'Ik ben er echt helemaal klaar mee... klaar!

De getuigenverhoren in Passage Hoger beroep zetten zich gestaag voort. Maandag was de hele dag uitgetrokken voor getuige Malika Nassri, die in het liquidatieproces in eerste aanleg meerdere dagen kwam getuigen. Omdat de gemoederen toen een aantal keer behoorlijk verhit raakten, nam dat de rechtbank ertoe daar dingen over te zeggen. Voorzitter van het Hof Mr. Ruud Veldhuisen gaf daarom van te voren aan dat het Hof de zitting zo ordelijk mogelijk wilde laten verlopen. Vragen van de verdediging zouden niet onnodig grievend moeten zijn en de voorzitter wees nog maar eens op het voortschreidend karakter van het Hoger beroep. Het Hof bouwt voort op hetgeen er al ligt, dat is het verschil met de rechtbank, aldus de voorzitter.

De voorzitter gaf alvast maar aan, nu Malika Nassri er nog niet was omdat er kennelijk strubbelingen waren haar op tijd op zitting te krijgen, dat het Hof de grenzen zou bewaken en een zekere alertheid in acht zou nemen om te voorkomen dat de grenzen van het fatsoen overschreden zouden worden. Mr. Jan-Hein Kuijpers, die tijdens de verhoren in eerste aanleg een aantal aanvaringen had met Malika Nassri, voelde zich wel een beetje aangesproken en gaf aan dat hij het op prijs zou stellen dat het Hof terugkijkt in de stukken. Hij heeft toch niet geprobeerd mevrouw Nassri op die manier 'uit de rails te krijgen', om het maar even populair te zeggen, aldus de raadsman van Moppie Rasnabe.

Eerlijk gezegd had ik ook niet de indruk dat het destijds zozeer aan het optreden van Mr. Kuijpers lag dat de getuige keer op keer uit haar dak ging. Malika Nassri had zelf kennelijk iets tegen Kuijpers en vloog vaak op onverklaarbare wijze meermaals zowel links als rechts uit de bocht, gaf gas waar ze in moest houden en remde meermaals te laat, figuurlijk gezegd. Het is zelfs zo dat het hoofd risicovolle zittingen Bram op een gegeven moment op verzoek van het OM plaats moest nemen naast mevrouw Nassri in het getuigenhokje, waar ze destijds in wilde zitten om niet rechtstreeks geconfronteerd te worden met de verdachten. Dit om haar kalm te houden en ervoor te zorgen dat de getuige met het korte lontje zoveel mogelijk alleen op vragen zou antwoorden. Natuurlijk werden er wel pittige vragen gesteld, maar dat is ook wel begrijpelijk want de beschuldigingen die zij uit richting de verdachten Jesse Remmers en Moppie Rasnabe zijn ook niet mals.

Er hebben in Passage-onderzoek 'Tanta' 13 getuigenverhoren plaatsgevonden met mevrouw Nassri, de ex-vriendin van Raymond Verbaan die behoorlijk belastend heeft verklaard over de periode dat ze in Den Haag woonde bij Verbaan en zijn familie. De voorzitter las ze op: 6 maal in 2007, 3 maal in 2008, 3 maal in 2009 en 1 maal in 2010. Het ging vandaag onder meer over wat zij heeft verklaard in 1996 en later toen ze benaderd was door 'Team Cold-Cases'. Met name over de periode waarin de Joegoslaven Samir Hadziselimovic en Djordje Llic zijn vermoord op een parkeerplaats van het recreatiegebied rondom de Ouderkerkerplas op 31 maart 1993. De dubbele liquidatie, die de bijnaam 'de barbecuemoorden' draagt omdat de auto met daarin de slachtoffers destijds met benzine oversprenkeld en in brand werd gestoken.

*

Getuige Malika Nassri op zitting in Passageproces eerste aanleg:

24-9-2009  |  25-9-2009  |  29-9-2009  |  9-3-2010  |  10-3-2010

*

Na de inleiding door het Hof was Malika intussen gearriveerd. De aanwezige Jesse Remmers werd even de zaal uitgeleid, om ervoor te zorgen dat de getuige en Remmers niet rechtstreeks met elkaar zouden worden geconfronteerd. Nadat Nassri plaats had genomen, kwam Remmers weer binnen, terwijl er een parketwacht naast Nassri stond zodat ze geen zicht had op de toegangsdeur. Het Hof heette haar welkom, nam de eed af en begon langzamerhand met wat inleidende vragen. Het verhoor duurde bij elkaar de hele procesdag, dus het is tamelijk zinloos om slechts kleine delen van het verhoor te reproduceren, echter er kwamen vandaag wel enkele opmerkelijke onderwerpen aan de orde waarvan je kunt zeggen dat de verdediging daarmee zeker op punten heeft gescoord.

Het OM eveneens, het is maar hoe je het bekijkt, want het gaat natuurlijk nog steeds om de waarheidsvinding. Onomstotlijk bewijs is daarbij onontbeerlijk en in die zin is het ook voor het OM van belang dat de waarheid bovenkomt en niet op aannames, speculaties en/of vage herinneringen twee verdachten tot een levenslange gevangenisstraf wordt veroordeeld. De voorzitter vertelde Malika dat ze verplicht is om vragen te beantwoorden en dat ze goed moest nadenken voor ze antwoord gaf en niet dingen zegt die ze niet meer zeker weet omdat ander het Hof op het verkeerde been wordt gezet. Hij benadrukte dat het geen examen is: 'Ieder antwoord is goed, zolang het maar de waarheid is'. 

Het gaat 'niet zo prettig' met Malika, zei ze zelf. Ze probeert na haar laatste getuigenis in 2010, waarvan ze zelf dacht dat het al 6 jaar geleden was, haar leven weer op de rit te krijgen. Haar zoontje van 11 is op z'n 7e uit huis geplaatst en is sinds die tijd 8 keer overgeplaatst en woont nu op 'een leefgroep'. Ze is daardoor twee jaar depressief geweest en slikte medicijnen en had daarvoor alleen contact met een psychiater van 'De Waag'. Nu slikt ze niets meer. Ze heeft een kind van Raymond Verbaan, maar daar heeft ze geen goed contact mee. Het laatste wat ze hoorde, was dat haar zoon voor 5 jaar heeft getekend voor het Franse vreemdelingenlegioen. Ze heeft één keer een telefoontje van hem gekregen uit het buitenland dat Malika zijn familie met rust moest laten. Daarmee bedoelde hij de familie Verbaan. Die familie heeft ze geen contact meer mee: 'Absoluut niet, dat zijn de laatste die ik wil zien'.

De politie had contact met haar opgenomen dat ze weer moest komen getuigen en sindsdien staat haar leven weer op z'n kop, haar wereld stortte weer in, ze slaapt weer slecht en heeft ze soms weer nachtmerries. Ze weet ook niet wat ze allemaal moet vertellen. Ze is er klaar mee en alles komt steeds weer boven. Op de vraag of ze bang is, zegt Malika: 'Ja, wel geweest. Ik ben altijd op mijn hoede'. Ze heeft echter nooit rare telefoontjes of briefjes ontvangen. Wel heeft ze het gevoel gehad dat het fout zou lopen, maar concrete aanwijzingen daarvoor heeft ze niet. Het gevoel van woede, verdriet en machteloosheid is nog steeds hetzelfde. Na deze inleiding begon het Hof concretere vragen te stellen over de moordzaak.

Of Malika zich nog kon herinneren wat ze in 1996 heeft verklaard toen ze met de CIE heeft gesproken? Het verhaal dat de Marokkaanse Malika vertelde, komt erop neer dat ze een relatie kreeg met Raymond Verbaan, de inmiddels overleden 11e verdachte, als ik kroongetuige Peter La Serpe even niet meetel. Raymond is overleden aan de erfelijke, progressieve spierziekte, de ziekte van Huntigton. In de tijd dat hij met Malika ging, gebruikte hij heroïne en methadon. Malika ook, ze hadden elkaar in een dealpand ontmoet. Een periode van 8 maanden heeft zij naar eigen zeggen zelf af en toe heroïne gebruikt. Naar eigen zeggen was ze geen zware gebruiker. Ze ging met Raymond inwonen bij het gezin Verbaan, de vader, de moeder en de zus van Raymond, Estrella. Zus Estrella kreeg een relatie met Moppie Rasnabe, zodoende leerde ze Moppie ook kennen omdat hij daar wel eens verbleef. Moppie en zij lagen elkaar niet zo. Moppie had niet zo'n leuke jeugd gehad thuis en had daarom een hekel aan Marokkaanse mensen, aldus Malika. Later vertrok ze met Raymond naar de woning van Estrella omdat ze ruzie hadden gekregen. Dat was een portiekwoning in dezelfde straat. Moppie, Estrella kwamen daar ook wel eens over de vloer. Jesse zou ze daar maar een paar keer hebben gezien. Ze lette daar niet zo op, want eigenlijk leefde ze in die tijd in een roes, zei ze erbij.

De Joegoslaven kwamen van de een op de andere dag inwonen bij de oma van haar kind (de moeder van Raymond Verbaan). Ze had gehoord dat het vrienden waren van Moppie, maar later hoorde ze weer dat Raymond ze had leren kennen in de gevangenis. Toen kwam ze wel weer wat vaker over de vloer omdat de oma vaak kookte. Met de Joegoslaven sprak ze in het Engels, gewoon over normale dingen, het eten, het weer, specifiek kon ze het niet vertellen. De jongens gingen wel eens weg, met Raymond, of met Estrella en Moppie, maar waarheen of wat ze deden dat vertelden ze haar niet. Op een gegeven moment waren ze weg, maar Malika wist niet waar ze gebleven waren. Pas toen ze een paar dagen of weken, dat wist ze niet meer precies, compositie-foto's zag op TV bij opsporing verzocht drong het volgens Malika door dat dat die jongens waren. Ze zat op de bank toen het op TV kwam en er werd gezegd dat ze vermist waren. De moeder van Raymond stond in de keuken en die zag het ook. Die was volgens Malika lijkwit en zei: 'Nee, nee, dat zijn ze niet'. Toen zou ze hebben gebeld met dochter Estrella. 'En toen begon de ellende', aldus Malika. Ook zou de moeder van Raymond  hebben gezegd dat Malika zich er niet mee moest bemoeien.

Op dit moment vroeg Malika Nassri of ze even 5 of 10 minuten konden pauzeren. Waarom dan?, vroeg de raadsheer, want eigenlijk was het Hof nog maar een kwartiertje bezig. Haar was verteld dat het allemaal niet zo lang zou duren en ze was vanmorgen helemaal ingestort. De raadsheer stelde voor nog een paar vragen te doen omdat ze nog maar kort bezig waren. Nee, maar voor mijn gevoel is het allemaal heel lang, zei Malika. De voorzitter vroeg wat haar probleem was op dit moment. Malika gaf aan dat het haar allemaal teveel werd en dat ze het gevoel had dat haar hoofd zou knallen zometeen. Waar kwam dat dan door? Gewoon alles, de laatste weken gaat het weer slechter, dat heeft ze vanmorgen ook tegen de politie verteld. Ze wilde eigenlijk de deur niet eens opendoen vanmorgen. De raadsheer probeerde nog te achterhalen waarom Malika zo ineens omsloeg als een blad om een boom. Het kwam erop neer dat ze het zat was, dat haar al veel gevraagd is, dat ze meerdere keren heeft zitten verklaren, dat ze alles al heeft gezegd, dat ze het nu achter haar wil laten.

Nassri met harde stem: 'Het moet maar eens over zijn. Alles heb ik al verklaard, meerdere keren, uren ben ik verhoord, keer op keer. Ik ben er klaar mee! Gewoon he-le-maal klaar mee! Klaar! Ik heb er geen zin meer in, ik kan het niet meer, ik heb zelfs zelfmoordneigingen. Ik heb de gordijnen al een paar weken dicht. Ik ben er gewoon klaar mee! Klaar!

De laatste zinnen schreeuwde ze nog net niet uit. De voorzitter probeerde haar nog enigzins te kalmeren, en vroeg of ze in de gaten had dat ze ineens omsloeg en zich geweldig zat op te winden in korte tijd. En als ze dat doet, dat het dan wel eens een zeer onaangename dag kon gaan worden. Dan duurt het allemaal nog langer.
Malika: 'Ja, maar mij is verteld dat het maar tot twee uur duurt! Maarja, er wordt mij zoveel verteld door de politie wat achteraf niet klopt'.
Voorzitter: Jawel, maar het is pas 11 uur, dus we hebben nog een tijdje te gaan.

De verbazing was op de gezichten van de raadsheren af te lezen. Ik dacht bijna bij mezelf: 'Welcome to the world of Malika Nassri'. Het moet het Hof plots een stuk duidelijker geworden zijn dat er niet veel voor nodig is om bij Malika de vlam in de pan te doen slaan. Wellicht dat er meer begrip is voor de situatie waar dus onder andere Mr. Kuijpers zich in bevond tijdens de verhoren in de Bunker. Toen was het na een kwartier al raak. Nu was Kuijpers nog niet eens aan het woord geweest en het werd haar al teveel.  De voorzitter vroeg haar nogmaals gewoon rustig te blijven en de vragen te beantwoorden.
Voorzitter: U heeft al eindeloos vragen beantwoord, en toch, hoe gek u het ook vindt en hoe vervelend u het zegt te vinden, zult u gewoon iedere vraag rustig moeten beantwoorden.
Malika: Is goed, dan zeg ik vanaf nu bij iedere vraag: Ik weet het niet. Dan zijn we heel snel klaar.
Voorzitter: Dan hebben we een ander probleem, want als u dat zo doet, werkt u niet aan uw verplichtingen mee en dan maakt u het voor uzelf nog lastiger. Dus gewoon even luisteren naar de vragen en antwoorden.

De raadsheer vroeg wat er de dagen erna gebeurde nadat het op TV was geweest. Malika vertelde dat het de dagen erna nogal hectisch was en dat er gefluisterd werd en overleg gepleegd. Haar zou ook door Raymond op het hart gedrukt zijn er met niemand over te praten, anders kon hij niet garanderen dat ze veilig zou zijn, of dat er dan misschien wel mensen naar Breda zouden gaan, naar haar familie. Wat haar het meeste bij is gebleven dat er op een avond in de woonkamer nogal lacherig over werd gedaan. Door wie dan, vroeg de raadsheer. Vooral door Raymond en Moppie, door Jesse niet zo, merkte Malika op. Volgens Malika waren daarbij aanwezig: Raymond, Moppie en Jesse, maar ook Estrella jr. en Estrella sr., de moeder van Raymond. Ze heeft in 1996 verklaard dat er een soort toneelstukje werd gespeeld over wat er gebeurt zou zijn met die Joegoslaven. Ze zou toen ook pistolen hebben gezien en er werden dingen verteld. Later zou ze van Raymond hebben vernomen dat hij met een pistool een van die jongens door het hoofd had geschoten, dat de lijken daarna in de auto zijn gelegd, die met benzine werd overgoten en in brand gestoken. Ze dacht dat ze in een film terecht was gekomen, een nachtmerrie.

Na een korte pauze hervatte het Hof het onderzoek. Malika was weer rustig geworden en had wat gegeten. Een van de eerste dingen waar een van de raadsheren op terugkwam was de vraag over de volgorde van de gebeurtenissen. In de loop van de tijd heeft Nassri daar namelijk verschillende verklaringen over afgelegd. Wat gebeurde nu eerst, dat gesprek/toneelstukje in de woonkamer, of die keer dat ze het op TV zag? Malika kon dat nu niet met zekerheid zeggen. De raadsheer ging er nog even op in omdat zijn collega dit eerder ook had gevraagd en Malika toen antwoordde alsof ze zeker wist dat het gesprek in de woonkamer was nádat ze het op TV zag. Zo kwam het op de raadsheer over.
Malika: Hoe bedoeld u? Dat ik wist dat ze overleden waren en dat ik het toen zag of andersom?
Raadsheer: Ja?
Malika: Dat weet ik echt niet meer.
Raadsheer: Nee... nee.  Maar herkent u het wel, dat u het net zo naar voren bracht alsof u het wel zeker wist? Dingen waar u zeker van was. Begrijpt u wat ik bedoel?
Malika: Ja, ik weet wel dat ik ze een paar dagen niet gezien had.

Als de voorzitter er later nog een keer naar vraagt, ook dan is het antwoord dat Malika echt niet meer weet wat nu de volgorde is.

Later konden Mrs. Robert Malewicz en Jan-Hein Kuijpers ieder vragen stellen aan Nassri. Opmerkelijk punt dat er voorr mij uitsprong was het moment dat Mr. Malewicz Malika Nassri confronteerde met haar verklaring uit 1996 waarin ze zei dat Jesse Remmers helemaal niet aanwezig was die avond.

Mr. Malewicz: U had er een beeld bij zei u eerder op de dag over dat gesprek in de woonkamer. U heeft een beeld over de aanwezigen, oa van Jesse Remmers. U zegt ik heb een duidelijk beeld van Jesse Remmers.
Malika: Ja. Ik weet gewoon dat ie daar zat.
Mr. Malewicz: Ja. Eh... Eerder heeft u gezegd dat hij er niet bij was. Namelijk toen u voor het eerst hier contact over had met de CIE in 1996. Toen heeft u letterlijk gezegd, zo heeft de CIE-ambtenaar het opgetekend, specifiek, dus u heeft het niet open gelaten, dat Jesse Remmers er niet bij aanwezig was, bij dat beraad.
Malika: Als ik dat toen zo gezegd heb, in 1996, specifiek, dan zal dat wel kloppen. Maar ik weet in ieder geval wel dat hun dat met z'n drieën hebben gedaan, omdat mij dat is verteld in de woonkamer. Sowieso door Moppie en sowieso door Raymond.
Voorzitter: Mevrouw Nassri, de essentie is dat u vragen beantwoordt.
Malika: Ja.

Malika zegt nl. dat ze een beeld-denkend mens is. Dat heeft een deskundige en auteur, ene meneer J.T. Ling, ook eens tegen haar gezegd: dat ze een olifantengeheugen heeft en dat ze in beelden denkt.

Mr. Malewicz: Maar als ik dan even terug ga naar dat beraad, want daar hebben we het vanmorgen ook over gehad en u zegt: 'Ik heb dan een beeld waarbij ik Jesse Remmers daar zie zitten' en u zegt dan: 'Ik heb de volgorde niet meer precies voor me van wie er nou stond of op de bank zat', en dan hou ik u voor dat u relatief kort daarna, in 1996, relatief korter na dat gebeuren, specifiek tegen de CIE zegt: 'Meneer Remmers was daar niet bij', en dan antwoordt u op mijn vraag : 'Ja, dan zal dat wel niet'.
Malika: Dat, dat zeg ik net, er is zoveel gebeurd en ik heb zoveel verklaringen afgelegd en u moet begrijpen dat het voor mij ook niet makkelijk is...
Malewicz: Ja, nee, dat begrijp ik.
Malika: Maar als dat toentertijd zo gezegd is in die verklaring in 1996, dan zal dat zo wel zijn.
Advocaat-generaal Mr. Cynthia de Jong: Mag ik misschien even, want ehm, de raadsman heeft zojuist geciteerd bij het vragen stellen dat mevrouw verklaard zou hebben nadrukkelijk dat Jesse er niet bij was, maar dat is niet wat ze verklaard heeft, ze heeft er niet 'over' verklaard, dat hij aanwezig is. Het is misschien een detailverschil, maar ik wil toch wel dat dit zorgvuldig....
Malewicz: Ja, nou dan wil ik toch even goed citeren uit het CIE-verbaal, want daar staat letterlijk de volgende zin: 'Raymond en Moppie zijn met een auto thuisgekomen, Jesse is er niet bij. Vervolgens begonnen Raymond en Moppie heel lacherig te vertellen hoe een en ander was gebeurd'. Voorzitter: Dat is halverwege bladzijde 2 van dat CIE-procesverbaal.
Malewicz: En dat is ook zo wel in eerste aanleg uitvoerig aan de orde geweest. Vandaar dat ik dat nu nog even aanstip. U zegt nu: Als ik dat zo verklaard heb... dan... dat is natuurlijk in eerste aanleg ook aan de orde geweest.
Mr. Cynthia de Jong: U heeft gelijk.
Malewicz: Ja.

Later zegt Nassri op een vraag daarover van het OM: 'Als ik dat in 1996 heb gezegd, dan denk ik dat het de waarheid is. Dat is nog vrij kort daarop. De ene keer krijg ik een beeld dat hij er wel bij is, de andere keer niet'.

Tot zover. Het verhoor door alle proces-partijen ging zo nog een paar uur door. De ondervraging door Mr. Kuijpers liep redelijk gesmeerd. De getuige was wel blij toen het er eindelijk op zat. Ze schrok nog wel even toen Mr. Jan-Hein Kuijpers aangaf nog geen afstand te tekenen, om open te houden dat hij Malika Nassri wellicht op een later moment nog op zou kunnen roepen: 'Moet ik dan weer komen?!' 'Alleen als het Hof dat beslist', zei de voorzitter. De getuige hoopte niet dat het Hof zou beslissen dat ze opnieuw zou worden opgeroepen als getuige: "Ik ben er echt helemaal klaar mee!'. Het Hof noteerde dat, bedankte de getuige. Malika Nassri mocht gaan.

Tot slot werd een reactie gevraagd aan Jesse Remmers. Die was dit keer vrij lang. Daar kom ik nog op terug op een later moment. Wat hij nu over getuige Nassri zei:

Jesse Remmers: Ik wil zeggen dat het een bijzonder persoon is, met een bijzondere belevingswereld. Een moord plegen is een gruwelijk delict, maar iemand beschuldigen van zo'n delict, onterecht, is net zo immoreel.

Voorzitter: Dat is uw cliffhanger?

Jesse legde vervolgens uit dat hij er nog veel meer over kan zeggen, maar dat hij eigenlijk heeft besloten erop terug te komen op een later moment. Er wordt gewerkt aan een 'exposé', zoals de voorzitter het noemde, waar Jesse en zijn advocaten later mee willen komen, kennelijk.

De voorzitter drong er wel enigszins op aan dat hij daar niet te lang meer mee wacht, want Jesse is veroordeeld tot levenslang en dit is de laatste kans om zich te verdedigen.

Dat beseft Jesse, maar er wordt dus aan gewerkt.

Donderdag wordt het onderzoek voortgezet met het verhoor van getuigen Verbaan en Peter K.. 

Bondtehond