'Stilzitten als je geschoren wordt'

Het liquidatieproces Passage is al geruime tijd voorbij, de uitspraak van de diverse vonnissen vond plaats op 29 juni 2017 in het JCS (Justitieel Complex Schiphol). Ruim tien jaar heeft de enorme strafzaak geduurd en het moet dan ook een grote opluchting geweest zijn voor kapervisser Freek Stevens, dat hij -als enige- vrijspraak kreeg van het Hof. Van de andere verdachten hebben de meeste cassatie aangetekend tegen hun veroordeling. Daar horen we ongetwijfeld nog van de aankomende jaren. De advocaat van Freek Stevens, mr. Pelle Tuinenburg (foto) was natuurlijk dolblij zijn cliënt te hebben kunnen behoeden voor de vrijheidsstraf van 5,5 jaar waartoe hun cliënt was veroordeeld in eerste aanleg, ondanks dat het OM vrijspraak vroeg. Samen met collega mr. Max Blanken hadden zij er in hun pleidooi in Hoger beroep groot vertrouwen in dat het Hof wél tot een vrijspraak zou komen. Zo geschiedde ook. Ik vraag me wel eens af hoe het nu met de verdachten en advocaten gaat en wat hen zoal bezig houdt. Het lijkt me leuk om daar af en toe eens op terug te komen op dit blog. Deze week begin ik met een stuk van mr. Pelle Tuinenburg.

van: JSTW Advocaten

Naar aanleiding van een uitspraak van de Hoge Raad van vorige week heeft mr. Tuinenburg een stuk geschreven over een onderwerp wat hem al een tijdje bezig houdt: Het nemen van foto's en vingerafdrukken van iedere verdachte op het bureau. Dat is volgens de advocaat in strijd met de wet en schreef daar het volgende over:

Stilzitten als je geschoren wordt

De wasstraat: Het nemen van foto’s en vingerafdrukken op het politiebureau om te identificeren of te registreren?

De politie wil van iedereen die als verdachte op het politiebureau komt foto’s maken en vingerafdrukken nemen onder het motto de identiteit van de verdachte vast te stellen -ook als die verdachte niet wordt aangehouden. Deze wijze van vaststellen van de identiteit wordt ook wel ‘progrissen’ genoemd - naar het (oude) systeem waarmee voorheen een identiteit werd vastgesteld - of populairder: ‘door de wasstraat halen’. Hiertoe staan inmiddels zo’n 300 Identiteitszuilen (Progris-zuilen) op verschillende politiebureaus. Tot voor kort bestond er discussie over de vraag of de verdachte mee zou moeten werken aan deze wijze van het vaststellen van zijn identiteit of dat hij zich hier tegen zou mogen verzetten. Het antwoord op deze vraag heeft de Hoge Raad afgelopen week gegeven en luidt simpel gezegd: geen van tweeën[1]. 

De bevoegdheid om de identiteit van een verdachte vast te stellen middels de Identiteitszuil is gebaseerd op artikel 55 c Wetboek van Strafvordering (WvSv). Deze bevoegdheid wordt steevast voorgedaan als een verplichting, waarbij de politie zich beroept op de wet, op interne richtlijnen of op de stelling dat men niet door kan als u niet meewerkt en u dus langer op het bureau moet blijven. Allemaal niet waar.

In Nederland bent u verplicht zich te kunnen legitimeren. Op grond van artikel 1 van de Wet op de Identificatieplicht kan dat met een geldig paspoort, rijbewijs, ID-kaart, of andere in dat artikel genoemde documenten. Indien u als verdachte wordt aangemerkt, geldt hetzelfde, maar is de wijze van identificeren uitgebreid met het afnemen van vingerafdrukken. Artikel 55 c WvSv is het artikel waarop de politie zich baseert als zij gelaatsfoto’s en vingerafdrukken wil afnemen. Het artikel ziet op het ‘vaststellen van de identiteit’ van een verdachte. Voor een verdachte van lichtere vergrijpen volstaat legitimatie aan de hand van een ID-kaart, rijbewijs, paspoort e.d.. Bent u daarentegen verdachte van een ‘zwaarder’ vergrijp, dan komt u in aanmerking voor de ‘wasstraat’, ook al wordt u alleen verhoord zonder dat u wordt aangehouden. Van een ‘zwaarder’ vergrijp is overigens al heel snel sprake (bijvoorbeeld mishandeling, winkeldiefstal, etc).

Op grond van artikel 447 e van het Wetboek van Strafrecht (WvSr) is strafbaar ‘het niet voldoen aan de verplichting om een identiteitsbewijs ter inzage aan te bieden of medewerking te verlenen aan het nemen van een of meer vingerafdrukken, hem opgelegd krachtens de Wet op de identificatieplicht, het Wetboek van Strafvordering (etc)’. Als u dit leest, denkt u (en de politie ook) dat u wel mee moét werken aan het afnemen van vingerafdrukken. Dat is dus op grond van de uitspraak van de Hoge Raad niet het geval.

Die uitspraak komt in grote lijnen op het volgende neer: Een verdachte mag niet worden gedwongen om aan zijn eigen veroordeling mee te werken (het ‘nemo-tenetur’ beginsel). Daarop bestaan uitzonderingen, maar voor die uitzonderingen gelden strikte voorwaarden. Eén van die voorwaarden is dat de wet uitdrukkelijk zegt dat de verplichting om mee te werken wél bestaat. Deze verplichting dus niet op eigen initiatief door het OM of de politie worden geschapen (dit zou in strijd zijn met het zgn. ‘lex certa-beginsel’). De Hoge Raad stelt nu, in navolging van het Gerechtshof ’s Hertogenbosch, dat artikel 55c WvSv de verplichting om mee te werken aan het afnemen van vingerafdrukken niet bevat. Daarom kan artikel 447 e WvSr niet worden overtreden, aangezien daar alleen strafbaar is gesteld om niet te voldoen aan de verplichting om zich te legitimeren. Artikel 55 c WvSv schept een bevoegdheid voor de politie, maar geen verplichting voor en verdachte.

Het niet meewerken aan het nemen van vingerafdrukken is dan ook niet strafbaar, als de bevoegdheid op artikel 55c WvSv wordt gebaseerd. Laat dit dan ook niet zomaar gebeuren.

De politie kan u wel trachten te bewegen tot medewerking en de Hoge Raad zegt dat u de ‘feitelijke toepassing’ zult moeten dulden, en daar wordt het spannend. Want als u zich hiertegen met geweld verzet (en dat zal snel het geval zijn) maakt u zich schuldig aan wederspannigheid (artikel 180 WvSr). Het advies is dan ook: geen geweld gebruiken, niet duwen of trekken, maar de handen gevouwen houden en gewoon stilzitten als men u wil ‘wassen’. Dan doet u niets verkeerd en de onnodige en vernederende gang door de wasstraat wordt u bespaard.

Waarschuwing: Rekent u zichzelf niet rijk. Op grond van artikel 29 c lid 2 WvSv kunt u namelijk wél worden verplicht mee te werken indien een rechterlijk ambtenaar u beveelt mee te werken aan het nemen van vingerafdrukken. Een officier van justitie is, ondanks alles, ook een rechterlijk ambtenaar. Hieraan niet meewerken is dus wél strafbaar.

Over het maken van foto’s spreekt de wet overigens alleen in artikel 55c WvSv en dat betekent dat u dit in geen geval hoeft te accepteren, ook niet als de officier van justitie dit zou bevelen.

Tot slot: De politie zal zich in de uitoefening van haar taak moeten houden aan de beginselen van proportionaliteit en subsidiariteit. Dit houdt in dat de politie zich steeds moet afvragen of 1) datgene wat zij doet in verhouding staat tot de inbreuk die wordt gemaakt  op de persoon om wie het gaat, en 2) het beoogde doel niet op een andere manier kan worden bereikt. Gaat het om vaststellen van de identiteit[2], dan zou dit dus moeten plaatsvinden op de wijze die de Wet op de Identificatieplicht voorschrijft: gewoon een ID-kaart, paspoort of rijbewijs opvragen. Al het overige zal al snel neerkomen op registratie in plaats van identificatie. Daar is artikel 55 c WvSv niet voor bedoeld.

---

[1] ECLI:NL:HR:2018:612

[2] Dit is in de meeste gevallen een evident onjuiste beschrijving van het doel. Immers, vingerafdrukken kunnen alleen leiden tot vaststelling van een identiteit, als die kunnen worden vergeleken met eerder afgenomen vingerafdrukken die in het systeem staan onder de naam van die verdachte. Voor verdachten die voor het eerst vingerafdrukken moeten afstaan gaat het hier dus om registratie en niet om identificatie.

<<0>>

Duidelijk. Mr. Pelle Tuinenburg dacht dat het wellicht wat te juridisch was voor een blogtekst, echter ik weet dat onder mijn lezers veel advocaten en op andere wijze bij rechtspraak betrokken personen zijn, dus ik heb besloten het voor de volledigheid zo te laten.

Bondtehond

Greg Remmers ontkent iedere betrokkenheid bij liquidatie Jaïr Wessels

Er zijn van die dagen dat je met je neus in de boter valt. Zo ook vanmorgen weer eens. Tijdens een gesprek met Greg Remmers, de vader van Jessy Remmers, in een lunchroom in Amstelveen, bleek dat hij vanmorgen prominent werd genoemd in een aantal nieuws-artikelen. Onder meer Het Parool schrijft: 'Greg R. verdacht van betrokkenheid liquidatie Jaïr Wessels'.  Er kwam nog net geen stoom uit zijn oren, maar het moge duidelijk zijn dat Greg Remmers zeer onaangenaam getroffen was. Enkele weken geleden hoorde ik reeds van Remmers zelf dat hij 12 december om 06:10 's morgens thuis was aangehouden en na twee dagen al weer in vrijheid was gesteld. Er waren verdenkingen gerezen dat hij mogelijk betrokken zou zijn bij een moord cq. liquidatie.

Greg Remmers

In het daaropvolgende gesprek werd me duidelijk hoe de vork echt in de steel zit. Het is namelijk zo dat Greg Remmers in dezelfde straat woont waar ook een chapter van de nog vrij jonge MC Caloh Wagoh is gevestigd.  Dat is geen geheim en dat hij enkele Nationals van de MC goed kent evenmin.  De enige reden dat Remmers volgens hem werd aangehouden, zo bleek op het politiebureau, waar hij is verhoord in bijzijn van zijn advocaat Nico Meijering, is dat hij voorkomt in een groepsgesprek op WhatsApp met enkele Nationals van de club. Niet zoals in het AD staat in een afgeluisterd telefoongesprek. De aangehouden verdachten van de moord op Jaïr Wessels, de Rotterdamse Arubaan Howard K. (43) en Schiedammer Tony de G. (33), zouden ook banden met de club hebben. In Utrecht vond vandaag een pro-formazitting plaats in de zaak Jaïr Wessels waar dat ook uit bleek.

Remmers heeft verteld hoe de vork in de steel zit en kon vervolgens gaan. Advocaat Nico Meijering van Greg Remmers zegt daarover in Het Parool:

"Hij is twee dagen in mijn bijzijn verhoord. Hij heeft alleen over de verdenkingen gesproken en niet over anderen. Hij heeft iedere verdenking gemotiveerd van de hand gewezen. Vervolgens is hij vrijgelaten, waarbij ik het er voor houd dat het Openbaar Ministerie te weinig bewijs heeft gezien om hem langer vast te houden."

Volgens Remmers is dat ook de enige reden dat men hem in verband brengt met de moord op Wessels, wat natuurlijk veel te dun is om hem meteen van betrokkenheid te verdenken. Dat hij contact heeft met enkele Nationals, wil in het geheel niet zeggen dat hij alle leden kent, laat staan dat hij weet heeft van strafbare feiten die mogelijk gepleegd zouden zijn door leden van die MC. Maar ja, voorlopig werd Remmers dus wel weer in alle vroegte van zijn bed gelicht door een mannetje of 30 politie, in bijzijn van zijn jongste zoontje. En dat hij meegenomen computers en telefoons, waaronder ook een iPad en erger nog, de laptop van zijn zoontje die hij hard nodig heeft voor school, nu nog niet terug heeft, vindt hij op z'n zachtst gezegd heel erg vervelend. Alle nummers die hij heeft, staan opgeslagen in zijn in beslag genomen telefoons en dat is vooral zeer lastig.

Bondtehond

Bada Bing-verdachten Sint Maarten vrijgesproken van vrouwenhandel, wel andere veroordelingen

PHILIPSBURG - Alle verdachten in de Orca-rechtszaak, oftewel de Bada Bing-zaak werden vandaag vrijgesproken van de aanklacht wegens vrouwenhandel. Andere aanklachten, waaronder omkoping en belastingontduiking, bleken woensdag wél bewezen volgens het Gemeenschappelijk Hof van Justitie op Curaçao. De hoofdverdachte in dit geval, Bada Bing's eigenaar en directeur van zijn holding-vennootschap Lunteren NV Jaap van den Heuvel (52), hield tijdens de rechtszaak Orca in Hoger beroep vol dat hij niets verkeerd heeft gedaan en weersprak de beschuldigingen van omkoping van voormalig onafhankelijk Parlementslid Patrick Illidge, evenals de vermeende valsheid in geschrifte, vrouwenhandel, belastingontduiking en witwassen van geld.

Club Bada Bing + Neverland - (klik voor groter)

Op woensdag achtte het Hof van Beroep niet bewezen dat Van den Heuvel en Bada Bing-manager Krijn van den B. zich schuldig hadden gemaakt aan vrouwenhandel. De laatste gaat vrijuit en zal dus niet tegen het door hem zo gevreesde strafblad oplopen. Volgens het Hof werden de vrouwen niet uitgebuit in de momenteel door orkaan Irma ter ziele gegane Adult Entertainmentclub in Simpson Bay op Sint Maarten. De aldaar werkende "exotische danseressen" verdienden behoorlijke lonen en werden over het algemeen goed behandeld, aldus het Hof in zijn vonnis. Het Hof vond echter wel bewezen dat Van den Heuvel en voormalig parlementslid Patrick Illidge zich schuldig hadden gemaakt aan omkoping in een poging om een ​​vergunning te verkrijgen van toenmalig minister van Economische Zaken Romeo Pantophlet.

Verklaringen over de betalingen die van Van den Heuvel aan Illidge had gedaan en destijds op video werden vastgelegd, dat het aflossingen betroffen van een lening, werd door het Hof verworpen als "ongeloofwaardig". Er werd ook vastgesteld dat Van den Heuvel een huurovereenkomst had vervalst en belastingontduiking en witwassen had gepleegd. Voor deze misdaden werd hij veroordeeld tot 32 maanden, waarvan 12 maanden voorwaardelijk met een proeftijd van drie jaar. Lunteren N.V. werd veroordeeld tot betaling van NAf. 994.700,-

Voor de omkoping werd ex-Parlementslid Illidge veroordeeld tot een gevangenisstraf van 16 maanden, waarvan 6 maanden voorwaardelijk met een proeftijd van drie jaar. Hij werd ook verbannen uit het ambtenarenapparaat, mag voor een periode van vijf jaar geen publieke functie vervullen en heeft zijn passieve kiesrecht verloren. Hij mag dus niet aan de verkiezingen meedoen.

Het Hof heeft ondanks de toelichting op de door orkaan Irma ingrijpend veranderde persoonlijke omstandigheden weinig tot geen rekening gehouden met de totale vernietiging van de eens zo mooie Club Bada Bing en het naastgelegen loungegedeelte 'Neverland' met restaurant en inpandig zwembad. Jaap van den Heuvel beraadt zich samen met zijn advocaat mr. Cor Merx nog over eventuele vervolgstappen. De verdachten hebben twee weken de tijd om in cassatie te gaan bij de Hoge Raad der Nederlanden in Den Haag.

Bron: The Daily Herald

<<0>>

De uitkomst van het langdurige proces, dat om verschillende redenen meermaals werd uitgesteld, is wat ik reeds voorspelde, dat in elk geval de aanklacht van vrouwenhandel totaal onterecht was. Tijdens een aantal verblijven op Sint Maarten om de rechtszaak in Courthouse van Philipsburg bij te wonen, sprak ik meerdere dames die naar eigen zeggen in Bada Bing de tijd van hun leven hadden. Van dwang of het niet mogen verlaten van de Club was volgens hen totaal geen sprake. Sterker nog, over de managers en club-eigenaar Jaap van den Heuvel werd door hen zonder uitzondering zeer positief gesproken. De sfeer op de werkvloer was er altijd goed en je kon merken dat de dames 's avonds opgewekt en vrolijk aan hun werk begonnen als zij in hun sexy pakjes of lingerie de trap van de boven de nachtclub gelegen slaap-vertrekken afdaalden om zoals iedere avond en nacht tot in de vroege uurtjes weer een leuk feestje te bouwen.

Bondtehond