'De gestapelde suggesties beginnen de spuigaten uit te lopen'

Dat Mr. Jan Hein Kuijpers een bijtertje is in de rechtszaal weten we al langer, met name sinds het Holleeder-proces 'Kolbak' en het liquidatieproces 'Passage'. Als er zijns inziens iets schort aan de dossierverstrekking en de wijze waarop hij in samenwerking met zijn cliënten de wél ingebrachte verklaringen en eventuele andere stukken kan toetsen, is de raadsman er als de kippen bij om een reeks verzoeken in te dienen, al dan niet voorzien van het nodige kritische kanttekeningen. Ook in onderzoek Andes lijkt het weer die kant op te gaan. Maar goed, daar zijn pro-forma zittingen dan ook tevens voor bedoeld. De regie over zo'n belangrijk proces moet natuurlijk niet alleen bij één partij liggen.

Club Reina aan de Bosporus in Istanbul - Turkije

De beschuldigingen zijn ook niet mis. Het zoveelste 'Hollandse netwerk' zou zijn ontmanteld. 'We got him!', zo leken politie en OM wederom van de daken te willen schreeuwen, zo stelt Kuijpers. TV en kranten waren zelf opgetrommeld om de arrestatie van Danny K. vast te leggen. Een helikopter vloog boven zijn appartement in Hilversum. De kranten konden nog net geen foto's van het interieur schieten. Waar zagen we dat eerder? Bij welke Koning en/of baas van de onderwereld was dat ook weer? Kuijpers kan wel een paar voorbeelden noemen...

Mr. Kuijpers klaagde over het ontbreken van stukken en OVC-gesprekken: 'De dossiers zijn lang niet compleet! OVC-gesprekken zijn vanaf het begin opgevraagd, maar slechts sporadisch verstrekt. Kuiters moet er vanuit kunnen gaan dat hij op eerlijke wijze in rechte wordt betrokken. Mede in het kader van artikel 5 en 6 van het Europese verdrag en de daaromtrent door de rechtbank en het Hof te nemen beslissingen. En daar horen suggesties, interpretaties, conclusies, samenvattingen van stukken die niet worden getoond en overige lacunes in de dossiervorming niet bij. Tevens menen wij te weten dat er inmiddels getuigen zijn gehoord wiens verklaringen wij niet bij de meest recente aanvulling hebben mogen aantreffen, terwijl de inhoud van die verklaringen wel ontlastend voor onze cliënt zou moeten zijn. We hebben er vandaag één gekregen, in ieder geval van mevrouw Timmers, maar er moet er nog een zijn, nl van Patrick Kluivert, die ontlastend zou hebben verklaard. Ik zal aan het einde een opsomming geven van de stukken die wij op grond van de waarheidsvinding zo snel mogelijk toegevoegd willen zien. Over welke audio we wensen te beschikken en welke personen we gezien de huidige stand van de procedure wij met spoed zouden willen horen'.

De raadsman van Danny Kuiters diende onder meer de volgende verzoeken in:
- Vraagt onderzoek naar het lekken van informatie naar de media, met name de uitspraken van een rechercheur in een artikel in Panorama. (Kuijpers wil weten of de uitspraken over Kuiters
- Het verzoek om misdaadjournalist Bas van Hout te horen over dat bewuste artikel.
- Een zoekprogramma op CD's die verstrekt zijn of nog worden.
- De bron-documenten waarnaar verwezen wordt in processen-verbaal. (o.a. uit Acroniem, Gateway en Briard)
- Bob-stukken over gehele periode van het onderzoek, om de rechtmatigheid te kunnen toetsen.
- Afschriften van alle rechtshulpverzoeken aan Turkije.
- Alle audio-bestanden betreffende het onderzoek, in de breedste zin des woords.
- Uit onderzoek *Fotino de gespreksverslagen met opsporingsinstanties.

(*Fotino = het onderzoek naar mogelijke smokkel van drugs via asfalt-shreddermachines vanuit Turkije, waartoe Kuiters, Vrij, Akgün en enkele anderen een machinefabriek in Istanbul zouden hebben bezocht ter voorbereiding van cocaïne-smokkel - wat overigens wordt ontkend door Danny Kuiters, die zegt in het geheel niet aanwezig te zijn geweest bij die ontmoeting)

- De vermeende observaties van de personen in Turkije.
- De identiteit van de 3 personen die nu met X1, X2, X3 worden aangeduid naast Ali Akgün en Harry de K., of zelfs met lang, dun, dik en kort.
- Proces-verbaal van bevindingen uit het Turkse onderzoek.

Kuijpers vroeg de rechtbank de vordering gevangenhouding af te wijzen en merkte tot slot op: 'Voorarrest moet niet een regel zijn, maar een uitzondering'.

Ook top-advocaat Mr. Nico Meijering van Dick Vrij verzocht zijn cliënt in vrijheid te stellen: 'Dick Vrij is een man van 48 met niet al te heftige antecedenten', zo begint Meijering zijn betoog. 'Dat zullen echter niet veel mensen geloven als ze de publicaties zien die er verschenen na de arrestatie van de betrokkenen in 'de wakkere media': 'machtig kopstuk uit de Amsterdamse onderwereld','leider van de Amsterdamse onderwereld','Turkije connectie penozekoning' en vanmorgen onder meer nog 'baas van Willem Holleeder'. En dat ongeloof wordt gevreesd bij de weging van dit verzoek inzake de voorlopige hechtenis dat de raadsman later zou doen namens zijn cliënt: ongeloof ingegeven door allerhande stemmingmakerij'.

Meijering vertrouwd op de rechtbank dat deze ongetwijfeld voorbij zal gaan aan stemmingmakerij en eerder rekening zal houden met de lange duur van het onderzoek, de ingezette opsporingsmiddelen en de bevoegdheid daartoe, het gewicht en de kwaliteit van de ingebrachte bezwaren die daar uit voort zijn gekomen, oftewel: ontbrekende informatie en het uitblijven van reactie van het OM op vragen van de verdediging. Ook volgens Meijering kan nu al worden vastgesteld dat de rechtbank en de verdediging verre van voldoende geïnformeerd lijkt als het gaat om de start van het onderzoek.

Meijering: 'Dat is even opmerkelijk als ongebruikelijk: waarom mogen u en wij tegen alle gebruiken in niet weten op welke gronden of naar aanleiding van wat precies dit giga-onderzoek is gestart? Dat zou toch des te meer transparant moeten zijn gemaakt door het OM, gelet op de langdurige en ruimhartige inzet van ver op de persoonlijke levenssfeer inbreukmakende bijzondere opsporingsbevoegdheden tegen betrokkenen en vele anderen die daarbij in beeld zijn gekomen'.

'Onderzoek Andes is reeds op 15 oktober 2009 gestart. Op 27 mei 2013 zijn de verdachten gearresteerd. Dat betekent dus dat het onderzoek 3 jaar, 7 maanden en 12 dagen in stilte gaande is geweest. En dat is ongekend lang, volgens Meijering, die al zo'n 25 jaar in het strafproces meedraait: 'er moet iets aan de hand zijn geweest dat we kennelijk niet of nog niet mogen weten'. Er is een kleine 4 jaar onderzoek gedaan door gespecialiseerde onderzoekteams met de inzet van zeer kostbare opsporingsmiddelen. Op grote schaal is er gebruik gemaakt van het peperdure middel van OVC-opname vertrouwelijke communicatie, oftewel het direct afluisteren van gesprekken die overal en nergens hebben plaatsgevonden in horecagelegenheden, auto's, rondom auto's, in bedrijven, etc'.


Mogelijke bewijzen die het OM denkt te zien in onderzoek Andes zijn vooral gebaseerd op OVC-gesprekken, daar komt het grotendeels wel op neer. Maar als gesprekken dan worden nageluisterd door verdachten en hun verdediging en je analyseert wat daar nou werkelijk werd gezegd in vergelijking tot wat er is geverbaliseerd, kom je soms "juweeltjes" tegen van (mis-)inter-pretatie die verbalisanten aan sommige dialogen tussen verdachten geven. De uitleg van de kant van de verdachte is soms verbluffend simpel en met name daarom wel eens lachwekkend om te zien hoeveel suggesties een verbalisant uit zulke tapgesprekjes weet te halen, ware het niet dat er zoveel vanaf hangt voor de verdachten. Het gaat te ver om alle voorbeelden die Meijering aanhaalt voorbij te laten komen, maar deze is wel aardig want hierbij hebben we ook beeld:

Het gaat om de volgende passage over een plezierreisje naar Turkije van Dick Vrij die daar voor de eerste keer was:

Uit opgenomen vertrouwelijke communicatie blijkt vervolgens dat Danny KUITERS deze dezelfde dag omstreeks 22:42 uur met een NNman in zijn voertuig zit. Danny refereert dan naar Turkije en zegt dat hij allemaal Turkse CD's van de baas heeft gehad. Even verder in het gesprek zegt hij: "Die grote (bijnaam van Dick VRIJ) keek zijn ogen uit... (ntv)... Die was de eerste keer mee, die wist niet wat ie meemaakte. Weet je die A hè, je hebt twee toppers daar zitten en hij is met allebei goed". En even later, "Die mafkees is nou gewoon bezig met die mensen in Turkije".
Er wordt vervolgens om 22:48 uit het voertuig gestapt. Te 23:22 stappen KUITERS en NNman weer in het voertuig. Vervolgens zegt Danny KUITERS: "Je weet het te vinden? Donderdag 12 uur".

Meijering maakt een klein zijstapje en wijkt even af van zijn pleitnotitie om een korte uitleg te geven: 'Voorzitter, ik heb hier een stukje ingescand, waarbij er gesproken wordt over Turkse CD's die hij van de baas heeft gehad. Ik zal u wat verklappen, als er ooit nog eens ruimte is op zitting, wil ik ze wel ter gehore brengen, maar alle CD's die heb ik ook gekregen. Het gaat namelijk om CD's van de baas van de club... nou, hoe heet die club nou? Eh... Club Reina... in Istanbul -Turkije. Daar waren de heren geweest. Dat schijnt een hele mooie club te zijn. En die CD's heb ik inderdaad zelf ook even gedraaid, maar om die nu mee te nemen dat vond ik wel wat ver gaan. Maar dáar ging het om. En zie eens hoe spannend dit wordt gebracht in het dossier. De gestapelde suggesties begint de spuigaten uit te lopen'...

Meijering gaat verder: 'Cliënt kan bevestigen dat je inderdaad in Turkije kwa schoonheid, eten en vakantiemogelijkheden je ogen uit kunt kijken. Ook overigens kan niets bezwarends uit aangehaalde bevindingen worden geput. Dat de verbalisant van het relaas dan zich vervolgens de opmerking:

(Opmerking verbalisant): Blijkbaar regelt 'A' (vermoedelijk *Ali AKGÜN) alles in Turkije voor het traject. Vermoedelijk wordt hier donderdag 12 uur gesproken over de ontmoeting van 30 juni, waar in ieder geval Ali Akgün ("de baas"), Danny KUITERS en Dick VRIJ aanwezig zijn.

durft te veroorloven, zegt meer iets over de auteur dan over feiten. Op basis waarvan men durft te stellen dat Akgün "alles in Turkije voor het traject" regelt, is volslagen duister. Immers men veronderstelt zonder enige onderbouwing:
- dat met 'A' bedoeld wordt Akgün;
- dat in de auto door Kuiters over het shreddertraject werd gesproken;
- dat als Kuiters in de auto zegt dat hij in Turkije "allemaal CD's van de baas heeft gehad" zulks dus met shreddertraject van doen heeft gehad en dat dus Akgün de baas moet zijn;
- dat alles over 'A' wordt gesproken en "je daar (Turkije) twee toppers hebt zitten" waarmee 'A' "allebei goed is", het dus allemaal over kwade zaken en meer in het bijzonder over het shreddertraject zou moeten gaan;
- dat als in de auto verder gezegd wordt "die mafkees (..) nou gewoon met die mensen in Turkije bezig" is, het dus weer over Akgün in relatie tot kwade zaken en meer in het bijzonder over het shreddertraject zou moeten gaan;

Behalve suggesties kan een en ander aldus op geen enkele wijze bijdragen tot de bezwaren'.

(* Ali Akgün kennen we natuurlijk nog van het Passage-proces als eerdere cliënt van Meijeing)

Meijering vraagt niet om voeging van het hele BOB-dossier, maar vind wel dat het OM op z'n minst in dit stadium inzichtelijk moet maken aan de rechtbank en de verdediging welke verdenkingen waren gerezen om het onderzoek Andes te starten en of die verdenkingen de inzet van dergelijke diep in de persoonlijke levenssfeer ingrijpende opsporingsmiddelen hebben kunnen rechtvaardigen. Daarbij heeft de raadsman het natuurlijk over het middel van OVC.

Resumerend verzoekt Meijering:
- de voorlopige hechtenis op te heffen voor alle feiten waarvoor Dick Vrij zich in voorlopige hechtenis bevindt;
- de vordering gevangenhouding af te wijzen (althans niet te ontvangen)
vanwege:
- ontbreken voldoende zwaarwegende bezwaren;
- ontbreken voldoende transparantie start onderzoek;
- uitblijven gevraagde verdedigingsmiddelen (OVC-gesprekken op geluidsdrager)
- ontbreken onderzoek, dan wel ontbreken resultaten daarvan.

En subsidiair:
- de voorlopige hechtenis van Vrij te schorsen -al dan niet onder bijzondere voorwaarden- voor zover die niet (deels) wordt opgeheven. (Meijering verwijst naar de grote belangen die spelen voor wat betreft het voortbestaan van de bedrijven van Dick Vrij)


Op 25 november is de tweede pro-forma zitting.

Bondtehond

'Alleen onze bril, zo zal blijken, heeft de juiste glazen'

Onderzoek 'Andes', naar verschillende strafbare feiten die gepleegd zouden zijn door Danny Kuiters, Dick Vrij en in mindere mate door Willem Holleeder is maandag van start gegaan met een eerste pro-forma zitting voor de rechtbank in Haarlem. Holleeder hoefde sowieso nog niet te verschijnen en Kuiters en Vrij hadden beide afstand getekend. Hun advocaten, respectievelijk Mrs. Jan Hein Kuijpers en Nico Meijering, waren gevolmachtigd en zaten klaar voor in de zaal. De voorzitter leidde de zitting in waarna officieren van Justitie Koos Plooij en Willem Bos begonnen met het oplezen van de dagvaardingen, met 12 beschuldigingen op die van Danny Kuiters en 7 op die van Dick Vrij. Voor zowel Kuiters als Vrij was het eerste punt: deelname aan een criminele organisatie, dat als oogmerk had het plegen van strafbare feiten.

De strafbare feiten van de organisatie zouden bestaan uit witwassen, valsheid in geschrifte, voorbereidingshandelingen als bedoeld in de opium-wet, invoer, uitvoer en handel in harddrugs, afpersing, bedreiging, mishandeling, uitoefening van dwang en overtreding van de wet wapens en munitie. Danny Kuiters wordt verweten: (1) oprichter en leider te zijn geweest van die organisatie in Nederland in de periode van oktober 2009 tot eind mei 2013, de dag van zijn aanhouding. Dick Vrij wordt verweten: (1) dat hij medeoprichter zou zijn geweest van die organisatie.

Samengevat wordt verder aan Kuiters ten laste gelegd:
(2) Het medeplegen van een gewoonte maken van witwassen, onder meer van het witwassen van een bedrag van 3,2 miljoen euro, althans 2,7 miljoen, een aantal geldbedragen van 3500 euro, enkele auto's en vakantiereizen in relatie tot mevrouw S., zijn ex-vriendin. Telkens zou verdachte Kuiters hebben geweten dat het onderliggende geld van misdrijf afkomstig was.
(3) Bedreiging tegen het leven gericht, althans van mevrouw S., door middel van dreigende sms-berichtjes van oktober 2011 tot juli 2012. De strekking van die berichtjes was: 'Je hebt echt een probleem. Ik ruim je uit de weg; Je komt er niet mee weg; Ik ga er wel voor zitten, en; Je gaat kapot'.

(4) Een gewoonte maken van witwassen mbt contante bedragen voor twee woning in Huizen en Nuenen, enkele auto's en vakantiereizen, loonbetalingen, kleding. horloges, andere luxe gebruiksvoorwerpen en contante bedragen voor levensonderhoud en dat alles in relatie tot mevrouw T., ook een ex-vriendin van Kuiters.
(5) Bedreiging van mevrouw T. "Ik ben het helemaal zat met je. Je gaat weg bij dat bedrijf waar je nu werkt. Zo niet, dan ga ik gas geven en wordt het allemaal veel erger. Probeer me niet uit. Ik maak je kapot."

(6) Bedreiging van mevrouw S. (de werkgever van mevrouw T.) "Als zij (mevr. T.) nog bij je werkt, heb je een groot probleem. Onderschat me niet. Ik kom met 20 man naar binnen stormen".
(7) Medeplegen gewoonte-witwassen mbt contante bedragen voor een appartement in Hilversum, inboedel voor die woning, een stacaravan en een bungalow in Loosdrecht, één of meer vaartuigen, telefoons en andere zaken, alles in relatie tot zijn vriendin, mevrouw Angela van Hulten.
(8) Medeplegen gewoonte-witwassen mbt sieraden twv tienduizenden euro's met mevrouw Van Hulten. (9) Afpersen/poging afpersen van 100.000 euro en een aantal kleinere bedragen van voormalig Hells Angel voorman Theo Huisman. Subsidiair: mishandeling van Huisman.

(10) Medeplegen gewoonte-witwassen 850.000 euro in relatie tot vastgoedman Mathijs S.
(11) Medeplegen van afpersing van de heer Mathijs S. tot de afgifte van aanzienlijke geldbedragen en één of meer horloges en/of van de heer K. tot de afgifte van één of meer geldbedragen.
(12) Medeplegen voorbereidingshandelingen invoer cocaïne via holle ruimtes in asfalt-shredders uit bedrijf in Turkije, door versluierde gesprekken hierover te voeren en contacten te onderhouden, naar Turkije te reizen en daar een ontmoeting te hebben en een bedrijf te bezoeken bedoeld voor de aanschaf van een machine die geschikt zou zijn voor het verbergen van verdovende middelen.

Kuiters + Vrij zouden volgens Koos Plooy in beeld zijn gekomen via onderzoek 'Fotino', een onderzoek naar een groepering die zich zou bezighouden met drugs im- en export, onder meer dmv voornoemde machines, afkomstig van de Turkse machineproducent SZR Denizcilik in Istanbul.

Op de dagvaarding van Dick Vrij wordt hem verder ten laste gelegd:
(2) Medeplegen poging tot doodslag (9 februari 2002) op de heer Cor W. (tegen hoofd geslagen, geschopt) Subsidiair: toebrengen zwaar lichamelijk letsel (gebroken kaak, neus en oogkas)
(3) Medeplegen poging tot doodslag, dan wel het toebrengen van zwaar lichamelijk letsel bij de heer Rob de R. door met vuurwapen een kogel in zijn onderlichaam te schieten. (9 februari 2002)

(4) Zware mishandeling, dan wel poging daartoe van de heer Willem Holleeder door hem tegen het hoofd te slaan, te stompen, dan wel te trappen, ten gevolge waarvan Holleeder een gebroken kaak heeft opgelopen. Subsidiair: mishandeling, zwaar lichamelijk letsel ten gevolge hebbend.
(5) Afpersen/poging afpersen van 100.000 euro en een aantal kleinere bedragen van voormalig Hells Angel voorman Theo Huisman. Subsidiair: poging toebrengen zwaar lichamelijk letsel/mishandeling van Huisman.

(6) Medeplegen van afpersing van de heer Mathijs S. tot de afgifte van aanzienlijke geldbedragen en één of meer horloges en/of van de heer K. tot de afgifte van één of meer geldbedragen.
(7) Medeplegen voorbereidingshandelingen invoer cocaïne via holle ruimtes in asfalt-shredders uit bedrijf in Turkije, door versluierde gesprekken hierover te voeren en contacten te onderhouden, naar Turkije te reizen en daar een ontmoeting te hebben en een bedrijf te bezoeken bedoeld voor de aanschaf van een machine die geschikt zou zijn voor het verbergen van verdovende middelen.

Na het voordragen van de aanklachten in het kort gaf officier van justitie Mr. Koos Plooy aan dat het openbaar ministerie een toelichting zou geven op de verdenkingen en de stand van het onderzoek en wilde nu 'het perspectief schetsen waar we in de komende periode wat ons betreft naartoe gaan', aldus Plooy. Zijn collega Mr. Willem Bos nam het vanaf hier over.


(samenvatting)
Mr. Bos: 'Het onderzoek 'Andes' startte medio oktober 2009. Aan de basis van het onderzoek lag CIE-informatie over de vermoedelijke strafbare gedragingen van Dick Vrij en Hans Nijman. Deze informatie ging over de vermoedelijke betrokkenheid bij de internationale handel in cocaïne. Die informatie werd vanaf 2006 verkregen en door de CIE als betrouwbaar aangemerkt. Er was ook informatie uit 2005 ivm handel in softdrugs en witwassen. Op basis van deze informatie is onderzoek 'Andes' opgestart onder het openbaar ministerie in Haarlem. Na een korte inventarisatiefase werden er in 2010 voor het eerst BOB-middelen (bijzondere opsporingsbevoegdheden) ingezet. Al vrij gauw bleek dat Dick Vrij regelmatig contact had met Danny Kuiters, die toen nog in de laatste fase van zijn detentie zat wegens betrokkenheid bij een gewelddadige overval waarbij onder meer werd geschoten op de politie. Het bleek dat zij bijna dagelijks met elkaar spraken en contact hadden met personen die niet bij naam werden genoemd, maar bij de politie wel de nodige bekendheid genieten.

Het waren personen die voorkwamen in tal van opsporingsonderzoeken en bekend zijn in onderwereldkringen. Het beeld ontstond dat Kuiters en Vrij vrijwel iedereen, in ieder geval heel veel mensen uit die criminele wereld kenden, maar ook met hen omgingen en zodanige heimelijke contacten met hen onderhielden dat dit meehielp aan de verdenking van deelneming aan de organisatie die het plegen van uiteenlopende misdrijven tot oogmerk had. Verdachte Kuiters bleek al vanaf 2010 in een BMW te rijden die op naam stond van de sportschool van Dick Vrij. Gevoegd bij CIE-informatie dat ook Kuiters in de cocaïnehandel zou werken, maakte dat ook Danny Kuiters binnen onderzoek 'Andes' als verdachte werd aangemerkt. Verdachte Hans Nijman is inmiddels als verdachte al wat meer op de achtergrond verdwenen'.

'Uit onderzoek bleek dat de communicatie zeer moeilijk te onderscheppen bleek. Uit hun gedrag viel op te maken dat zij er voortdurend rekening mee hielden dat zij konden worden afgeluisterd. Alles ging verhuld, alles ging omzichtig en een half woord was vaak genoeg. Afschermen leek een tweede natuur. Het leek erop dat zij er alles aan deden hun criminele contacten, hun criminele ontmoetingen en hun criminele activiteiten af te schermen. Zij praatten op een manier of manieren en op locaties die moeilijk af te luisteren zijn. Evengoed bestonden er verdenkingen en namen die in de loop der tijd ook toe en dat maakte het opnemen van vertrouwelijke communicatie noodzakelijk. Wilde de recherche nog iets van belang kunnen opvangen, dan was het het plaatsten van opnameapparatuur in auto's, sommige openbare plaatsen, in het kantoor van hun vermoedelijke facilitators Jaap de B. en Jurgen D. op de Hogehilweg in Amsterdam en ook in de woning van Kuiters noodzakelijk. Inzet van andere opsporingsbevoegdheden had zo bleek weinig nut'.

Tot zover de verklaring van het OM aangaande de noodzaak van de inzet van BOB-middelen.

Veel verdenkingen zouden zijn ontstaan uit die OVC-gesprekken (opname vertrouwelijke communicatie). Er zijn heel veel gesprekken opgenomen en die 'vinden verankering in heel veel ander bewijs', aldus Mr. Bos. Danny Kuiters heeft volgens hem in de spaarzame keren dat hij wat heeft gezegd een keer gezegd 'dat hij eigenlijk maar wat zei, omdat hij natuurlijk wel wist dat de politie meeluisterde'. Maar zo simpel is het natuurlijk niet en zo makkelijk komt hij daar niet mee weg, aldus de officier van justitie. Er zijn tapgesprekken waarin in geuren en kleuren wordt verteld over mishandelingen en het toegepaste geweld die zouden hebben plaatsgevonden en daar zijn dan een slachtoffer, een dader en een plaats aan op te hangen, maar ook werd gesproken over 'blokken', dat uiteindelijk in relatie kon worden gebracht met arrestaties in verband met de handel in cocaïne. Daarin ziet men extern ondersteunend bewijs. En sommige gesprekken zijn volgens Bos zo explosief en duidelijk dat de alternatieve uitleg die daaraan gegeven wordt op voorhand zeer onwaarschijnlijk is. Volgens de officier is het niet aannemelijk dat Kuiters wist dat er mee werd geluisterd, want zo zegt hij: 'Waarom zou je jezelf belasten als de politie meeluistert?' Tot slot meent Bos: 'Veel van de OVC-gesprekken hangen niet in de lucht en zijn bruikbaar voor het bewijs'.

Op een latere zitting zal het OM zich verantwoorden over de inzet van de opsporingsmiddelen, zoals het OVC-middel. Er zou niets onrechtmatigs aan zijn en alles mag worden getoetst. Het onderzoek heeft misschien lang geduurd, volgens het OM, maar de verklaring daarvoor ligt deels voor de hand. Het was moeilijk om bij de relevante gedragingen en de relevante communicatie van de verdachten te komen en daarbij komt dat uit onderzoek bleek dat de verdachten zich bijna voortdurend bezig zouden hebben gehouden met criminele activiteiten en dat maakte voortdurend onderzoek noodzakelijk.

Tot zover het OM met de aanklachten, etc. Het onderzoek is nog volop gaande. Op de vraag van Mr. Nico Meijering of er reeds een der deeldossiers echt al is afgerond, althans het onderzoek in elk geval, antwoordde Mr. Koos Plooy dat hij daar nog niet bevestigend op kan antwoorden omdat de raadsman hem daar dan waarschijnlijk aan zou houden en dan kan er ook geen getuigenverklaring meer bijkomen. In die zin kan Plooy nog niet zeggen dat er al een dossier volledig is afgerond. Wel kon hij zeggen dat de dossiers Cor W. (punt 2 op dagvaarding van Vrij) en Rob de R. (punt 3)goeddeels klaar zijn.

De advocaat van Danny Kuiters, Mr. Jan Hein Kuijpers, droeg als eerste zijn pleitnota voor. Volgens hem en zijn cliënt Kuiters laat de interpretatie van de bloemlezing uit OVC-gesprekken in elk geval nogal te wensen over en hebben zij geen bevestiging gevonden in de gedachten, mededelingen, conclusies en veronderstellingen die het openbaar ministerie eraan verbindt.

Kuijpers: Die interpretaties vormen het hart van de conclusies die politie en het OM daaraan verbinden. Maar er zijn geen belastende verklaringen, geen belastende observaties, er is geen technisch bewijs voorhanden dat zou wijzen op betrokkenheid van Kuiters bij drugshandel of geweld. Dat het OM dat anders ziet, is te wijten aan de de bril die men heeft opgezet bij het beluisteren en beleven van bepaalde gesprekken die in bepaalde volgorde zijn geplaatst ten behoeve van de leesbaarheid van het dossier. Wij hebben echter een andere bril op. Alleen onze bril, zo zal blijken, heeft de juiste glazen. En we gaan er vanuit dat weldra zal blijken dat onze bril de juiste perceptie biedt.

Tot zover.

Aankomende dagen nog meer aandacht voor de verdediging. Ook onderzoek 'Andes' beloofd nu al een juridische strijd te worden straks. We zullen zien.

Bondtehond

'Een Amerikaan zou zeggen: 'Bring them to Justice'

De liquidaties in de Staatsliedenbuurt hebben veel stof doen opwaaien in het Amsterdamse, met name in het Marokkaanse milieu. Vrijdag vond in de Bunker een zogeheten Pro-forma zitting plaats met een van de hoofdverdachten, Anouar Benhadi aka 'Popeye', die volgens het openbaar ministerie in de Audi RS4 zou hebben gezeten en de slachtoffers onder vuur zou hebben genomen, waarbij twee dodelijke slachtoffers vielen. De rechtbankvoorzitter leidde de zitting in door de verdachte mede te delen dat hij niet tot antwoorden verplicht was en wees hem erop dat er nog geen inhoudelijke behandeling plaats zou vinden. De officier las de volgende strafbare feiten voor.

Volgens officier van justitie Mr. Maaike Bienfait wordt Anouar primair verdacht van: (1) primair moord in vereniging op de 21-jarige Saïd el Yazidi en de 28-jarige Youssef Lkhorf en subsidiair de medeplichtigheid aan deze moorden, (2) primair poging tot moord op Benaouf Adaoui aka 'Ben' en een of meer andere personen die in de Range Rover zaten en subsidiair de medeplichtigheid aan de poging tot moord op 'Ben' en een of meer andere personen, (3) primair de poging tot moord op twee motoragenten en subsidiair de medeplichtigheid aan de poging tot moord op twee motoragenten en (4) het voorhanden hebben van een doorgeladen vuurwapen op 19 maart 2013 in Amsterdam.

De de rechtbank besliste als volgt: dat Anouar Benhadi aka 'Popeye' (33) nog maximaal 90 dagen in hechtenis blijft wegens vermeende betrokkenheid bij de liquidaties in de Staatsliedenbuurt op 29 december jl. De rechtbank vond dat er voldoende ernstige bezwaren en gronden bestaan om de verdachten langer vast te houden en stelt dat de rechtsorde zodanig geschokt is dat de rechtbank besloten heeft dat in elk geval in deze fase voortzetting van de voorlopige hechtenis gerechtvaardigd is, onder meer om het OM gelegenheid te bieden het onderzoek af te ronden. Deze beslissing is conform aan de eis van het openbaar ministerie.

De officier verzocht namelijk aanhouding van de zaak omdat het een groot en complex onderzoek betreft dat nog niet is afgerond. Ze verzocht daarom Anouar Benhadi tenminste maximaal 90 dagen in hechtenis te houden. Thans verblijft de verdachte, die in 1980 is geboren, in de EBI te Vught. Officier van justitie Mr. Bienfait las vervolgens gedetailleerd voor waarvan deze verdachte beschuldigd wordt. Ze sprak van 'een grove, uiterst gewelddadige liquidatie', waarbij de daders 'militaire, pantser-doorborende munitie' hebben gebruikt. Er wordt onderzoek gedaan naar meerdere daders. Politie en justitie gaan uit van een dadergroep van 5 tot 7 man. Inmiddels zitten 3 verdachten reeds vast: Adil Adouchbak, die op 24 januari 2013 is gearresteerd, Hamza Belhadj, die afgelopen vrijdag in Marokko is gearresteerd en momenteel wacht op overlevering en de nu aanwezige Anouar Benhadi. Hij zit sedert 21 maart 2013 in voorlopige hechtenis.

Ook zit vermeend doelwit Benaouf Adaoui vast, die zich op de avond van de liquidatie in gezelschap bevond van de beide slachtoffers, en heeft een verklaring afgelegd. Hij verklaarde 'Popeye' te hebben herkend vóór deze zijn bivakmuts opzette in de Audi, vlak voor het schieten met de Kalashnikov's gebeurde. Het OM beschouwt deze verklaring als 'buitengewoon belastend'. Zeker in combinatie met de andere sporen, waaronder DNA en glassplinters, waarvan met stellige zekerheid wordt aangenomen dat dit glas van de Audi is, van waaruit van binnen naar buiten is geschoten. Er is DNA aangetroffen op de hoofdsteunen en voorstoel van de gebruikte Audi. Het gedeeltelijke DNA-profiel matcht met dat van Anouar Benhadi. Verder zijn er tipgevers die tegen de politie hebben gezegd dat Benhadi een van de schutters is geweest.

Daarnaast moeten er ook nog veel verklaringen worden uitgewerkt, onder andere van buurtbewoners en medeverdachten. Gelet op het grote aantal sporen verwacht het OM niet dat het onderzoek binnen afzienbare tijd zal worden afgerond. Het gegeven alibi door Benhadi moet ook nog worden onderzocht. Hij heeft op 25 april voor het eerst een uitgebreide verklaring afgelegd. Die vormt aanleiding om 'vanzelfsprekend' nader onderzoek te doen, aldus de officier van justitie. Er zijn nog stukken die moeten worden uitgewerkt en verspreid. Voor de volledigheid deelde de officier mede dat er sinds 22 maart in belang van het onderzoek nog stukken aan het onderzoek worden onthouden die later zullen worden toegevoegd.

Benhadi's advocaat, Mr. Rutger Lonterman, die ik nog wel kende van het Holleeder-proces waarin hij destijds Richard Geisterfer bijstond, vond dat de aanwijzingen veel te dun waren om zijn cliënt nog langer vast te houden. Het is volgens de raadsman wel goed voor te stellen dat het OM er veel aan is gelegen zo'n ernstige zaak op te lossen en de daders tot lange gevangenisstraffen te veroordelen, een Amerikaan zou zeggen: "Bring them to Justice". Er staat heel veel op het spel. De gebeurtenis van 29 december 2012, Amsterdam - Wild West, de betreurlijke dodelijke slachtoffers, het schieten op de achtervolgende motoragenten, de hele maatschappelijke impact rechtvaardigen een maximale inzet van politie en justitie. Bij een maximale inzet schuilt het grote gevaar dat men daarin doorschiet. Tunnelvisie, het een beetje helpen van de waarheid, de nadruk leggen op belastend materiaal richting verdachte en mogelijk ontlastend materiaal links laten liggen, zijn reële gevaren die op de loer liggen, dat heeft de geschiedenis wel bewezen.

De raadsman ziet daar, nu hij een goede week de zaak heeft overgenomen van zijn voorganger, al tekenen van. Hij ziet dat er stukken ontbreken en dat er maar een rechtstreeks bewijsmiddel is dat zijn cliënt aan de plaats delict koppelt en dat is de verklaring van Adaoui. "Maar ik heb hem niet", aldus Lonterman. "De verdediging krijgt maar mondjesmaat belastende snippers en daar moeten we het dan maar mee doen", beklaagde de raadsman zich. Als hij die verklaring van Adaoui nog niet eens heeft, dan houdt hij zijn hart vast. Wat staat er dan in die verklaring? Hij meent dat zijn cliënt gigantisch wordt beperkt in zijn mogelijkheden zich tegen de kennelijk belastende elementen die zouden voorkomen in de verklaring van Adaoui te verdedigen: "Daarvoor heb je wel het hele plaatje nodig".

Benhadi is op 19 maart aangehouden en ontkent iets met de zaak te maken te hebben. Hij zegt een alibi te hebben. Hij zou ten tijde van de schietpartij, zo verklaart hij op 25 april, in coffeeshop The Challenger hebben gezeten. Volgens Mr. Lonterman heeft justitie nauwelijks moeite gedaan om dit serieus te onderzoeken. De eigenaar zou pas op 11 juni, dus pas 5 a 6 weken later, zijn benaderd om hierover te worden gehoord. "Hoe kun je dan een onderzoek naar een alibi serieus nemen?": vraagt de raadsman zich onder meer af, als je pas zolang naderhand een poging hebt ondernomen de eigenaar en mogelijke andere getuigen te horen of het alibi klopt. En kennelijk heeft men het bij deze ene poging gelaten, weten we nu twee weken later. "Alleen al deze omstandigheid rechtvaardigt dat de rechtbank een einde maakt aan de voorlopige hechtenis", aldus Mr. Lonterman.

Maar al zou de rechtbank anders beslissen dan nog zou Benhadi volgens Mr. Lonterman om andere reden vrijgelaten moeten worden. Zo is het DNA-profiel een onvolledig DNA-profiel. Niet een Jasper S-je, om het maar zo te zeggen, aldus de raadsman. Het betreft een stuk minder hard DNA-spoor. Daarnaast wordt het aangetroffen op een hoofdsteun en niet op een wapen of een huls, dus het levert geen rechtstreekse link op met het schietincident.

Er zijn 36 glassplintertjes aangetroffen onder schoenen in een tuinhuisje van Benhadi dat zich vlakbij de vindplaats van de vuurwapens op een volkstuintjespark bevindt, maar er zijn 4 DNA profielen in die schoenen gevonden, waaronder van broer Ali van Benhadi, met een 2 maten kleinere schoenmaat, en 2 onbekend gebleven personen. En van 29 glassplinters is gebleken dat die niet van de Audi afkomstig zijn. En de verklaring van Adaoui is ook niet zo betrouwbaar, volgens de raadsman, want deze zegt pas een maand na het incident dat hij Popeye heeft gezien en herkend. Als hij dat nou meteen de 29e had gezegd tegen de meldkamer, van "Ik heb Popeye gezien. Hij had zijn bivakmuts niet op", dan had het 'een verklaring met kloten' genoemd kunnen worden, maar daarvan is nu geen sprake, aldus Mr. Lonterman. Het lijkt er volgens de raadsman op alsof hij dat op straat heeft gehoord. Een maand na het incident komt hij daar dan mee aanzetten, dat hij Benhadi ter plaatse zou hebben gezien. Die zou 'even geen bivakmuts op hebben gehad'? Zo zou Adaoui dwars door alle donkerte, door de licht uitstralende koplampen, door de voorruit heen, in alle stress van die gebeurtenis, cliënt in de ogen hebben gekeken.... Lonterman: Ik kan me er niets bij voorstellen...

De conclusie van Lonterman: Hij verzocht de rechtbank bij gebrek aan voldoende ernstige bezwaren de voorlopige hechtenis van zijn cliënt Anouar Benhadi op te heffen en het onderzoek naar het alibi naar de RC te verwijzen, met als reden: "Als politie en justitie geen onderzoek doen naar het alibi van cliënt, dan zal ik dat zelf bij de rechter-commissaris moeten doen... Daar wil ik het in eerste instantie bij laten".

De officier van justitie gaf vervolgens nog een lezing waar het in deze zaak om gaat en persisteerde bij haar verzoek de verdachte voor de duur van maximaal 90 dagen in hechtenis te houden.

De rechtbank besloot daar na een kort beraad dus gevolg aan te even, maar droeg het OM wel op er nog werk van te maken het alibi te onderzoeken.

Bondtehond