rechter-commissaris,
Patrick de M.:We zullen ons niet verzetten tegen het horen van Dhr de M.
John van den Heuvel: Dat belang zien wij niet.
Jan Boersma: Dat ligt te ver verwijderd van Passage.

Officier van Justitie Michiel IJzendoorn merkte op: Ook al zou La Serpe een psychopaat zijn, dan nog kan hij wel betrouwbare verklaringen afleggen. Dat onderzoek is wat ons betreft niet nodig aangezien de rechtbank uitstekend kan bepalen of alles wat er voorhanden is aan dossier voldoende is om te kunnen bepalen hoe betrouwbaar dat is.

Mr. Ficq merkte hierover op: Ik vind het bijna niet te geloven waarom het OM zou gaan liggen voor het onderzoek dat daarover duidelijkheid komt.

Dino Soerel kreeg ook nog even het woord van Lauwaars.
Dino Soerel: Ik zou graag gebruik willen maken van de mogelijkheid om zelf vragen te stellen en dat zou bij de rechter-commissaris niet mogelijk zijn.
Lauwaars: Ja, dat begrijp ik.

De rechtbank besloot dat Peter La Serpe in zaak Soerel als getuige moet worden gehoord op zitting. Patrick de M. en Alex de Boer worden bij de rechter-commissaris gehoord. Of en waar John van den Heuvel en Jan Boersma verhoord gaan worden beslist de rechtbank aanstaande maandag. De rechtbank maakt dan ook haar besluit bekend of een deskundige zal moeten beoordelen of Peter La Serpe een geestelijke stoornis heeft. De rechtbank gaat daar uitgebreid over 'raadkameren', aldus Lauwaars.

Maandag 24 januari verder.

Bondtehond