Verslag zitting Hoger beroep Passage uitgesteld

Wegens een opgelopen verkoudheid, hoogstwaarschijnlijk door de airco op de tribune van het Justitieel Complex Schiphol, stel ik het uitwerken van aantekeningen eventjes uit. Een zittingsverslag volgt wel zo spoedig mogelijk. Heb even wat minder puf nu om te schrijven. Graag uw begrip daarvoor. Het getuigenverhoor van kroongetuige Peter La Serpe door het Hof, maar vooral door de verdediging, heeft zeker een aantal interessante momenten opgeleverd. Aankomende week kom ik daar zeker nog op terug. Dank u wel.

Voor een seintje volg Bondtehond op Twitter :  HIER

Of abonneer op RSS-feeds : HIER

Bondtehond

'In de kern zit daar dus het belangrijkste meningsverschil tussen verdediging en OM'

Het Hoger beroep van het Passage-proces is bezig aan een belangrijke fase, het verhoor van kroongetuige Peter La Serpe door het Hof en de advocaten. De raadslieden van alle verdachten zijn nu aan zet. Afgelopen vrijdag vond een groot gedeelte van de verhoren echter plaats achter gesloten deuren. Besprekingen tussen het Hof en de verdediging over de anonieme beschermde getuigen F1, F3 en NN1-Hollowpoint werden afgeschermd voor de pers. Vrijdag was ik niet aanwezig vanwege andere verplichtingen. Dus veel kon ik over die dag niet vertellen. Mr. Peter Plasman is wel bezig geweest voor Fred Ros.

De raadslieden van Dino Soerel, Ali Akgün en Sjaak Burger, Mrs. Nico Meijering en Marnix van der Werf en die van Jesse Remmers, Mrs. Sander Janssen en Robert Malewicz wisselden elkaar af met het stellen van vragen. Op het programma stond eigenlijk het verhoor van Peter La Serpe door de verdediging van Jesse Remmers. Mr. Sander Janssen had een hele vragenreeks klaar-liggen die voornamelijk toezien op de getuigenbescherming. Het verliep echter allemaal iets anders. Vrijdag is er nl. een stuk ingebracht door Mrs. Janssen en Meijering van 3 pagina's. Het Hof voegt dat stuk toe aan alle strafzaken, aldus voorzitter Mr. Ruud Veldhuisen. Het OM reageerde daar dinsdag op middels een schriftelijke reactie die advocaat-generaal (AG) Mr. Cynthia de Jong voordroeg.

Het stuk van vrijdag is volgens de voorzitter een opmaat richting vraagstelling over de getuigenbescherming en de contouren daarvan. De getuigenbescherming heeft in Passage in eerste aanleg vorm en inhoud gekregen en zal in Hoger beroep net als toen een punt van verweer vormen. Er is door de rechtbank op beslist en naar verwachting zal daar ook door het Hof op worden beslist. Het OM en TGB-OM dat zou bestaan uit gescheiden trajecten is volgens de verdediging helemaal niet zo gescheiden, iets wat kroongetuige Peter La Serpe zelf ook meerdere keren heeft beweerd tijdens de vele incidenten waarbij hij het Passage-proces als podium gebruikte om zijn onderhandelingspositie met OM + TGB te versterken.

De verdediging is van mening dat het OM zich vaak heeft verscholen achter het geheimhoudingstraject. Antwoorden op vragen werden zeer vaak belet onder het mom van: dit moet geheim blijven, want het valt onder het geheime TGB-traject. Om moedeloos van te worden soms. Hoe krijg je als verdediging een vinger achter gemaakte (financiële) toezeggingen en/of afspraken, mogelijk zelfs ontoelaatbare, als ogenschijnlijk zelfs simpele vraagjes niet mogen worden beantwoord? Dat blijft natuurlijk een zeer moeilijk punt. Mr. dr. Sander Janssen (en ook Mr. Nico Meijering) heeft daar uitgebreid over gepleit in eerste aanleg. Hij is ook niet voor niets gepromoveerd tot doctor met zijn proefschrift 'De kroongetuige in het Nederlandse strafproces'.

Het Hof opende dinsdag de zitting in afwezigheid van de kroongetuige om eerst een en ander te kunnen bespreken. De raadsheren vroegen zich af of het zinvol is om al over de tweede of derde vraag te struikelen en daarom buiten aanwezigheid van La Serpe de grenzen te bepalen en er bij stil te staan hoe de contouren ongeveer zouden kunnen zijn. Het Hof kan die contouren dan wellicht aangeven op voorhand, n.a.v. wat de verdediging en het OM inbrengt, wat dan zou kunnen bijdragen aan het ordelijk verloop van het horen van de kroongetuige, gaf het Hof aan.

Het OM reageerde zoals gezegd dus op het ingebrachte stuk van 3 pagina's. Het stuk van de verdediging ging over de vraagstelling en de door het Hof te bepalen maatstaven. M.a.w. hoe de verdediging graag zou willen zien hoe het Hof daarmee om zou kunnen gaan. In de reactie liet het OM opnieuw doorklinken dat kroongetuige Peter La Serpe zich voor diens eigen veiligheid aan de kroongetuigen-overeenkomst dient te houden. Hij heeft zich verplicht geheimhouding te betrachten en mag dus geen vragen beantwoorden die het beschermingstraject raken. Dan gaat het met name over de inhoud van de beschermingsafspraken, de totstandkoming en de uitvoering daarvan.

Schending van die geheimhouding, zo benadrukt AG De Jong nog maar eens, kan ingrijpende gevolgen hebben voor La Serpe., die ook moeilijk zijn te overzien voor hem. Maar ook los van deze schriftelijk overeengekomen geheimhoudingsplicht brengt de zorgplicht van de Staat met zich dat vragen die de persoonlijke veiligheid van La Serpe en van één of meer van zijn naasten kunnen raken, dat die vragen dienen te worden belet op de voet van Art. 293. Sv. En dat is het geval indien La Serpe door hem afgelegde vragen in een levensbedreigende situatie is, of zou kunnen komen te verkeren. Om redenen van algemeen belang, maar ook van de Staatsveiligheid, vulde de AG aan, moet ook al die informatie geheim blijven die La Serpe te weten is gekomen over het reilen en zeilen van het TGB. Ook die vragen moeten volgens het OM worden belet. Ook over het 3-pagina stuk, waar ik overigens de inhoud niet van ken, mag La Serpe niet bevestigen of hij daar dingen in herkend. Dat zou al informatie prijsgeven over de werkwijze van het TGB. In het stuk zou vertrouwelijke informatie staan, ook ten aanzien van anderen, en enige opmerkingen daarover zou al schadelijk voor de veiligheid kunnen zijn. 'Dat is ons standpunt ten aanzien van de vragen die zouden kunnen worden gesteld', aldus het OM. Tot slot gaf Mr. Cynthia de Jong aan: vragen die er nog wél zijn, moeten worden beantwoord door de aangewezen TGB-officier Mr. Marjolein Verwiel bij de rechter-commissaris.

Hierop reageerde Mr. Sander Janssen: De verdediging ziet het getuigenbeschermingstraject dus helemaal niet zoals het Openbaar Ministerie, die het als twee gescheiden trajecten ziet. Sterker nog: In de kern zit daar dus het belangrijkste meningsverschil tussen OM en verdediging. En ook tussen OM en La Serpe, omdat La Serpe zelf ook steeds naar voren heeft gebracht het als een 'package-deal' te zien. En nog los van de beleving van La Serpe, kan niet in alle redelijkheid worden volgehouden dat het twee losstaande trajecten zijn geweest. Mr. Janssen wees het Hof op de volgorde waarop ze zijn gesloten: eerst de getuigen-beschermingsovereenkomst, daarna pas de OM-deal, de betrokkenheid van meneer De Haas die in beide trajecten een prominente rol speelde en het verloop van die overeenkomsten in het algemeen, volgend op de verregaande onderhandelingen in de jaren na het sluiten van die twee eerste overeenkomsten, zoals de intentieverklaring van januari 2007 en de OM-deal in februari 2007.

Janssen: Één traject dus en de rechtmatigheid van dat traject is nu juist zeer nadrukkelijk onderwerp van discussie. Dat had het Hof ook in de regiebeslissing zo benoemd en dat is iets waar nog uitvoerig over zal worden gesproken en waar de verdediging ook zeker verweren op zal gaan voeren. Dus dat is de context waarbinnen de verdediging vragen wil gaan stellen, over de met hem gemaakte afspraken en vooral wat hem in de voorliggende jaren in het vooruitzicht is gesteld door het OM.

Mr. Janssen benadrukte nog eens voor het Hof: concrete beschermingsmaatregelen interesseert hem niks, bijvoorbeeld waar de kroongetuige verblijft, dus hoe en waar en op welke wijze La Serpe beschermd wordt/gaat worden, daar wil hij geen vragen over stellen, omdat hij zich realiseert dat dat afstuit op zijn "nieuwsgierigheid" als het gaat om de belangen van het TGB-traject. Het gaat hem wel om een breder verband van gedane toezeggingen en gemaakte afspraken over financiën bv. Welke financiële afspraken zijn daarmee in verband gemaakt? Het OM zegt dan wel: aan de hand van de bedragen kun je iets zeggen over genomen beschermingsmaatregelen, maar dat betwist Janssen en verzet hij zich nadrukkelijk tegen, omdat: hoe zou hij iets moeten raden of bevroeden als hij weet: 'La Serpe krijgt 300.000 euro'. Dan ga je echt niet raden: 'Aha, La Serpe krijgt 3 ton, dus dan gaat hij daar en daarheen, of op die en die manier beveiligd worden'. Maar dat is wel een te gratuit blokkade in ogen van de verdediging die steeds door het OM wordt opgeworpen, aldus Janssen. Hij verzocht het Hof daarom op voorhand daar niet in mee te gaan. Kort en goed meent Janssen dat er voortgang kan vinden met het horen van de kroongetuige.

Mr. Nico Meijering gaf een aanvullende reactie: Het punt waar het om gaat en waarvoor u zojuist het woord heeft gegeven, hetgeen Mr. Janssen zojuist naar voren heeft gebracht, daar sluit ik mij graag bij aan. De vragen van Mr. Janssen ga ik mij achter scharen in de zaken van Soerel, Akgün en Burger. Als er discussie over is, zou ik het op prijs stellen als u dan ook de verdediging hier zou willen vragen daaraan deel te nemen. En dan nog aanvullend op hetgeen Mr. Janssen heeft gezegd: Voorzitter, waar het kort en goed wat ons betreft op neerkomt is dat het van het allergrootste belang is dat onderzocht zal gaan worden door uw Gerechtshof dat het beschermingstraject, de beschermingsdeal, niet een vrijplaats is geworden in deze zaak van ontoelaatbare toezeggingen. En als we alleen al kijken naar wat ontoelaatbaar is, dan gaat het natuurlijk om financiële toezeggingen. De wetgever heeft daar jarenlang over gedebatteerd met z'n allen, wat niet mag: er mag geen financiële toezegging komen. En wat wij hier dus zien gebeuren in deze zaak, is dat er zodanig financiële toezeggingen zijn geweest, niet alleen op het gebied van bescherming, maar ook op het gebied van levensonderhoud, dat wij zeggen dat is ontoelaatbaar. Dat is eigenlijk gedaan onder de vlag van bescherming, tot datgeen wat de wetgever nou juist uitdrukkelijk verboden heeft en wat ook ongelukken zou kunnen veroorzaken, namelijk dat de betrokken verdachten vanwege die toezeggingen bereid is de waarheid geweld aan te gaan doen.

Ik hoor ook het Openbaar Ministerie de staatsveiligheid in stelling brengen in deze zaak, daar wil ik nog het volgende over zeggen: In de eerste plaats hebben wij moeten vaststellen dat ook in de discussie rondom de weglatingen, waar we volgende maand nog wel iets over zullen gaan zeggen in het kader van de oriënterende gesprekken, dat het keer op keer is geweest dat onder de vlag van veiligheid, zaaksinhoudelijke, extreem, zeer relevante mededelingen, gedaan door zowel La Serpe alsook door de verhoorders, buiten de dossiers zijn gelaten. Daar heeft de rechtbank zich over uitgelaten, wij zullen t.z.t. ook uw Hof vragen zich daar over uit te laten over hoe dat destijds is gelopen, aangezien wij menen zijn dat dat minstens in strijd is met de behoorlijke procesorde en dat dat ook consequenties zal moeten hebben voor een der verweren die we zullen laten klinken, hier ook in deze aanleg.

En wat wij vrezen, is dat hetzelfde wel eens zou kunnen gebeuren, ook hier weer, dat onder het mom van veiligheid ontoelaatbare toezeggingen zijn gedaan, prestaties van de overheid zijn toegezegd en dat dat van u en ons zal moeten worden weggehouden. En daarbij wordt ook vaak een angstbeeld opgeworpen, zoals het ook is gebeurd met de weglatingen, zowel in de kluisverklaringen en wat ons betreft nog steeds aan de gang is, ook in de oriënterende gesprekken. Wat betreft de kluisverklaringen hebben we het gezien dat het zelfs ook nog de kaart is gespeeld dat zelfs de rechter-commissaris gevaar zou kunnen lopen, mocht de rechter-commissaris onderzoek zou instellen naar die weglatingen. U heeft het allemaal kunnen lezen in de stukken.

Er is wat ons betreft geen enkel argument denkbaar, waarom niet de verdediging en uw Gerechtshof zou mogen weten, zou móeten weten, want daar gaat het natuurlijk om, welke bedragen er aan La Serpe zijn toegezegd, zeker als het gaat om zijn levensonderhoud. Ehm... hij mocht een bedrijf opstarten, wat we uit de stukken hebben kunnen opmaken. Het is meer dan aannemelijk geworden dat dat aan de orde is. Dat zijn financiële prestaties die niets, maar dan ook niets, met zijn veiligheid van doen hebben. Dat kan het OM dan willen volhouden, maar er is wat ons betreft geen enkel zinnig argument denkbaar. En we hebben ook al, tijdens de ondervraging door uw voorzitter vorige week dinsdag, gezien dat u dat aan de orde liet komen en dat is nog verder verwijderd. Bijvoorbeeld de 3 miljoen die hij wilde hebben... wanneer was het, in 2004? Ik weet het niet meer. En meneer La Serpe heeft daar ook op geantwoord dat hem 1,5 miljoen wel iets leek. Nou, in het verlengde daarvan kan dit allemaal worden gezien.

En als we het dan toch hebben, als dan toch met 'Staatsveiligheid' en dat soort grote argumenten als het belang van de Staat wordt geschermd, dan zou ik het ook willen omkeren, dan zou ik hier willen naar voren brengen, dat het in belang van de Staat is, misschien wel wat betreft de Staatsveiligheid, dat in deze zaak inzichtelijk wordt wat de financiële prestaties zijn geweest waar de overheid zich aan gebonden heeft richting meneer La Serpe. Dat u daar ook een oordeel over kunt geven, dat u ook hopelijk in onze visie zult zeggen: dat is onrechtmatig, dat is onacceptabel als we kijken naar de rechtsgeschiedenis, en dat dat ook een signaal geeft naar potentiële mensen die inderdaad voor de schijn willen gaan en die zich vrij achten misdaden te plegen en dan misschien wel denken: Ja, nou ja, daarna kan ik toch naar de Staat rennen en de meest geweldige prestaties krijgen. En ook dat denk ik nou juist dat dat voorkomen zou moeten worden en daarom zal die transparantie moeten worden betracht die wij graag betracht zouden willen zien, maar ook dat de vragen die daarop zien, dat die niet zouden moeten worden belet. Dank u wel.

Voorzitter Mr. Veldhuisen: Ehm... Mr. Plasman, zou u iets naar voren willen brengen?

Mr. Peter Plasman: Ik wil wel één punt naar voren brengen en dat is dat sinds het begin van deze strafzaak één van de kernpunten in deze strafzaak op tafel ligt en dat uw Hof nu gaat beslissen of het OM Carte Blanche krijgt bij het aangaan van deals met kroongetuigen. En voor de rest: bij de argumenten, waarom u die beslissing niet zou moeten nemen ten nadele van de verdediging, sluit ik mij aan bij wat er al gezegd is.

Voorzitter Mr. Veldhuisen: Dat is uw duiding bij hetgeen er al naar voren is gebracht?
Mr. Plasman: Ja.

De overige raadslieden sloten zich ook aan. Alleen Mr. Marnix van der Werf wilde tot slot nog wat zeggen.
Mr. Van der Werf: Een enkele aanvulling, meneer de voorzitter. Ik kan mij helemaal vinden in wat Mrs, Meijering, Janssen en Plasman hierover gezegd hebben. In eerste aanleg ontstond in ieder geval bij mij de indruk dat in ieder geval het OM de overeenkomst met La Serpe als een volle voorhang wilde gebruiken om iedere toetsing onmogelijk te maken. Wij hopen dat uw Hof dat niet doet en heel in concreto vaststelt welke vragen wel en welke niet beantwoord moeten worden. Twee aanvullende opmerkingen: De AG Mr. Posthumus sprak in een aanvulling over de zorgplicht van de Staat, ten opzichte van beschermde getuigen nu en in de toekomst. Dat lijkt mij een correcte opmerking, alleen die zorgplicht van de Staat strekt zich natuurlijk ook uit over de belangen van de verdachten zoals die hier nu vandaag zitten. En over processen waarin dit soort situaties voorkomen in de toekomst, namelijk dat ook de getuigenbeschermingspoot van zo'n zaak correct wordt uitgevoerd en dat daarop toetsing mogelijk moet zijn voor zover dat niet concreet aan de veiligheidsrisico's raakt. Laatste aanvullende opmerking: Het OM legt sterk de nadruk op de geheimhoudingsplicht die meneer La Serpe heeft afgesproken. Ik denk niet dat er iemand is, geen rechter en geen andere overheidsinstantie die meneer La Serpe in de toekomst kwalijk kan nemen dat hij die geheimhoudingsplicht op bepaalde punten heeft geschonden, als hij hier op uw bevel van het Hof, op verzoek van de advocaten of vordering van het OM antwoord op vragen moet geven. Dus ik denk niet dat meneer La Serpe zich daar zorgen over hoeft te maken en dat betekent dat uw Hof zich over dat punt denk ik ook al teveel zorgen hoeft te maken. Dat was hem. Dank u.


Het Hof onderbrak de zitting hierna om hierover in beraad te gaan. De bode deelde later mede dat dit beraad verlengt werd tot na de middagpauze omdat het Hof kennelijk meer tijd nodig had.

Na de middagpauze maakte het Hof de beslissing bekend: (samengevat, aangezien de voorzitter de beslissing behoorlijk snel voorlas in voor mij nogal juridisch taalgebruik, dus ik kon dit maar gedeeltelijk -in niet zulke juridische bewoordingen- bijhouden...)

Wat ik in grote lijnen begreep:
- Kroongetuige Peter La Serpe zal niet worden gehoord over getuigenbescherming op zitting, maar bij de rechter-commissaris.
- Het Hof ziet wel dat dit nodig is, na hetgeen de verdediging heeft aangedragen tijdens het Passage-proces in eerste aanleg.

Het Hof heeft de verdachten en hun raadslieden, en ook de AG's, in de gelegenheid gesteld om voor het verhoor van La Serpe als getuige hun standpunten kenbaar te maken over aan getuigenbescherming-gerelateerde onderwerpen, waarover La Serpe vragen zou moeten beantwoorden. De AG's hebben hun standpunt onderbouwd dat vragen daarover door de verdediging zouden moeten worden belet. Het standpunt van de verdediging komt er in de kern op neer dat er sprake is van één traject. Het onderscheid tussen de OM-deal en de beschermingsovereenkomst is een kunstmatige, wat meebrengt dat toetsing van rechtmatigheid aan de zittingsrechter wordt onthouden. Voor de getuige is het één package-deal. Één van de raadslieden verwoordde het als volgt: Heeft het OM 'carte blanche'?

Het Hof overweegt als volgt: Het Hof staat niet voor rechtsopvat-tingen te duiden stellingen over de inhoud en de gang van zaken rond de getuigen-beschermingsafspraken. Er zal door het Hof na het debat door partijen worden beslist en zal ook de vraag of er sprake is van een manco of weeffout in de zaak van de heer Remmers door het Hof worden beantwoord. Dat is waar het Hof nu 'niet' voor staat

Het Hof staat wél voor beantwoording van de vraag welke bronnen voorliggen waar het gaat om het ter tafel kunnen brengen van feiten en omstandigheden binnen het bestek van de door de verdediging in aangekondigde vragen die hiertoe strekken zicht te krijgen op de door met La Serpe gemaakte afspraken en aan hem gedane toezeggingen.

Er moeten wél inlichtingen op tafel komen, van La Serpe of de Staat, maar het Hof wijst de Staat aan als meest aangewezen bron als het gaat om verstrekken van inlichtingen. Het Hof stelt vast dat er, gezien het buitengewoon dynamische verloop van de verhoren van La Serpe in eerste aanleg, noodzaak is dat ook La Serpe wordt bevraagd. Daarmee is echter niet het verhoor ter terechtzitting aangewezen. Verhoor binnen de beslotenheid van het kabinet van de rechter-commissaris ligt daarom in de rede, gelijk zoals ook een vertegenwoordiger van de Staat (Marjolein Verwiel van TGB) reeds bij de RC is gehoord. Het is de rechter-commissaris, die wel bevoegd is, en niet aan het Hof, dat niet bevoegd is, om vragen te stellen om getuigenbescherming en daaraan te relateren toezeggingen en afspraken op zijn merites te kunnen beoordelen. In het bijzonder op het punt of door de getuige te beantwoorden vragen ter kennis kunnen komen van procesdeelnemers. Het Hof is van oordeel dat bij die stand van zaken het verhoor van La Serpe over al hetgeen raakt aan getuigenbescherming en in dat kader aan hem is toegezegd en met hem is afgesproken onder de RC dient te worden gehouden. Voorts draagt het Hof nader verhoor op van TGB-officier van justitie Mr. Marjolein Verwiel. Dat verhoor dient te worden gehouden nadat La Serpe is gehoord, met inachtneming van hetgeen hiervoor door het Hof is overwogen en beslist. Het Hof zal de zaken dus naar de RC verwijzen.  Dit was de beslissing.

De verder middag werd besteed aan verdere ondervraging van Peter La Serpe door Mr. Nico Meijering, omdat Mr. Sander Janssen zich had voorbereid op vragen aan La Serpe, wat dus niet doorging, gezien bovenstaande beslissing. Donderdag gaat Mr. Meijering nog enige tijd verder en zal daarna ook de verdediging van Jesse Remmers verder aan bod komen.

Bondtehond

KOUD BLOED 23 :

128 pagina's

verschenen mei 2014

paperback € 9,95
BESTEL HIER

'Wat ik daar geschreven heb, is letterlijk waar'

De bekendste kroongetuige van Nederland, de half Italiaans - Nederlandse Giuseppe 'Peter' La Serpe, aka Vieze Peter/Viestand, geboren op 11 oktober 1964 in Rotterdam, was dinsdag in het Justitieel Complex te Schiphol (JCS) om te komen getuigen in Hoger beroep van het liquidatieproces. Er zijn 6 dagen in totaal gereserveerd om hem nader aan de inmiddels witte tand(en) te voelen. Op deze eerste dag namen de raadsheren van het Hof allereerst de tijd om de bijzondere kroongetuige te leren kennen in dit ongewone onderwereld-proces, tevens het omvangrijkste en langdurigste strafrechtproces in Nederland ooit.

Peter La Serpe, die tevens terechtstond als verdachte van de moord op Kees Houtman, is reeds twee jaar op vrije voeten en heeft zich naar eigen zeggen niet meer met het liquidatieproces 'Passage' bezig gehouden. Van bepaalde dingen had hij niets of slechts weinig meegekregen, en dan alleen via zijn raadsman Mr. Jan Peter van Schaik en/of zijn assistente Mr. Francine den Hertog. 'Ik ben wel een beetje klaar met het liquidatie-proces', zei La Serpe. 'Ik heb daarom niet meer op Crimesite of Bondtehond gelezen'. Ook heeft hij zich niet voorbereid op deze nieuwe getuigenverhoren. Minder vlot kwam zijn woordenstroom daardoor niet uit zijn mond. Peter La Serpe leek meteen weer op zijn praatstoel te zitten. Voor de drie aanwezige journalisten, Peter Elberse van ANP, Paul Vugts van Het Parool en mezelf als vaste Passage-blogger van Bondtehond niet nieuw, maar voor het Hof wel en de raadsheren moesten La Serpe soms toch eventjes afremmen.

Als inleiding noemde de voorzitter van het Hof Mr. Ruud Veldhuisen enkele punten op die het Hof opvallend vindt en kenmerkend waren voor La Serpe in het voorbije Passage-proces in eerste aanleg. Niet onvernoemd wilde het Hof laten dat La Serpe de strafzaak en ook zijn rol als getuige toch wel als podium heeft gebruikt om allerlei belangen die hij zag in zijn onderhandeling met getuigenbescherming (TGB) voor elkaar te krijgen. Hij heeft dat eigenlijk als breekijzer willen gebruiken. De getuigen-bescherming heeft veel vragen opgeroepen, waarvan een deel duidelijk is geworden, maar een deel ook niet. Ook de dynamiek van de ondervragingen is het Hof opgevallen. Het Hof heeft de indruk dat er met een zekere heftigheid gevraagd en ook geantwoord is.

Wat ook niet onvernoemd mag blijven is: 'de naam die niet genoemd mocht worden' (Willem Holleeder), die weg was gelaten uit de stukken, maar later toch is genoemd, het manuscript 'De Droomgetuige' dat is gevonden op de laptop van La Serpe, de zaak Boedha (Gerrie Bethlehem), het uitwaaien van de verhoren over tal van onderwerpen waarbij ook nog wel eens het terrein van veronderstellingen en speculaties is betreden. Ook het jargon is uitgebreid, zoals 'zekerheidjes', 'in de plaats stellingen', het woord 'Serpiaans', oftewel incidenten die verhalen worden, maar die dan weer geen incidenten blijken te zijn: Baja bleek BED, dit bleek dat, het is doorspekt van dit soort predicaten en als je het dossier zo leest, vallen dat soort dingen op. De voorzitter wees Peter La Serpe op het voortbouwende karakter van het Hoger beroep. Er ligt een stevig fundament, maar er wordt vooral voortgebouwd, met andere woorden: niet alles wordt herhaald. Hoe je dat enorme brede fundament ook waardeerd, kwa stevigheid, dát is het vertrekpunt voor vandaag, aldus Mr. Ruud Veldhuisen.

Het 'plan de campagne' is dat het Hof de spits afbijt met het stellen aan vragen aan de kroongetuige. Donderdag de raadslieden in de '93-zaken, vrijdag enkele andere raadslieden. Onder andere kunnen Mr. Peter Plasman en Fred Ros vragen stellen.

De raadsheren wezen La Serpe erop dat er veel anonieme (bedreigde)  getuigen figureren met namen als F1, F3, NN1-Hollowpoint en met verzoekt La Serpe, maar ook de andere aanwezige, dat daar prudent mee wordt omgegaan. Het is nogal een grote kluwe en voordat je het in de gaten hebt, verlies je dat wellicht uit het oog, als het gaat om afschermen van identiteit. Of La Serpe en anderen daar rekenschap mee willen houden door de vragen aangaande deze getuigen te bundelen, zodat het Hof eerst kan bepalen of deze kunnen worden toegestaan.

De voorzitter begon met enkele inleidende vragen:
Op 12 november 2012 heeft La Serpe zijn 'laatste woord' voorgedragen. Hij zei daarin: Ik, Guiseppe la Serpe, kroongetuige van justitie, heb samen met Jessie Remmers, Cees Houtman van het leven beroofd op de wijze waarop ik vele malen tegen uw rechtbank heb verklaard. Wij hebben dit op instigatie en in opdracht gedaan van Ali Akgun, Dino Soerel en Willem Holleeder. Ik heb aan niemand een hekel en heb ook niemand verwisseld of er voor in de plaats gesteld. 

Mr. Ruud Veldhuisen: Als ik deze oneliner aan u voorhou, wat is daarop uw reactie?
Peter La Serpe: Dat klopt precies. Er zijn door advocaten veel theorieën de zaal in gegooid, over 'in de plaats stelling', over dat iets anders geweest zou zijn, of dat ik er niet bij geweest zou zijn, of dat ze niet waar zijn, er hebben verschillende theorieën de revue gepasseerd en die zijn allemaal niet waar. Wat ik daar geschreven heb, is letterlijk waar.
Mr. Veldhuisen: U heeft ook de rechtbank ook deelgemaakt van uw denkpatronen, weet u nog wat u daarover gezegd heeft?
La Serpe: Uh... ja, dat ik een plan B heb, en een plan C.
Mr. Veldhuisen: Ik wou net zeggen, niet alleen een plan B, maar ook een plan C...
La Serpe: Ja, niet altijd, maar als dat zo komt, ja.
Mr. Veldhuisen: En u heeft ook gezegd waar die denkpatronen vandaan komen. Herinnert u zich dat nog?
La Serpe: Uit het milieu uiteraard. De wijze waarop ik 30 jaar heb gefunctioneerd in het milieu, dan wordt je gelouterd, zeg maar, en dan gaan dingen eh... ja, die ontstaan, die denkpatronen. En om dat te laten vallen, is niet zo heel simpel, moet ik eerlijk zeggen.
Mr. Veldhuisen: Nu heeft u ook uitgesproken, of de wens uitgesproken, dat u nooit meer iets te maken wilt hebben met dat milieu...
La Serpe: Dat klopt.

Mr. Veldhuisen: Maar dat hoeft niet persé synchroon te lopen met het hebben van denkpatronen. Als u begrijpt wat ik bedoel?
La Serpe: Eh... nee?
Mr. Veldhuisen: Nou, dan leg ik het uit. U zegt: Die denkpatronen zijn te herleiden tot het leven dat ik heb geleid. En u zegt ook met dat leven breek ik. Je kunt zeggen, ik breek met dat leven, maar die denkpatronen kunnen zo in je systeem zitten dat dat je manier van communiceren kan verklaren.
La Serpe: Dat begrijp ik. maar die denkpatronen hebben te maken met berekening of mensen niet vertrouwen, ergens iets achter zoeken, wat motiveert mensen, wat ze niet uitspreken, allemaal dat soort dingen. En in persoonlijke relaties is dat niet echt een kwaliteit, laat ik het zo zeggen. Dan krijg je niet echt relaties. Als er geen vertrouwen onstaat, heb je ook niet echt een relatie, als u begrijpt wat ik bedoel. Daar wil ik ook mee breken, met mijn denkpatronen, maar dat is een heel persoonlijk iets. Dat heeft op zich niet zo gek veel met criminaliteit te maken, het is een effect dat criminaliteit op mij gehad heeft.
Mr. Veldhuisen: U heeft ook, laten we zeggen, de waarachtigheid van uw verklaringen heeft u willen benadrukken door te zeggen dat u 'de 8 jaar heeft opgehaald'. Dat u die als het ware zelf heeft opgehaald, omdat u die anders nooit gehad zou hebben omdat u nog niet in beeld was.
La Serpe: Dat klopt.

Mr. Veldhuisen: Er wordt op een later moment nog wel op teruggekomen, het is speculeren, maar misschien wilt u er nu iets over zeggen. Heeft de gedachte ook bestaan dat een andere verdachte u misschien voor zou kunnen zijn in het lopen naar justitie en het afleggen van verklaringen?
La Serpe: Uhm... dat is nooit mijn overweging geweest. Het is nooit in mijn gedachte opgekomen, maar als ik er nu zo over denk met de verdachten die hier nu in de zaal zitten... ik weet wat ze op hun geweten hebben, ik ben een redelijk denkend mens, een Jesse, een Moppie, een Fred...eh, nou Fred misschien nog wel, maar Jesse en Moppie zouden ook nooit een deal gesloten kúnnen hebben. Dat zou nooit worden geaccepteerd door de overheid. De enige deal die ze gesloten zouden kunnen hebben, is dat ze levenslang krijgen en dat ze dan een redelijk onderkomen krijgen, bijvoorbeeld, maar die kunnen niet zeggen... de helft van levenslang is ook levenslang natuurlijk.

Mr. Veldhuisen: En wanneer heeft u dat inzicht nu gekregen? Is dat iets wat u nu bedenkt, of speelde dat al veel eerder in uw leven?
La Serpe: Het is nog nooit in mijn hoofd opgekomen, dat eh... ik moet kroongetuige worden, want anders wordt iemand anders het. Ik heb het met Jesse wel eens gehad over Moppie. Toen ik in Nederland was, net voor ik aan hem bekend maakte dat ik kroongetuige zou worden, over sms was dat geloof ik, of over de telefoon, toen daarvoor hadden wij een gesprek gehad in Harlingen, want Jesse wou toen ook in Nederland zijn, want Moppie zat net vast toen, voor het geval Moppie erover zou denken om kroongetuige te worden, of om over te praten, laat ik het zo zeggen... 'kroongetuige' is toen niet gevallen, dat woord.
Mr. Veldhuisen: Heeft u vervolgens in de gaten gehad wat er geworden is van uw verklaringen? Heeft u het vonnis van de rechtbank gelezen?
La Serpe: Eh... nee.
Mr. Veldhuisen: Wat is geworden van uw verklaringen? U weet dat de verdediging in veel zaken de vloer heeft aangeveegd met uw verklaringen?
La Serpe: Uh... in de rechtszaak bedoeld u?
Mr. Veldhuisen: Ja.
La Serpe: Ja, uiteraard, dat is hun taak.
Mr. Veldhuisen: Ehm, mogelijk. De rechtbank heeft ook dingen gevonden van uw verklaringen. Bent u daar niet mee bekend?
La Serpe: Uh... enigszins, ik heb het niet gelezen. Ik heb het er wel even met mijn advocaat over gehad, natuurlijk. De uitspraak, het vonnis, maar ik heb het niet gelezen en ik ben er niet diep op ingegaan.

Mr. Veldhuisen: Ik hou het u stapsgewijs even voor:
De rechtbank heeft waar het gaat om die Bethlehem-zaak overwogen dat er zo ernstig rekening mee moet worden gehouden dat u strafrechtelijk betrokken bent geweest bij de gewelddadige dood van Bethlehem, dat dat betekenis heeft voor de waarde van uw verklaringen en de bewijsmiddelen in de zaken van de andere verdachten.
Als het gaat om de zaak 'Agenda', de moord op meneer Houtman, heeft de rechtbank ongerijmdheden vastgesteld die niet zijn opgehelderd en niet zijn verklaard en de rechtbank heeft een straffe conclusie verwoord in het vonnis van veel verdachten, nl de volgende: Dat er rekening mee moet worden gehouden dat u, meneer La Serpe, in weerwil van uw verplichtingen daartoe niet volledig naar waarheid heeft verklaard. En de rechtbank gaar in termen van onderbouwing daar nog iets verder in, door aan te geven dat u dat als persoon heeft laten zien in de strijd met het OM. Over de bescherming en de vormgeving van uw strijd zegt de rechtbank dat u overtuigend schriftelijke leugens in het geding heeft gebracht...
La Serpe: Mag ik daar één korte opmerking over maken?
Mr. Veldhuisen: Nee, nog niet. U moet goed luisteren even. De rechtbank zegt, en nu citeer ik:
- Dat er nadrukkelijk rekening mee moet worden gehouden dat u, meneer La Serpe, daar waar het gaat om uw eigen handelen in de zaken Houtman en Bethlehem, of uw belangen in het beschermingstraject, in staat bent de waarheid geweld aan te doen. En dan zegt de rechtbank:
- Dat maakt dat wij extra behoedzaam zijn. En dan wordt ook in feitelijke zin gefocust welke punten dat dan zijn. In Agenda, de moord op meneer Houtman:
- Het wapen dat u volgens uw verklaringen heeft gehanteerd, de Kalashnikov. De omschrijving daarvan is gebrekkig is de conclusie van de rechtbank.
- Als het gaat om de looproute die u heeft aangegeven, als het gaat om dat delict, heeft u wisselend over verklaard. En dan zegt de rechtbank:
- Dat is door La Serpe gelabeld onder de noemer 'zekerheidjes', maar dat is toch nog onduidelijk gebleven. Als het gaat om het lot van de hulzen, van de afgevuurde patronen: wisselend over verklaard.
En dan heeft de rechtbank de technische bevindingen gelegd naast de verklaringen van de dochter van Kees Houtman. En dan zegt de rechtbank:
- Daaruit leiden wij af dat met de Kalashnikov gericht is geschoten. En zo zegt de rechtbank, als het gaat om dat zaaksdossier:
- Dat het niet valt uit te sluiten is dat u de rollen heeft omgedraaid in dat dossier als het gaat om de vraag wie wat gedaan zou hebben. Is dit nieuw wat ik nu aan u voorleg?

La Serpe: Dit is uh... pffff... ontzettend vaak besproken in het proces.
Mr. Veldhuisen: Maar het gaat nu niet om de onderwepen of die besproken zijn, maar om de waardering van de rechtbank...
La Serpe: Uh... inhoudelijk is dat niet nieuw. Ik wist dat de rechtbank niet vriendelijk op bepaalde punten is geweest, alleen niet zo inhoudelijk als u het nu tegen mij verteld.
Mr. Veldhuisen: Wat is uw gedachte?
La Serpe: Mijn gedachte over dat de rechtbank dat vindt?
Mr. Veldhuisen: Ja.
La Serpe: Uh ja, ik ben er niet blij mee, natuurlijk uiteraard, maar ik kan me er wel wat bij voorstellen na het hele proces. Het is zo'n ontzettend groot proces geweest. Ik heb er over nagedacht, als je honderd keer zegt dat iemand onbetrouwbaar is, dan blijft er altijd iets van hangen. En in dit proces is het zó verschrikkelijk vaak gezegd, en al die punten zijn zó verschrikkelijk vaak tegen het licht gehouden, met name door Mr. Meijering natuurlijk, daar blijft iets van hangen. Dat kan ik mij goed voorstellen.
Mr. Veldhuisen: Waarom gebruikt u het woord 'natuurlijk' in dit verband?
La Serpe: Ghehehe, hoe bedoeld u dat?
Mr. Veldhuisen: Nou, zoals ik het zeg. U zegt 'vooral Mr. Meijering natuurlijk'. Mijn vraag is: waarom gebruikt u het woord 'natuurlijk'?
La Serpe: Omdat Mr. Meijering de meeste verhoren heeft gedaan, ook voor de andere advocaten. Die hebben afspraken gedaan, dat hij dan de verhoren zou doen. Dus... ja, daarom gebruik ik het woord 'natuurlijk'.
Mr. Veldhuisen: Ja goed, er zijn tal verklaringen denkbaar, maar dit is de verklaring die u daaraan geeft?
La Serpe: Ja.
Mr. Veldhuisen: Heeft u zich voorbereid op de getuigenverhoren die u te wachten staan de komende dagen?
La Serpe: Nee.
Mr. Veldhuisen: Helemaal niet?!
La Serpe: Helemaal niet. Ik heb sowieso geen dossier meer. Ik lees niets. Ik hou het helemaal niet meer bij. Ik heb er wel even overleg over gehad met mijn advocaat en ik heb er zelf voor gekozen om het spontaan te doen, om het eh... vanuit de bron zeg maar, door terug te kijken naar hoe het geweest is.
Mr. Veldhuisen: Ja, dat heb ik vaker gelezen: 'vanuit de bron verklaren'. Kunt u nog eens uitleggen wat u daar mee bedoelt?
La Serpe: Dat ik in de eerste aanleg, de eerste strafzaak, ook niet heel veel dossier heb gelezen, alleen dingen die heel relevant waren, op het moment dat ze plaatsvonden. Uit de bron, dan probeer ik... dat lukt niet altijd, maar dan probeer ik terug te kijken naar het moment van toen ik het meegemaakt heb, zeg maar, en dan vertel ik wat ik zie. En dat is 'de bron'.

Mr. Veldhuisen: Ja... maar als ik nu de loop van de tijd daarbij betrek en het aantal verklaringen dat u heeft afgelegd, is het dan eigenlijk voor u nog mogelijk, denkt u zelf, om een verschil te maken tussen wat u de bron noemt en wat u gaandeweg door het lezen of door het herhaald verklaren van dingen zelf bent gaan geloven? Is dat nog wel uit elkaar te rafelen voor u?
La Serpe: Er zijn natuurlijk uh, uh... het heeft invloed. Al die verklaringen die er afgelegd zijn, al die vragen die er gesteld zijn en de antwoorden die erop gegeven zijn, dat heeft invloed op die verhoren, dat is waar. Alleen wat ik zie is wat ik zie en dat is wat anders dan: ik herinner me niet wat ik verklaard heb, bijvoor-beeld. Als me die vraag gesteld wordt, zal ik me daar ook wel dingen van herinneren, maar als mij gevraagd wordt van die en die locatie en wat herinner je je daarvan, dan kijk ik terug naar dat moment, laten we zeggen een afspraak of iets dergelijks, en dan vertel ik wat ik zie. In de loop der tijd vervaagd dat natuurlijk, die dingen hebben invloed natuurlijk, ja. Verder kan ik er niks van maken...

Tot zover.

De voorzitter en de andere raadsheren bleven de kroongetuige de rest van deze procesdag behoorlijk kritisch ondervragen. Opvallend was dat Peter La Serpe zei dat hij nu waarschijnlijk wat minder stellige antwoorden zou geven op vragen die hem gesteld zullen worden, dan hij tijdens de ondervragingen in eerste aanleg heeft gegeven. Hoe gaat hij daar invulling aan geven? We zullen het gaan zien de aankomende tijd.

Donderdag zullen enkele advocaten La Serpe horen in de '93-zaken, Cobra, Opa en Tanta.

Bondtehond

KOUD BLOED 23 :

128 pagina's

verschenen mei 2014

paperback € 9,95
BESTEL HIER