'Als ik weet dat Jesse me dood wil hebben, ja met alle respect, maar dan schiet ik hem dood'

De 6-daagse verhoor-marathon van kroongetuige Peter La Serpe is vrijdagmiddag jl. beëindigd, voor zover dat tijdens de openbare zittingen betreft. Om 14:45 sloot het Hof nl. de deuren voor publiek en journalisten omdat Mr. Nico Meijering zoals eerder reeds aangekondigd nog vragen wilde stellen omtrent de anonieme beschermde getuigen F1, F3 en NN1-Hollowpoint. Later zullen er nog verhoren plaatsvinden bij de rechter-commissaris over de gang van zaken m.b.t. het TGB-traject, de OM-deal en de TGB-deal, in het bijzonder voornamelijk over de financiële aspecten. Welke toezeggingen zijn er gedaan en welke afspraken zijn er uiteindelijk gemaakt? De verdediging wil toetsen of deze mogelijk ontoelaatbaar waren/zijn.

Een aantal procesdagen tegelijk samenvatten in één verslag is bijna onmogelijk. Er is eenvoudigweg teveel besproken. Wil natuurlijk niet zeggen dat er over afgelopen week niet een aantal opmerkelijke momenten te vermelden zijn. Een aantal momenten zal ik proberen te reproduceren. Ik moet zeggen dat de verhoren van de kroongetuige vaak in een nogal vlot tempo ging. Peter La Serpe zelf praat sowieso vaak 20 woorden in een dozijn en dat regelmatig in een sneltreinvaart. Alhoewel me donderdag opviel dat er momenten waren dat het zelfs leek of de kroongetuige soms met een dubbele tong sprak en ook trager in zijn woordenstroom. Het zal toeval geweest zijn, maar Mr. Bénédicte Ficq, die donderdag ook even aanwezig was in het JCS, stelde precies daar één van haar vragen over in de zaken van zowel Dino Soerel, Ali Akgün en Sjaak Burger. Het was de verdediging namelijk ook opgevallen dat La Serpe nu relaxter leek dan tijdens het proces in eerste aanleg.

De vraag die Mr. Ficq stelde, luidde: Mijn vraag is of u misschien medicatie, kalmerende medicatie gebruikt op dit moment?
La Serpe: Nee.
Mr. Ficq: Niet? Ehm, ik heb een vraag die ik van belang vind. Bent u ooit in de aanloop naar de getuigenregeling toe door een psycholoog, dan wel psychiater onderzocht, in het kader van óf het TGB-traject, óf de kroongetuigenregeling?
La Serpe: Daar geef ik geen...
Voorzitter Mr. Veldhuisen: Voor u antwoord geeft, merk ik dat het OM iets wil opmerken.
AG Mr. Posthumus: Ja, wij willen dat het beantwoorden van deze vraag wordt belet, omdat dit raakt aan het TGB-traject en het uitgebreid aan de orde is geweest bij de RC in het verhoor van Verwiel.
Mr. Ficq: Ja, maar ik ben hier een getuige aan het horen...
AG Mr. De Jong: En die vragen staan al in de stukken die door Mr. Janssen zijn ingebracht en ten aanzien van die stukken is beslist door het Hof dat die binnen het kabinet van de RC aan de orde zullen moeten komen en dat volgens de vastgestelde juridische kaders die vragen dus even mee zal moeten worden gewacht tot die dán aan La Serpe kunnen worden gesteld, ook wat het OM bereft. Dus wij vragen beletting van de vragen.
(Mr. Ficq mocht van het Hof het belang toelichten)
Mr. Ficq: Nou ja, ik vind... kijk, er wordt een enorme scheiding aangebracht en die wordt ook strak aangebracht tussen het TGB- en de strafzaak, dat is op zich natuurlijk ook terecht, maar dat betekent niet dat vragen die het TGB-traject kunnen raken niet van belang zouden kunnen zijn voor de strafzaak en dat is natuurlijk ook terecht en ik denk dat de beantwoording van deze vraag direct zeer ingrijpend zou kunnen zijn voor de beoordeling van een aantal 348 / 350-kwesties. Dus ik vraag u de vragen toe te staan.
Voorzitter Mr. Veldhuisen: Dat is uw onderbouwing van de stelling dat de vragen beantwoord zouden moeten worden?
Mr. Ficq: Ja, zeker.
Voorzitter Mr. Veldhuisen: Goed, dan betrekken wij dat bij de afweging.

Het Hof ging in de pauze in beraad of de vragen moesten worden beantwoord. Het Hof overweegt dat TGB-officier van justitie Mr. Verwiel als getuige is gehoord en vragen heeft beantwoord bij de rechter-commissaris en dat door haar enige informatie is verstrekt waaruit kan worden afgeleid dat er in het beschermingstraject enige onderzoek heeft plaatsgehad. Er is gescreend en er is ook een psycholoog bij betrokken geweest. De inhoud daarvan zag niet toe op de inhoud van verklaringen of de betrouwbaarheid van de persoon, omdat dat aan het tactische-OM zou zijn. De beslissing van het Hof luidde dat de aangewezen partij om die vragen te beantwoorden de Staat is en omdat Mr. Verwiel onder die noemer er reeds iets over heeft gezegd in het TGB-traject, is het Hof van mening en van oordeel dat vragen ivm de aan dat traject verbonden belangen niet voor beantwoording in aanmerking komen en dienen te worden belet.

Voorzitter Mr. Veldhuisen: Dus kort en goed, meneer La Serpe, de aan u gestelde vragen, de beantwoording daarvan, worden belet.

De middag werd besteed aan vragen door de verdediging. Daar kom nog op terug in een ander verslag. Er werden door het OM donderdag ook vragen gesteld, onder meer over Scientology en bepaalde Scientology-begrippen die voorbij kwamen tijdens het verhoor van La Serpe.

Scientology : het clearen van de overts = soort van biechten
Mr. Posthumus: We hebben het eerder eens gehad over het 'clearen van overts'. Heeft u wel eens uw overts gecleared bij Jesse?
La Serpe: Mijn overts bij Jesse?!
Mr. Posthumus: Ja?
La Serpe: Zo werkt dat niet. Ik heb mijn overts en Jesse heeft zijn overts.
Mr. Posthumus: Ja ok, maar heeft u die ten opzichte van elkaar uh.. ja... heeft u die uitgesproken? Om het maar in de Katholieke termen te gebruiken, maar heeft u... bent u bij elkaar te biecht gegaan?
La Serpe: Eh... nee. Nou, Jesse enigszins bij mij natuurlijk, maar uh.. nee. Jesse kan dat ook niet. Hij weet niet uh... hij heeft tijdens het proces voor het eerst gehoord dat het onderhevig is aan strakke regels. Dat is tijd, plaats, vorm en gebeurtenis.

La Serpe: U moet... kijk, omdat het in het in religieuze hoek, in Katholieke hoek zeg maar, nu enigszins gebracht wordt, de biecht, ook in het Katholicisme, uh.. laat ik het daar een beetje uittrekken, het is gewoon een heel exacte... uh..uh.. een exact iets... u moet het zo zien: als uh.. als iemand een zwaar delict heeft gepleegd heeft, laten we zeggen als je een moord gepleegd hebt en hij komt op het politiebureau... uh..uh..iedere rechercheur kan wel uh.. uh.. die kan er wel over getuigen denk ik, dat in het verhoor door rechercheurs dat mensen verward zijn en dan op een gegeven moment dan breken ze, zeg maar, en dan vertellen ze alles eerlijk en oprecht en dan zijn ze volledig opgelucht. Nou, en dat is eigenlijk precies hetzelfde principe wat er gebeurt met het clearen van overts. En dat is dan niet religieus, want op het politiebureau ben je niet zo met religie bezig, maar daar gebeurt hetzelfde.
Mr. Posthumus: Ja ok, maar nu begrijp ik het zo dat eh.. als aanhangers van Scientology dat doen, dan heeft degene tegenover je, dus degene die dat kan afnemen, die heeft dan de verplichting om dat voor zich te houden?

La Serpe: Absoluut.. het is uh.. kijk het is een uh.. zoals ze in het Katholicisme zeggen uh.. het is uh.. tussen die persoon, die cliënt, of hoe je dat ook wil zeggen en tussen aanhalingstekens "God". Op het politiebureau is natuurlijk anders, want daar wordt het wel bekend, maar uh.. in Scientolgy is het, of uh, of uh.. in de officiële vorm laten we zeggen, is het tussen een 'Minister' en de "PC', de Pre-Clear, zo noemen ze dat. En uh.. dat is confidential, absoluut. Dat heeft verder niet zoveel te maken met hetgeen de persoon hoort, maar met hetgeen wat de persoon die gecleared wordt, de overts gecleared wordt, dat uh.. dat die daarvan verlicht wordt.
Mr. Posthumus: En is het wel eens voorgekomen dat tussen u en Jesse, dat Jesse de Minister was en u de PC?
La Serpe: Nooit.. ghehe.. de verhouding tussen mij en Jesse op het gebied van Scientology is ook niet op die manier.
Tot zover over Scientology.

Wat het Hof opviel, was dat La Serpe regelmatig zeer uitgebreide antwoorden gaf, ver afweek van de vraag, en dan de vraag zelf niet meer beantwoordde.

Voorzitter: Meneer La Serpe, weet u nog wat de vraag was die aan u gesteld is?
La Serpe: Nu niet meer... sorry... jaaa...
Voorzitter: De vraag was of Jesse Remmers zich naar Marokko had laten uitschrijven?
La Serpe: Uh...
Voorzitter: En dan vertelt u een heel verhaal wat in elk geval ik niet meer in verband kan brengen met de vraag.
La Serpe: Ja ok, ja ik eh... ja sorry.
Voorzitter: Nu moet u nog maar eens goed naar de vraag luisteren.
La Serpe: Het antwoord is: nee.

Tijdens het getuigenverhoor van Peter La Serpe door alles procespartijen waren er een aantal opmerkelijke momenten waarvan je als toehorende buitenstaander mogelijk denkt: Dit klinkt best wel ongeloofwaardig, ik ben erg benieuwd hoe La Serpe zich hieruit redt? (een bijna paradoxale situatie die hij schetst) En hoe kijkt het Hof hier nu tegenaan? Dit was zo'n moment op donderdag 5 juni:

AG Mr. Posthumus: Op enig moment in 2006 heeft u Moppie weggetipt bij de CIE. U heeft toen ook verteld onder welke naam hij in Spanje verbleef. Hoe wist u die naam eigenlijk?
(Raymond Mark Nurton)
La Serpe: Nou, daar zal Moppie wel blij over zijn dat hij dat hoort. Ik heb ooit gelezen dat-ie niet wist hoe dat ging. Toen daar in het huis in Madrid, daar kwam ik met een hele grote Mercedes. Wat is het, een 500 of zo? Alleen die had een Nederlands kenteken en omdat Moppie gezocht werd in Nederland, wilde hij liever niet dat er auto's met een Nederlands kenteken voor de deur stonden. Dus die auto heb ik een paar kilometer daar vandaan achter een groot winkelcentrum neergezet en Moppie is me toen komen halen. Hij reed in een soort Jeep. Maar iedere keer als ik even wegging, naar een winkel of telefoons halen of zo, dan nam ik zijn auto mee en zijn paspoort lag erin. Dus, ik dacht dat het verstandig was om die naam te noteren. Ik kijk ook vooruit.

AG Mr. Posthumus: En u heeft tegen Jesse gezegd dat u Moppie had weggetipt?
La Serpe: Uh... ja.
AG Mr. Posthumus: Waarom heeft u dat gedaan?
La Serpe: Uh, daar was een reden voor. Jesse kwam volstrekt onverwacht op een locatie, een huis van Moppie. Ik weet niet meer precies waarom, maar eh... ik kreeg in ieder geval de indruk... oh ja, hij zei: Ga je met me mee? Volstrekt onverwacht zei hij: Ga je met me mee? En ik voelde een beetje nattigheid, want het was de dag erna zelfs. En toen zijn we ergens heen gereden om even met iemand te gaan praten, zeg maar, en toen hij uitstapte, keek ik constant in de spiegel of er niemand aan kwam om mij te liquideren, gehehe... En ik zat ook na te denken hoe ik hier mee om moest gaan en dacht dat het relatief veiliger was vanuit die situatie bezien om er met Jesse over te praten. Kijk uh... Moppie was opofferbaar voor mij, niet alleen voor mij, maar ook voor Jesse. Uh... ik zag daar minder gevaar in. Kijk, ik heb daar reeds eerder een verklaring over afgelegd, Jesse en ik hadden een soort relatie dat wij relatief eerlijk met elkaar waren. Dus bijvoorbeeld met de CIE, dat praten met de CIE, ja... dat is iets heel aparts natuurlijk. Twee mensen uit het milieu die praten met elkaar over de CIE... uh, ja op die manier eigenlijk. Bijvoorbeeld uh... Jesse denkt hetzelfde als mij en dat soort dingen, laat ik het zo zeggen. Emoties van uh..uh... zoals van: 'ik praat niet met de politie!' Ja toen ik 18 was, maar dat is niet uh..uh.. de politie is gewoon een partij..uh..uh.. een speler in het veld...

AG Mr. Posthumus: Ja, ja, dat zei u gisteren ook, maar dan snap ik niet... ja, u bent.. u voelt zich niet helemaal op uw gemak die dag met Jesse en dan besluit u om hem te zeggen dat u Moppie heeft weggetipt en dat geeft u dan een rustiger gevoel?!
La Serpe: Absoluut. Kijk, op het moment dat Jesse weet, want ik was onzeker daarover, van hoe verhoudt zich dat, iemand is aan het praten en ik was in de spiegel aan het kijken, op het moment dat ik tegen Jesse zeg: Luister, ik heb hem weggetipt, geeft hij een reactie. Dan praten we daarover en dan weet ik hoe hij daarover denkt, of wat hij zegt, en u moet zich voorstellen, dit was dezelfde dag of de dag ervoor dat ik naar Engeland zou vertrekken. Snap je? Dus ik had al een escape, zeg maar. Snap je? Op het moment dat ik niets tegen Jesse zeg en ik weet niet of Jesse iets weet en hij heeft geen reactie gegeven, ja dat uh... dan ben je in volstrekte onzekerheid natuurlijk, over of hij wel of niets weet.
Voorzitter Mr. Veldhuisen: Maar u heeft eerder over Moppie gezegd dat hij als een vis in het milieu is en dat hij barst van de contacten en dat hij daarom de ideale kroongetuige zou zijn. En als iemand overloopt van de contacten, waarom zou er dan meteen aan u gedacht worden?
La Serpe: Aan mij gedacht?

Voorzitter Mr. Veldhuisen: Ja, als het gaat om wegtippen?
La Serpe: Ja wat u nu zegt klopt, maar dat is niet het volledige beeld. Moppie, dat laatste jaar dat hij op de vlucht was, heeft hij zo ontzettend veel schulden gemaakt, dat mensen uh..uh.. omdat hij steeds bleef lenen en omdat het moeite kostte, omdat hij ook contacten heeft, om nee te zeggen, dat mensen zelfs overwogen om hem te liquideren. Dus gewoon om daar vanaf te zijn. Moppie is niet gewoon een grote jongen. Best wel een slimme jongen eigenlijk in het milieu, hij weet er goed tussen te zitten, hier wat de pakken, daar wat te pakken, zonder daadwerkelijk schuldig te zijn. Maar dat stond een beetje los van de relatie die ik met Jesse had.

Voorzitter Mr. Veldhuisen: Ik stel deze vraag in de context van de advocaat-generaal: Waarom u aan Jesse moest vertellen dat ú hem heeft weggetipt?
La Serpe: Omdat, ik wil niet geliquideerd worden door Jes natuurlijk. Op het moment dat ik niet weet wat er in Jes speelt, wat er in hem omgaat... Jesse is best wel een gevaarlijke jongen als je hem tegen hebt. Dus dan weet ik ook niet of hij eraan komt. Iedere keer als hij bij mij aan de deur komt, ik wil graag weten wat er in hem omgaat. En omdat wij altijd redelijk vrij spraken, zeg maar, over de CIE of met de politie praten, over dat soort dingen zeg maar, leek het mij verstandig erover te praten. En dan te kijken wat zijn reactie is. Zodat ik in ieder geval beter dingen aan zie komen, laat ik het zo zeggen. Als Jesse een besluit neem, dat is in mijn gedachte altijd zo, als Jesse een besluit neemt om mij dood te schieten op enig moment, dat is wel eens door mijn hoofd heen gegaan, dan uh... ben ik liever op de hoogte dat hij eraan komt. En dat kan ik alleen maar doen door het open te gooien, in mijn hoofd hè... Ja, het is een ingewikkeld proces.
Raadsheer: Ja, ik begrijp het nog niet helemaal...
La Serpe: Ja, ik zie uh... ik merk het.

Raadsheer: Misschien ligt het aan mij, maar eh.. als ik u goed begrijp was u daar op dat moment bang dat u geliquideerd zou worden 'omdat Jesse misschien vermoedde dat ik Moppie had weggetipt', en dan snap ik niet zo goed hoe dan uw verklaring dat u hem inderdaad had weggetipt uw angst op dat moment kon wegnemen? Want dan zou ik zeggen, ja, als je bang bent dat je geliquideerd wordt omdat-ie iets vermoed, dan wordt die angst misschien alleen maar groter als je dat dan ook bevestigt? Maar misschien is dat te simpel gedacht?
La Serpe: Ik begrijp het nu iets beter. Het is iets groter dan dit. Moppie is uh... heeft uh... is in Marbella al heel lang en er zijn ook mensen om Moppie heen. Als Jes weet, en ik weet niet dat hij het weet, maar hij weet het van welke kant dan ook, omdat Moppie uh... van Moppie's vrienden of wat dan ook, dan kan er ook zoiets zijn uh... dat heb ik toen niet zo bedacht hoor, maar nu het gevraagd wordt, probeer ik het te verklaren, dat andere mensen uh... van hem verwachten, omdat ik een vriend van hem ben uiteraard, dat hij verantwoordelijkheid neemt voor hetgeen er gebeurd is. Ik uh...
Voorzitter Mr. Veldhuisen: Ik onderbreek u even. Want u gebruikt heel veel woorden en u probeert iets uit te leggen, maar het wordt voor mij alleen maar moeilijker. Probeer het nog één keer, maar dan zo scherp mogelijk.
La Serpe: Uuhh....

Voorzitter Mr. Veldhuisen: Er is dus angst aan uw kant, dat Jesse u ervan verdenkt dat u getipt hebt, zelfs zo erg dat u in uw achteruitkijkspiegel kijkt, zal ik maar zeggen, en dan legt u ons uit dat dan vertellen aan Jesse dat u dat gedaan heeft, dat dempt de risico's, begreep ik?
La Serpe: Uh ja. Ja, ik begrijp hoe tegenstrijdig het klinkt, maar het komt door het soort relatie die Jesse en ik hebben. We hebben vaker over met politie praten, of CIE of dat soort dingen, hebben wij gesproken. Op het moment dat ik het open gooi, laat ik het zo zeggen, dan zie ik zijn reactie ook. Dan uh, dan uh, dan uh... ik uh... ja, ik zit er zo over te praten en nu ik terugga naar het moment dat ik het heb verteld zeg maar, zijn eerste reactie was: Wat heb je gekregen? Jesse is een hele rationele jongen wat dat betreft en die denkt niet in emoties op die manier...

Voorzitter Mr. Veldhuisen: Ja, maar het gaat me nu even niet om Jesse, het gaat me om u en angst en uw veronderstellingen waar u ons deel van had gemaakt.
La Serpe: Ja, maar daar is Jesse natuurlijk heel belangrijk voor, want het is juist Jesse's persoonlijkheid die mij dat soort besluiten laat nemen. Want ik weet dat Jesse... het is beter om de waarheid te zeggen en erover te praten dan iets geheim te houden waar hij achter komt dat je iets geheim hebt gehouden. Dat is aanzienlijk gevaarlijker... In mijn ogen.
Voorzitter Mr. Veldhuisen: Maar u zei toch: Ik stond op het punt naar Engeland te gaan, dus ik had niet zoveel te vrezen?

La Serpe: Ja, natuurlijk wel, maar dat wil niet zeggen dat Jesse volledig uit mijn leven is natuurlijk op het moment dat ik naar Engeland ga.
Voorzitter Mr. Veldhuisen: Ongetwijfeld, maar u noemde het net wel als een factor waardoor u..
La Serpe: Een vlucht-factor, ja... ja, ik had een vluchtweg, ja. Ja, een vreemde relatie. Ik weet niet zo goed hoe ik dat echt duidelijk kan maken.
Voorzitter Mr. Veldhuisen: Gaat u verder met uw vragen, advocaat-generaal.
AG Mr. Posthumus: Nog even over dit thema, deze vraag ook. Is het dan zo dat u liever... ja...
La Serpe: Ik ga liever de confrontatie aan.
AG Mr. Posthumus: Ja, liever de confrontatie aan, maar u heeft ook liever de zekerheid te weten of Jesse wel of niet iets weet en hoe hij van iets vindt, dan dat u denkt van, ja: weet hij het nu wel of weet hij het nou niet, wat zou ie gaan doen?
La Serpe: Uiteraard, want ik kan ook naar Jesse reageren. En daar bedoel ik mee: Als ik weet dat Jesse me dood wil hebben, ja, met alles respect, maar dan schiet ik hem dood... Ik zeg het nu even heel grof, maar dat zijn dingen die door je hoofd heen gaan natuurlijk.

Hoe het Hof tegenover deze uitleg van kroongetuige La Serpe staat, is koffiedik kijken. Krijg daar nog niet echt hoogte van. Er zijn wel een aantal momenten geweest afgelopen week dat La Serpe in de problemen kwam en het Hof zich lichtelijk leek te irriteren aan de wijze waarop de kroongetuige zich dan kennelijk met achteloos gemak weer eens bediende van een van zijn, door de verdediging zo genoemde, 'mantra's'. Met name op momenten wanneer hij zijn eigen verklaringen niet meer kon herinneren.

Veelgehoorde mantra: 'Ik kan met niet herinneren dat ik daar over verklaard heb. Maar als ik dat verklaard heb, blijf ik daarbij'.

Later deze week volgt nog een verslag. Ik haal dan wat momenten terug uit getuigenverhoren door de verdediging.

Bondtehond

Verslag zitting Hoger beroep Passage uitgesteld

Wegens een opgelopen verkoudheid, hoogstwaarschijnlijk door de airco op de tribune van het Justitieel Complex Schiphol, stel ik het uitwerken van aantekeningen eventjes uit. Een zittingsverslag volgt wel zo spoedig mogelijk. Heb even wat minder puf nu om te schrijven. Graag uw begrip daarvoor. Het getuigenverhoor van kroongetuige Peter La Serpe door het Hof, maar vooral door de verdediging, heeft zeker een aantal interessante momenten opgeleverd. Aankomende week kom ik daar zeker nog op terug. Dank u wel.

Voor een seintje volg Bondtehond op Twitter :  HIER

Of abonneer op RSS-feeds : HIER

Bondtehond

'In de kern zit daar dus het belangrijkste meningsverschil tussen verdediging en OM'

Het Hoger beroep van het Passage-proces is bezig aan een belangrijke fase, het verhoor van kroongetuige Peter La Serpe door het Hof en de advocaten. De raadslieden van alle verdachten zijn nu aan zet. Afgelopen vrijdag vond een groot gedeelte van de verhoren echter plaats achter gesloten deuren. Besprekingen tussen het Hof en de verdediging over de anonieme beschermde getuigen F1, F3 en NN1-Hollowpoint werden afgeschermd voor de pers. Vrijdag was ik niet aanwezig vanwege andere verplichtingen. Dus veel kon ik over die dag niet vertellen. Mr. Peter Plasman is wel bezig geweest voor Fred Ros.

De raadslieden van Dino Soerel, Ali Akgün en Sjaak Burger, Mrs. Nico Meijering en Marnix van der Werf en die van Jesse Remmers, Mrs. Sander Janssen en Robert Malewicz wisselden elkaar af met het stellen van vragen. Op het programma stond eigenlijk het verhoor van Peter La Serpe door de verdediging van Jesse Remmers. Mr. Sander Janssen had een hele vragenreeks klaar-liggen die voornamelijk toezien op de getuigenbescherming. Het verliep echter allemaal iets anders. Vrijdag is er nl. een stuk ingebracht door Mrs. Janssen en Meijering van 3 pagina's. Het Hof voegt dat stuk toe aan alle strafzaken, aldus voorzitter Mr. Ruud Veldhuisen. Het OM reageerde daar dinsdag op middels een schriftelijke reactie die advocaat-generaal (AG) Mr. Cynthia de Jong voordroeg.

Het stuk van vrijdag is volgens de voorzitter een opmaat richting vraagstelling over de getuigenbescherming en de contouren daarvan. De getuigenbescherming heeft in Passage in eerste aanleg vorm en inhoud gekregen en zal in Hoger beroep net als toen een punt van verweer vormen. Er is door de rechtbank op beslist en naar verwachting zal daar ook door het Hof op worden beslist. Het OM en TGB-OM dat zou bestaan uit gescheiden trajecten is volgens de verdediging helemaal niet zo gescheiden, iets wat kroongetuige Peter La Serpe zelf ook meerdere keren heeft beweerd tijdens de vele incidenten waarbij hij het Passage-proces als podium gebruikte om zijn onderhandelingspositie met OM + TGB te versterken.

De verdediging is van mening dat het OM zich vaak heeft verscholen achter het geheimhoudingstraject. Antwoorden op vragen werden zeer vaak belet onder het mom van: dit moet geheim blijven, want het valt onder het geheime TGB-traject. Om moedeloos van te worden soms. Hoe krijg je als verdediging een vinger achter gemaakte (financiële) toezeggingen en/of afspraken, mogelijk zelfs ontoelaatbare, als ogenschijnlijk zelfs simpele vraagjes niet mogen worden beantwoord? Dat blijft natuurlijk een zeer moeilijk punt. Mr. dr. Sander Janssen (en ook Mr. Nico Meijering) heeft daar uitgebreid over gepleit in eerste aanleg. Hij is ook niet voor niets gepromoveerd tot doctor met zijn proefschrift 'De kroongetuige in het Nederlandse strafproces'.

Het Hof opende dinsdag de zitting in afwezigheid van de kroongetuige om eerst een en ander te kunnen bespreken. De raadsheren vroegen zich af of het zinvol is om al over de tweede of derde vraag te struikelen en daarom buiten aanwezigheid van La Serpe de grenzen te bepalen en er bij stil te staan hoe de contouren ongeveer zouden kunnen zijn. Het Hof kan die contouren dan wellicht aangeven op voorhand, n.a.v. wat de verdediging en het OM inbrengt, wat dan zou kunnen bijdragen aan het ordelijk verloop van het horen van de kroongetuige, gaf het Hof aan.

Het OM reageerde zoals gezegd dus op het ingebrachte stuk van 3 pagina's. Het stuk van de verdediging ging over de vraagstelling en de door het Hof te bepalen maatstaven. M.a.w. hoe de verdediging graag zou willen zien hoe het Hof daarmee om zou kunnen gaan. In de reactie liet het OM opnieuw doorklinken dat kroongetuige Peter La Serpe zich voor diens eigen veiligheid aan de kroongetuigen-overeenkomst dient te houden. Hij heeft zich verplicht geheimhouding te betrachten en mag dus geen vragen beantwoorden die het beschermingstraject raken. Dan gaat het met name over de inhoud van de beschermingsafspraken, de totstandkoming en de uitvoering daarvan.

Schending van die geheimhouding, zo benadrukt AG De Jong nog maar eens, kan ingrijpende gevolgen hebben voor La Serpe., die ook moeilijk zijn te overzien voor hem. Maar ook los van deze schriftelijk overeengekomen geheimhoudingsplicht brengt de zorgplicht van de Staat met zich dat vragen die de persoonlijke veiligheid van La Serpe en van één of meer van zijn naasten kunnen raken, dat die vragen dienen te worden belet op de voet van Art. 293. Sv. En dat is het geval indien La Serpe door hem afgelegde vragen in een levensbedreigende situatie is, of zou kunnen komen te verkeren. Om redenen van algemeen belang, maar ook van de Staatsveiligheid, vulde de AG aan, moet ook al die informatie geheim blijven die La Serpe te weten is gekomen over het reilen en zeilen van het TGB. Ook die vragen moeten volgens het OM worden belet. Ook over het 3-pagina stuk, waar ik overigens de inhoud niet van ken, mag La Serpe niet bevestigen of hij daar dingen in herkend. Dat zou al informatie prijsgeven over de werkwijze van het TGB. In het stuk zou vertrouwelijke informatie staan, ook ten aanzien van anderen, en enige opmerkingen daarover zou al schadelijk voor de veiligheid kunnen zijn. 'Dat is ons standpunt ten aanzien van de vragen die zouden kunnen worden gesteld', aldus het OM. Tot slot gaf Mr. Cynthia de Jong aan: vragen die er nog wél zijn, moeten worden beantwoord door de aangewezen TGB-officier Mr. Marjolein Verwiel bij de rechter-commissaris.

Hierop reageerde Mr. Sander Janssen: De verdediging ziet het getuigenbeschermingstraject dus helemaal niet zoals het Openbaar Ministerie, die het als twee gescheiden trajecten ziet. Sterker nog: In de kern zit daar dus het belangrijkste meningsverschil tussen OM en verdediging. En ook tussen OM en La Serpe, omdat La Serpe zelf ook steeds naar voren heeft gebracht het als een 'package-deal' te zien. En nog los van de beleving van La Serpe, kan niet in alle redelijkheid worden volgehouden dat het twee losstaande trajecten zijn geweest. Mr. Janssen wees het Hof op de volgorde waarop ze zijn gesloten: eerst de getuigen-beschermingsovereenkomst, daarna pas de OM-deal, de betrokkenheid van meneer De Haas die in beide trajecten een prominente rol speelde en het verloop van die overeenkomsten in het algemeen, volgend op de verregaande onderhandelingen in de jaren na het sluiten van die twee eerste overeenkomsten, zoals de intentieverklaring van januari 2007 en de OM-deal in februari 2007.

Janssen: Één traject dus en de rechtmatigheid van dat traject is nu juist zeer nadrukkelijk onderwerp van discussie. Dat had het Hof ook in de regiebeslissing zo benoemd en dat is iets waar nog uitvoerig over zal worden gesproken en waar de verdediging ook zeker verweren op zal gaan voeren. Dus dat is de context waarbinnen de verdediging vragen wil gaan stellen, over de met hem gemaakte afspraken en vooral wat hem in de voorliggende jaren in het vooruitzicht is gesteld door het OM.

Mr. Janssen benadrukte nog eens voor het Hof: concrete beschermingsmaatregelen interesseert hem niks, bijvoorbeeld waar de kroongetuige verblijft, dus hoe en waar en op welke wijze La Serpe beschermd wordt/gaat worden, daar wil hij geen vragen over stellen, omdat hij zich realiseert dat dat afstuit op zijn "nieuwsgierigheid" als het gaat om de belangen van het TGB-traject. Het gaat hem wel om een breder verband van gedane toezeggingen en gemaakte afspraken over financiën bv. Welke financiële afspraken zijn daarmee in verband gemaakt? Het OM zegt dan wel: aan de hand van de bedragen kun je iets zeggen over genomen beschermingsmaatregelen, maar dat betwist Janssen en verzet hij zich nadrukkelijk tegen, omdat: hoe zou hij iets moeten raden of bevroeden als hij weet: 'La Serpe krijgt 300.000 euro'. Dan ga je echt niet raden: 'Aha, La Serpe krijgt 3 ton, dus dan gaat hij daar en daarheen, of op die en die manier beveiligd worden'. Maar dat is wel een te gratuit blokkade in ogen van de verdediging die steeds door het OM wordt opgeworpen, aldus Janssen. Hij verzocht het Hof daarom op voorhand daar niet in mee te gaan. Kort en goed meent Janssen dat er voortgang kan vinden met het horen van de kroongetuige.

Mr. Nico Meijering gaf een aanvullende reactie: Het punt waar het om gaat en waarvoor u zojuist het woord heeft gegeven, hetgeen Mr. Janssen zojuist naar voren heeft gebracht, daar sluit ik mij graag bij aan. De vragen van Mr. Janssen ga ik mij achter scharen in de zaken van Soerel, Akgün en Burger. Als er discussie over is, zou ik het op prijs stellen als u dan ook de verdediging hier zou willen vragen daaraan deel te nemen. En dan nog aanvullend op hetgeen Mr. Janssen heeft gezegd: Voorzitter, waar het kort en goed wat ons betreft op neerkomt is dat het van het allergrootste belang is dat onderzocht zal gaan worden door uw Gerechtshof dat het beschermingstraject, de beschermingsdeal, niet een vrijplaats is geworden in deze zaak van ontoelaatbare toezeggingen. En als we alleen al kijken naar wat ontoelaatbaar is, dan gaat het natuurlijk om financiële toezeggingen. De wetgever heeft daar jarenlang over gedebatteerd met z'n allen, wat niet mag: er mag geen financiële toezegging komen. En wat wij hier dus zien gebeuren in deze zaak, is dat er zodanig financiële toezeggingen zijn geweest, niet alleen op het gebied van bescherming, maar ook op het gebied van levensonderhoud, dat wij zeggen dat is ontoelaatbaar. Dat is eigenlijk gedaan onder de vlag van bescherming, tot datgeen wat de wetgever nou juist uitdrukkelijk verboden heeft en wat ook ongelukken zou kunnen veroorzaken, namelijk dat de betrokken verdachten vanwege die toezeggingen bereid is de waarheid geweld aan te gaan doen.

Ik hoor ook het Openbaar Ministerie de staatsveiligheid in stelling brengen in deze zaak, daar wil ik nog het volgende over zeggen: In de eerste plaats hebben wij moeten vaststellen dat ook in de discussie rondom de weglatingen, waar we volgende maand nog wel iets over zullen gaan zeggen in het kader van de oriënterende gesprekken, dat het keer op keer is geweest dat onder de vlag van veiligheid, zaaksinhoudelijke, extreem, zeer relevante mededelingen, gedaan door zowel La Serpe alsook door de verhoorders, buiten de dossiers zijn gelaten. Daar heeft de rechtbank zich over uitgelaten, wij zullen t.z.t. ook uw Hof vragen zich daar over uit te laten over hoe dat destijds is gelopen, aangezien wij menen zijn dat dat minstens in strijd is met de behoorlijke procesorde en dat dat ook consequenties zal moeten hebben voor een der verweren die we zullen laten klinken, hier ook in deze aanleg.

En wat wij vrezen, is dat hetzelfde wel eens zou kunnen gebeuren, ook hier weer, dat onder het mom van veiligheid ontoelaatbare toezeggingen zijn gedaan, prestaties van de overheid zijn toegezegd en dat dat van u en ons zal moeten worden weggehouden. En daarbij wordt ook vaak een angstbeeld opgeworpen, zoals het ook is gebeurd met de weglatingen, zowel in de kluisverklaringen en wat ons betreft nog steeds aan de gang is, ook in de oriënterende gesprekken. Wat betreft de kluisverklaringen hebben we het gezien dat het zelfs ook nog de kaart is gespeeld dat zelfs de rechter-commissaris gevaar zou kunnen lopen, mocht de rechter-commissaris onderzoek zou instellen naar die weglatingen. U heeft het allemaal kunnen lezen in de stukken.

Er is wat ons betreft geen enkel argument denkbaar, waarom niet de verdediging en uw Gerechtshof zou mogen weten, zou móeten weten, want daar gaat het natuurlijk om, welke bedragen er aan La Serpe zijn toegezegd, zeker als het gaat om zijn levensonderhoud. Ehm... hij mocht een bedrijf opstarten, wat we uit de stukken hebben kunnen opmaken. Het is meer dan aannemelijk geworden dat dat aan de orde is. Dat zijn financiële prestaties die niets, maar dan ook niets, met zijn veiligheid van doen hebben. Dat kan het OM dan willen volhouden, maar er is wat ons betreft geen enkel zinnig argument denkbaar. En we hebben ook al, tijdens de ondervraging door uw voorzitter vorige week dinsdag, gezien dat u dat aan de orde liet komen en dat is nog verder verwijderd. Bijvoorbeeld de 3 miljoen die hij wilde hebben... wanneer was het, in 2004? Ik weet het niet meer. En meneer La Serpe heeft daar ook op geantwoord dat hem 1,5 miljoen wel iets leek. Nou, in het verlengde daarvan kan dit allemaal worden gezien.

En als we het dan toch hebben, als dan toch met 'Staatsveiligheid' en dat soort grote argumenten als het belang van de Staat wordt geschermd, dan zou ik het ook willen omkeren, dan zou ik hier willen naar voren brengen, dat het in belang van de Staat is, misschien wel wat betreft de Staatsveiligheid, dat in deze zaak inzichtelijk wordt wat de financiële prestaties zijn geweest waar de overheid zich aan gebonden heeft richting meneer La Serpe. Dat u daar ook een oordeel over kunt geven, dat u ook hopelijk in onze visie zult zeggen: dat is onrechtmatig, dat is onacceptabel als we kijken naar de rechtsgeschiedenis, en dat dat ook een signaal geeft naar potentiële mensen die inderdaad voor de schijn willen gaan en die zich vrij achten misdaden te plegen en dan misschien wel denken: Ja, nou ja, daarna kan ik toch naar de Staat rennen en de meest geweldige prestaties krijgen. En ook dat denk ik nou juist dat dat voorkomen zou moeten worden en daarom zal die transparantie moeten worden betracht die wij graag betracht zouden willen zien, maar ook dat de vragen die daarop zien, dat die niet zouden moeten worden belet. Dank u wel.

Voorzitter Mr. Veldhuisen: Ehm... Mr. Plasman, zou u iets naar voren willen brengen?

Mr. Peter Plasman: Ik wil wel één punt naar voren brengen en dat is dat sinds het begin van deze strafzaak één van de kernpunten in deze strafzaak op tafel ligt en dat uw Hof nu gaat beslissen of het OM Carte Blanche krijgt bij het aangaan van deals met kroongetuigen. En voor de rest: bij de argumenten, waarom u die beslissing niet zou moeten nemen ten nadele van de verdediging, sluit ik mij aan bij wat er al gezegd is.

Voorzitter Mr. Veldhuisen: Dat is uw duiding bij hetgeen er al naar voren is gebracht?
Mr. Plasman: Ja.

De overige raadslieden sloten zich ook aan. Alleen Mr. Marnix van der Werf wilde tot slot nog wat zeggen.
Mr. Van der Werf: Een enkele aanvulling, meneer de voorzitter. Ik kan mij helemaal vinden in wat Mrs, Meijering, Janssen en Plasman hierover gezegd hebben. In eerste aanleg ontstond in ieder geval bij mij de indruk dat in ieder geval het OM de overeenkomst met La Serpe als een volle voorhang wilde gebruiken om iedere toetsing onmogelijk te maken. Wij hopen dat uw Hof dat niet doet en heel in concreto vaststelt welke vragen wel en welke niet beantwoord moeten worden. Twee aanvullende opmerkingen: De AG Mr. Posthumus sprak in een aanvulling over de zorgplicht van de Staat, ten opzichte van beschermde getuigen nu en in de toekomst. Dat lijkt mij een correcte opmerking, alleen die zorgplicht van de Staat strekt zich natuurlijk ook uit over de belangen van de verdachten zoals die hier nu vandaag zitten. En over processen waarin dit soort situaties voorkomen in de toekomst, namelijk dat ook de getuigenbeschermingspoot van zo'n zaak correct wordt uitgevoerd en dat daarop toetsing mogelijk moet zijn voor zover dat niet concreet aan de veiligheidsrisico's raakt. Laatste aanvullende opmerking: Het OM legt sterk de nadruk op de geheimhoudingsplicht die meneer La Serpe heeft afgesproken. Ik denk niet dat er iemand is, geen rechter en geen andere overheidsinstantie die meneer La Serpe in de toekomst kwalijk kan nemen dat hij die geheimhoudingsplicht op bepaalde punten heeft geschonden, als hij hier op uw bevel van het Hof, op verzoek van de advocaten of vordering van het OM antwoord op vragen moet geven. Dus ik denk niet dat meneer La Serpe zich daar zorgen over hoeft te maken en dat betekent dat uw Hof zich over dat punt denk ik ook al teveel zorgen hoeft te maken. Dat was hem. Dank u.


Het Hof onderbrak de zitting hierna om hierover in beraad te gaan. De bode deelde later mede dat dit beraad verlengt werd tot na de middagpauze omdat het Hof kennelijk meer tijd nodig had.

Na de middagpauze maakte het Hof de beslissing bekend: (samengevat, aangezien de voorzitter de beslissing behoorlijk snel voorlas in voor mij nogal juridisch taalgebruik, dus ik kon dit maar gedeeltelijk -in niet zulke juridische bewoordingen- bijhouden...)

Wat ik in grote lijnen begreep:
- Kroongetuige Peter La Serpe zal niet worden gehoord over getuigenbescherming op zitting, maar bij de rechter-commissaris.
- Het Hof ziet wel dat dit nodig is, na hetgeen de verdediging heeft aangedragen tijdens het Passage-proces in eerste aanleg.

Het Hof heeft de verdachten en hun raadslieden, en ook de AG's, in de gelegenheid gesteld om voor het verhoor van La Serpe als getuige hun standpunten kenbaar te maken over aan getuigenbescherming-gerelateerde onderwerpen, waarover La Serpe vragen zou moeten beantwoorden. De AG's hebben hun standpunt onderbouwd dat vragen daarover door de verdediging zouden moeten worden belet. Het standpunt van de verdediging komt er in de kern op neer dat er sprake is van één traject. Het onderscheid tussen de OM-deal en de beschermingsovereenkomst is een kunstmatige, wat meebrengt dat toetsing van rechtmatigheid aan de zittingsrechter wordt onthouden. Voor de getuige is het één package-deal. Één van de raadslieden verwoordde het als volgt: Heeft het OM 'carte blanche'?

Het Hof overweegt als volgt: Het Hof staat niet voor rechtsopvat-tingen te duiden stellingen over de inhoud en de gang van zaken rond de getuigen-beschermingsafspraken. Er zal door het Hof na het debat door partijen worden beslist en zal ook de vraag of er sprake is van een manco of weeffout in de zaak van de heer Remmers door het Hof worden beantwoord. Dat is waar het Hof nu 'niet' voor staat

Het Hof staat wél voor beantwoording van de vraag welke bronnen voorliggen waar het gaat om het ter tafel kunnen brengen van feiten en omstandigheden binnen het bestek van de door de verdediging in aangekondigde vragen die hiertoe strekken zicht te krijgen op de door met La Serpe gemaakte afspraken en aan hem gedane toezeggingen.

Er moeten wél inlichtingen op tafel komen, van La Serpe of de Staat, maar het Hof wijst de Staat aan als meest aangewezen bron als het gaat om verstrekken van inlichtingen. Het Hof stelt vast dat er, gezien het buitengewoon dynamische verloop van de verhoren van La Serpe in eerste aanleg, noodzaak is dat ook La Serpe wordt bevraagd. Daarmee is echter niet het verhoor ter terechtzitting aangewezen. Verhoor binnen de beslotenheid van het kabinet van de rechter-commissaris ligt daarom in de rede, gelijk zoals ook een vertegenwoordiger van de Staat (Marjolein Verwiel van TGB) reeds bij de RC is gehoord. Het is de rechter-commissaris, die wel bevoegd is, en niet aan het Hof, dat niet bevoegd is, om vragen te stellen om getuigenbescherming en daaraan te relateren toezeggingen en afspraken op zijn merites te kunnen beoordelen. In het bijzonder op het punt of door de getuige te beantwoorden vragen ter kennis kunnen komen van procesdeelnemers. Het Hof is van oordeel dat bij die stand van zaken het verhoor van La Serpe over al hetgeen raakt aan getuigenbescherming en in dat kader aan hem is toegezegd en met hem is afgesproken onder de RC dient te worden gehouden. Voorts draagt het Hof nader verhoor op van TGB-officier van justitie Mr. Marjolein Verwiel. Dat verhoor dient te worden gehouden nadat La Serpe is gehoord, met inachtneming van hetgeen hiervoor door het Hof is overwogen en beslist. Het Hof zal de zaken dus naar de RC verwijzen.  Dit was de beslissing.

De verder middag werd besteed aan verdere ondervraging van Peter La Serpe door Mr. Nico Meijering, omdat Mr. Sander Janssen zich had voorbereid op vragen aan La Serpe, wat dus niet doorging, gezien bovenstaande beslissing. Donderdag gaat Mr. Meijering nog enige tijd verder en zal daarna ook de verdediging van Jesse Remmers verder aan bod komen.

Bondtehond

KOUD BLOED 23 :

128 pagina's

verschenen mei 2014

paperback € 9,95
BESTEL HIER