woensdag 18 april 2012

'Ik heb over liquidaties geen enkele onwaarheid verklaard'

Het liquidatieproces wordt er in de laatste fase niet overzichtelijker op. Neem zo'n dag als maandag in de Bunker. Allereerst was daar ineens weer aanwezig de oud-raadsman van kroongetuige Peter La Serpe, Mr. Jan Peter van Schaik. Eerder had de advocaat de verdediging neergelegd van zijn cliënt omdat hij van mening was dat hij niet in staat zou zijn de verdediging van La Serpe goed te voeren. La Serpe voelde zich zo gemuilkorfd door het TGB (Team Getuigen Bescherming), dat hij samen met zijn advocaat de conclusie had moeten trekken dat deze niet in staat was zijn eigen strafrechtelijke verdediging op een eerlijke manier te kunnen voeren. Die beslissing werd toen mede genomen op advies van zijn civiele advocaat Richard Korver.


De rechter noemde het heel prettig dat Mr.Van Schaik terug was teruggekeerd op zijn plek naast La Serpe in het gepanserde getuigenhokje en heette hem van harte welkom. De raadsman bedankt de rechter en grapte dat hij het gevoel had alsof hij nooit was weggeweest.

Vervolgens vroeg Peter La Serpe even aandacht van de rechter omdat hij wat wilde zeggen. De kroongetuige gaf aan geen repliek te zullen geven op de eerste reactie van zowel verdediging als OM na zijn verklaring van 29 maart en het daarop volgende debat waarbij hij tevens 30 verzoeken indiende bij de rechtbank. Daarnaast gaf La Serpe aan bereid te zijn vanaf nu weer alle vragen te beantwoorden. Deze beslissing was volgens de tot voor kort nog zo geplaagde kroongetuige nogal ad hoc genomen, vanmorgen eigenlijk pas beweerde hij. De rechter vond dat goed om te horen, maar niettemin wilde de rechtbank eerst verder met de andere geplande agendapunten.

Het eerste agendapunt van deze Passage-zittingsdag was een slachtofferverklaring van de dochter van Thomas van der Bijl, mevrouw April van der Bijl. Het betrof een aanvulling op haar eerdere slachtofferverklaring uit 2009 die zij had voorgedragen tijdens de behandeling van de moordzaak waarbij Dwight Saro en Remy Habes tot respectievelijk 13 en 14 jaar werden veroordeeld voor de moord op Thomas van der Bijl in café de Hallen. Zij was vandaag niet in staat zelf aanwezig te zijn en had om die reden gevraagd of het OM de verklaring wilde voordragen in de rechtbank, en dan met name in de zaken Remmers, Soerel, Ros, Akgün en Burger. Officier van justitie Mr. Hans Oppe las eerst de slachtofferverklaring voor uit 2009 en vervolgens de aanvulling daarop met een verzoek tot schadevergoeding, de zogenaamde 'shockschade'. Het gevraagde bedrag is 10.000 euro.

(Hier volgt een samenvatting van de slachtofferverklaring van April van der Bijl uit 2009 en de aanvulling van vandaag met de vordering tot shockschade die zij ook toelicht.)
De verklaring uit 2009 was een emotionele verklaring waarbij de dochter van Thomas van der Bijl omschreef hoe erg zij haar vader mist en hoe de pijn en het verdriet haar maar blijft achtervolgen. Ze leeft met een angstsyndroom, durft niet meer alleen thuis te zijn en is soms te bang en te moe om tegen haar angsten te vechten. April omschrijft haar vader als een eerlijke, lieve en hardwerkende man, die zij het liefst in haar herinneringen heeft als de papa die vaak in zijn vuile werkkleren met klompen liep, gewoon zoals hij was. Iemand die altijd voor iedereen klaarstond. Ze is zwaar getraumatiseerd, en loopt onder behandeling bij een psychiater. Ze vraagt: 'Weet u hoe erg het is om zo te moeten gaan slapen? Het is een hel'.

Na de dood van haar vader durfde ze haar vader niet te zien. Nooit was zij zo met de dood geconfronteerd. Ze zat bij zijn kist maar kon niet kijken hoe hij daar lag en als ze wel even keek, kon ze niet ademen door de paniek die door haar heenging. De dag voor zijn begrafenis wilde ze ook een schroef in haar vader z'n kist draaien, maar dat lukte niet. Ze had er werkelijk geen kracht voor en trilde over haar hele lijf. Ze weet niet eens wie het toen voor haar gedaan heeft. Ze kan niet accepteren dat hem dit is aangedaan. Ze denkt niet dat dit gevoel ooit zal verdwijnen en altijd een deel zal blijven van haar leven. Ze was net zwanger toen het gebeurde. Door het verdriet en gemis werd ze depressief terwijl de kleine Thomas in haar buik groeide. De kostwinning kwam geheel voor rekening van haar man Marco. Die droeg de zwaartste lasten want Marco moest 7 dagen per week werken omdat April niet in staat was bij te dragen. Ze zat diep in de put en tranen bleven steeds maar komen. Ze moest medicijnen slikken en had totaal geen energie en kracht meer. Tot op de dag van vandaag slikt ze nog medicijnen omdat ze de dood van haar vader nog steeds niet kan verwerken.

In de toelichting van vandaag kijkt zij terug op haar slachtoffer- verklaring uit 2009 en zegt dat het er niet makkelijker op geworden is. Ze kan nog steeds niet tegen het verdriet. Ze is opnieuw begonnen aan therapie en kan nog niet naar het graf van haar vader omdat er van alles door haar heengaat en ze er slechter vandaan komt dan dat ze erheen gaat. Ze vermeld erbij dat ze niet aanwezig zal zijn omdat ze bij de zitting van de moordenaars ook al aanwezig was, gesproken had en shockschade had geëist. Dit keer heeft ze ervoor gekozen het de officier op te laten lezen. April bedankt de officier ervoor dat ze zo goed is geholpen. De shockschade-eis bedraagt 10.000 euro.

April van der Bijl zegt: 'Ja, wat moet je vragen? Ze konden ook 60.000 neerleggen om mijn vader te vermoorden. Ik vind dit een heel redelijk bedrag. Ik wil deze vordering indienen ten aanzien van alle verdachten die terechtstaan als verdachten in de zaak van Thomas van der Bijl. Dank u voor uw tijd. April van der Bijl'.

Ovj Mr. Hans Oppe vertelde dat naast deze verklaring en de vordering ter grootte van 10.000 shockschade er nog een rapport is bijgevoegd van de GGZ.

De rechtbank bedankte de officier en ging verder met de behandeling van een vordering wijziging tenlastelegging in de zaak Thomas van der Bijl, een stuk dat het OM in wilde brengen bij de rechtbank. Mr. Nico Meijering maakte als enige raadsman bezwaar tegen de vordering omdat hij van mening is dat de zaak Van der Bijl bestaat uit een onvoltooid feitencomplex met Remmers en La Serpe en een voltooid feitencomplex met Ros, Habes en Saro. Volgens Meijering wijst de toevoeging erop dat het OM nu het onvoltooide feitencomplex wil binnenhalen in het voltooide feitencomplex. Reden voor de raadsman om te verzoeken de vordering af te wijzen.

Volgens officier van justitie Mr. Hans Oppe die deze stelling bestrijdt, is het zuiver, enkel en allleen een toevoeging. Naast de meneer Ros wordt nu 'de heer Jesse Remmers en/of één of meer anderen' toegevoegd aan de tenlastelegging. Het feit verandert daarmee niet, het feitencomplex blijft hetzelfde, er wordt alleen een schakel, een persoon,  in de zin van meneer Remmers en/of één en meer anderen, aan het tweede feit op de tenlastelegging toegevoegd. Mr. Oppe deelt dus de mening van Meijering niet, want in die zin zoals de raadsman stelt veranderd het feitencomplex volgens de officier niet.

Rechter: U persisteert?
Mr. Meijering: Ik persisteer.

De rechtbank zou zich erover buigen tijdens het eerstvolgende schorsingsmoment en besliste later op de dag na een beraad dat de vordering wijziging tenlastelegging wel wordt toegestaan.

Het volgende agendapunt was de behandeling van de problematiek rond La Serpe. De rechter vroeg of La Serpe bij zijn standpunt bleef geen repliek te willen voeren. Dat bleef La Serpe, maar hij wilde dat zijn raadsman het toelichtte. Mr. Jan Peter van Schaik antwoordde dat het de keuze is van La Serpe er niet op terug te willen komen en dat hij persisteert bij zijn verzoeken.

Rechter: Vrij vertaald zegt u eigenlijk, ik blijf nog steeds bij mijn verhaal en ik wil nog steeds dat u dat onderzoek gaat doen, maar ik wil nu niet reageren verder op stellingen en de visie van het OM. Dat is uw antwoord?
Mr. Jan Peter van Schaik: Dat is correct.
Rechter: En waarom u dat niet doet, kunt u nu niet uitleggen.
Mr. Van Schaik: Exact.

Rechter: Goed, en dan zegt u, vervolgens ben ik ook weer bereid om te verklaren. En dan vraag ik daar maar na, u zegt de verklaringsbereidheid had u in het verleden opgeschort, daarmee bedoelt te verklaren waartoe u volgens de OM-deal bent verplicht? Begrijp ik dat zo goed?

La Serpe: Dat begrijpt u goed, maar ik kan me zo voorstellen dat mijn verklaring van 29 maar ook een hoop vragen oproept. Meneer Meijering heeft vorige keer een hoop vragen gesteld, ik kan ze allemaal niet meer terughalen, maar in ieder geval er zijn een hoop vragen en na mijn verklaring van 29 maart, ik weet niet in hoeverre ik daartoe verplicht ben, maar ik ben bereid deze te beantwoorden en wat meer duidelijkheid te geven.

Rechter: Goed. Het is best ingewikkeld, maar het was op verzoek van de heer Meijering om u te horen naar aanleiding van die 29 maart-stukken. Daar moet de rechtbank nog over nadenken.

La Serpe: Maar ik moet zeggen, ik heb het er vanmorgen nog even met meneer Van Schaik over gehad, ik voel, even sec genomen, geen enkele verplichting om er iets over te zeggen. Alleen ik begrijp wel dat als ik iets zeg dat dat meteen in de dossiers van de andere verdachten terechtkomt. Gewoon om duidelijkheid te geven en om niet meer problemen te creëren, ben ik bereid vragen te beantwoorden. Al moet ik wel zeggen, dan moet ik natuurlijk niet mezelf schaden.

Rechter: Nee, op zich is dat duidelijk, maar ik wil eerst het onderwerp van geen repliek willen voeren aan de orde stellen. Ik kijk even naar het openbaar ministerie of die daar iets over wil zeggen of opmerken of vragen aan meneer La Serpe in dat verband als verdachte in zijn zaak, waarbij hij nog wel steeds volhard in de stukken van 29 maart en de verzoeken die zijn gedaan, of dat u zegt daar willen we wel iets over opmerken of vragen, dan zouden we daar nu gelegenheid voor willen geven. En dan kijken we daarna wel weer verder hoe het zit met uw eventuele getuigenissen en dergelijke. Mevrouw Wind?

Ovj Mr. Betty Wind: Wij persisteren wat wij op 10 april naar aanleiding van het betoog van La Serpe naar voren hebben gebracht en nu hij daar verder bij blijft en er geen toelichting op wil geven, vragen wij uw rechtbank daar bij deze stand van zaken een beslissing op te willen nemen, waarbij ons standpunt is dat alle verzoeken moeten worden afgewezen.

Rechter: Dus wat dat betreft is het debat maar één ronde geweest, zegt u, en op basis van die ene ronde met verzoeken moet de rechtbank nu een beslissing nemen. Maar heeft u nog vragen aan meneer La Serpe over zijn zaak en naar aanleiding van de thema's die zijn gepasseerd?

Mr. Wind: Nee, over die thema's niet. We hebben daar uitgebreid op gereageerd op 10 april. Over andere punten wel.

Rechter: U zegt over andere punten wel. Waar doelt u dan op?
Mr. Wind: Zaaksinhoudelijk.
Rechter: Omdat hij nu aangeeft weer verklaringsbereid te zijn? Klopt het dat u in elk geval nog één vraag op schrift had gesteld en doelt u daar dan op?
Mr. Wind: Ja, en we willen nog eens goed naar zaken gaan kijken, mede naar aanleiding van uitspraken die hij heeft gedaan in de zaak van Soerel. Daar zouden we graag op een later moment nog gelegenheid voor willen hebben, hetzij vandaag, hetzij op een later moment.
Rechter: Als ik het me goed herinner, was ook meneer Soerel nog met vragen blijven zitten?...
(Soerel schudt)
Rechter: Ja. Voor we dan even kort gaan onderbreken nog even een paar vragen aan u meneer La Serpe in verband met uw 29 maart-stuk. Ik begrijp van u dat u zegt ik sta er nog steeds achter?
La Serpe: Klopt.
Rechter: En daar blijft u bij?
La Serpe: Daar blijf ik bij.

Rechter: Dan kwam even heel concreet een vraag in me op, heeft u daar ook een verklaring op zitting over afgelegd?
La Serpe: Ik zal u vertellen, de reden waarom ik er vragen over wil beantwoorden, ondanks dat ik geen repliek voer natuurlijk, is ook omdat dat soort dingen, daar zijn vragen over natuurlijk, om daar meer duidelijkheid over te geven. Ik moet even kijken hoe ik dat gezegd heb, want sommige dingen raakt natuurlijk TGB enorm. En ik zit al eh...al bijzonder diep in de problemen, huhuhuhuhu, om het zo even te zeggen. Ik wil even kijken hoe ik dat gezegd heb.

Rechter: Ja, ik wil u op zich ruimte geven om uw stuk nog even na te kijken, maar als ik u vraag in algemene zin of u daar bij blijft, moet u ook in staat zijn dat los van uw stukken te kunnen beantwoorden.

La Serpe (Serpiaans-modus): Ja, nee, maar even los van de stukken, ik moet wel even uitkijken hoe ik dat zeg. Als ik over de inhoud...  uh, ik heb in een stuk gezegd, laat ik het zo zeggen, uh... nou omvat ik mischien niet alles tegelijk hoor, mijn aanverwant is een hele grote factor in dat geheel. Uh... dat uhh.... de situatie waar hij in verkeerd, uh... heeft een enorme invloed op mij in negatieve zin. En daar bedoel ik mee, uh... dus uh...uh... nou uh... de wijze waarop hij wordt behandeld, waarop met hem wordt omgegaan, laat ik het zo zeggen, ik heb sterk de indruk dat dat wordt gedaan om uh... ik heb de overtuiging om uh... mij te beïnvloeden hier in de rechtbank. En daar bedoel ik mee, dus met andere woorden, om me niet tegen het OM te keren of uh, TGB uit de wind te houden, of uh allemaal uh.... ja, ik kan over dat stukje, dat is een beetje het vervelende, dat zei ik vorige keer ook al, over dat stuk uh, uh, uh, dan moet ik mijn veiligheid en de veiligheid van mijn aanverwante opgeven om daar inhoudelijk iets over te kunnen zeggen.
Rechter: Ja, maar ik dacht dat mijn vraag op zich heel simpel was.
La Serpe: Ja sorry, het antwoord is ingewikkeld.

Rechter: U heeft verklaringen afgelegd op zitting, over de liquidaties, het tenlastegelegde deelonderzoek naar de feiten. Dan is mijn vraag: Zijn die verklaringen die u...
La Serpe: Alle verklaringen over liquidaties, dus alles wat ik gezegd heb over liquidaties, zijn juist.
Rechter: Daar staat u nog steeds achter?
La Serpe: Alles wat ik verteld heb over liquidaties, alles, is juist. Alles is correct.
Rechter: Dus daar waar u in dat stuk opneemt dat verklaringen zijn beïnvloed, bedoeld u niet te zeggen dat u onwaarheden heeft verklaard?
La Serpe: Ik heb over liquidaties geen enkele onwaarheid verklaard.
Rechter: Dus daar staat u nog steeds achter?
La Serpe: Nog steeds. Over dat beïnvloeden. Op het moment dat iemand mij beïnvloed, of probeert te beïnvloeden, laat ik het zo zeggen, op het moment dat het door beïnvloeding is, wil dat nog niet zeggen dat ik de waarheid niet gesproken heb.
Rechter: Nee maar, daar hoeven we verder niet over in discussie, uw antwoord is helder, maar meneer Meijering had ook al aangegeven, heeft men geprobeerd u te beïnvloeden, of zijn uw verklaringen ook daadwerkelijk anders uitgevallen dan u zonder die beïnvloeding had verklaard.
La Serpe: Uh, nee eh...
Rechter: Zitten er veranderingen in uw verklaringen door invloeden van buiten? Als ik het goed begrijp is uw antwoord nu: Nee.

La Serpe: Al mijn verklaringen met betrekking tot liquidaties zijn juist, alleen u kunt zich voorstellen op een moment dat ik angst heb, of omdat er druk uitgeoefend wordt, laat ik het zo zeggen, op een ander gebied, terwijl ik hier in de rechtbank een verklaring af wil leggen en ik trek daarna mijn verklaring terug, dan zie ik dat als beïnvloeding van mij als getuige.
Rechter: En waar denkt u dan aan?
La Serpe: Bijvoorbeeld, er is een gespreksverslag van Mr. Korver geweest, ik denk dat dat redelijk duidelijk was, over hoe ik mijn positie als uh uh, hoe u daar beïnvloed bent zeg maar om in ieder geval mijn verklaring op dat moment niet af te leggen, zeg maar.
Rechter: Maar dan heeft u het meer over om te gaan verklaren, of om iets niet te vertellen?
La Serpe: Uiteraard.
Rechter: Maar alles wat u heeft verklaard, daar staat u nog steeds achter?

La Serpe: Alles wat ik heb verklaard met betrekking tot liquidaties sta ik nog steeds achter. Maar op het moment, ja er is natuurlijk een verschil, ik ben in strijd met... nou dit OM valt op zich nog wel mee, maar in ieder geval met het TGB-OM, ik ben in strijd met de advocaten zeg maar, maar ik heb een belang in de toekomst zeg maar. Er zijn een hele hoop aspecten waar ik rekening mee moet houden, dus op een gegeven moment, als ik denk hé luister eens, dat een hele hoop dingen wel gaan samenlopen, voor mij in ieder geval, als aan de andere kant mij, ik noem maar wat, veiligheid ontzegd wordt, enigzins probeer ik het in abstracte zin, als mij veiligheid ontzegd wordt, voor mij is het één traject natuurlijk. Op het moment dat ik me hier onveilig maak en er wordt mij veiligheid ontzegd, op het moment dat ik dan zeg, ik noem maar wat, dan stop ik met getuigen en daar wordt dan invloed uitgeoefend op uh... op mijn aanverwant waardoor ik niet kan stoppen met getuigen, ja, dan wordt ik beïnvloed.

Rechter: Ja, nou, het is in ieder geval duidelijk wat u eronder verstaat. Toch nog even om het helemaal helder te krijgen. U zegt: 'wat ik heb gezegd, daar sta ik nog steeds achter, dat was allemaal naar waarheid, en er is niet nog meer, dat u niet helemaal volledig bent geweest over liquidaties? Dat u tot op de dag van vandaag nog achterhoudt, zoals we dat ook hebben gezien over de rol van de heer Holleeder hier op een gegeven moment ter sprake kwam. Is er nog...
La Serpe: Er is niet nog een verklaring.
Rechter: Nee, er is niet nog meer. Dat is duidelijk. Nou, dan nog heel even, u persisteert wel in uw verzoeken? Nou zijn er een aantal verzoeken die zien op die beïnvloeding, want u wilt bijvoorbeeld dat mensen van de CIE gehoord worden, die Henk en Karel, wat zouden die... wat zou de rechtbank nou moeten onderzoeken, in welk kader, als u tegelijkertijd zegt, ja maar uiteindelijk wat ik heb verteld, dat was gewoon de waarheid?
La Serpe: Mag ik u vragen daar na de pauze antwoord op te geven?
Rechter: U wilt er even over nadenken?
La Serpe: Ik wil het er even met mijn advocaat over hebben. Ik heb nog geen contact gehad met hem, behalve over de telefoon even, eh...
Rechter: Nee, dat mag uiteraard. Dat is prima. Nee, maar denk er goed over na, want u wilt er dus kennelijk vragen over stellen, wat zou u ze dan willen gaan vragen?
La Serpe: Eh...eh..
Rechter: Nou, denkt u er maar even over na.
La Serpe: Nou precies, dat is de vraag.

Mr. Nico Meijering vroeg even een moment.
Rechter: Ja?
Mr. Meijering: Ik wilde graag een paar opmerkingen maken, al is het maar even om het op een rijtje te zetten en mogelijk kunt u dat ook meenemen in de raadkamer. Ik had al eerder even aangegeven dat de verdediging mogelijk bij een aantal verzoeken van La Serpe wenst aan te sluiten. Ik neem aan dat die kans nog gaat komen?
Rechter: Nou, ik probeer het in ieder geval zo gestuctureerd mogelijk te doen. Na de pauze zal ik me inderdaad tot u wenden met wat uw enige verzoek tot nu toe was, om meneer La Serpe als getuige te horen en afhankelijk daarvan had u mogelijk nog andere verzoeken, maar dat komt dan straks.

Mr. Meijering: En ik hoor zojuist ook dat aan de orde is gekomen, kijk in een strafzaak, en zo zult u dat waarschijnlijk ook zien, zie ik altijd een materiële waarheid en een formele waarheid. De materiële waarheid waar u zojuist enkele vragen over heeft gesteld en waar meneer ook antwoord op heeft gegeven. Daarnaast heb je de formele waarheid waarmee ik doel op de wijze waarop de materiële waarheid is gevonden. Dat betreft bijvoorbeeld dus beïnvloeding, dat betreft bijvoorbeeld ook het thema wat ook door de heer La Serpe is aangesneden, of voor, of na kluisverklaringen ook nog zaaksinhoudelijk is doorgesproken, of tijdens een lunch nog zaaksinhoudelijk is doorgesproken, of er sprake is geweest van het verstrekken van daderinformatie, nou daar heeft meneer zich al over uitgelaten en daar zou ik wat vragen over willen stellen.

En wat ik nu net beluisterde bij meneer La Serpe is wel enigzins verwarrend, hij zegt 'ik wil geen tweede termijn', of 'ik bedank voor dat tweede termijn' (repliek - red.) en anderzijds heeft hij gezegd, ik wil wel uw vraag beantwoorden, waarmee in reageer op wat het OM heeft gezegd, dus eigenlijk wel een tweede termijn. Dat is wat ik net zo'n beetje beluisterde in wat hij gezegd heeft. Dus aan de hand van vragen wil ik, ik meneer La Serpe, duidelijk maken van hoe ik daar op kijk. Dat is wat ik beluisterd heb.

Rechter: Ja. Als verdachte in zijn eigen strafzaak kiest hij voor dit pad en we gaan dat gewoon laten afrollen....
La Serpe: Mag ik ook even..
Rechter: Nee, u moet ook anderen even... eh... en dan zien we vervolgens wel wat de reflectie is in de strafzaak van uw cliënt. En dan gaan we vervolgens naar de positie van de medeverdachten. We moeten het nu een beetje uit elkaar houden, anders wordt het een beetje chaotisch wellicht. We gaan nu pauzeren. Dan gaan meneer La Serpe en meneer Van Schaik even overleggen over wat we zojuist hebben besproken en kan de rechtbank even nadenken over de vordering tenlastelegging (zie boven) en komen we na de pauze vanzelf weer bij u terecht. Ja?
(tot zover)

*

De gebeurtenissen tijdens de zittingen vanaf de zitting van 29 maart lopen nogal door elkaar heen en zijn niet in één verslag samen te vatten. Ik kom zo spoedig mogelijk in een volgend verslag terug op onder meer de vragen en verzoeken van de verdediging naar aanleiding van die zitting, maar ook de 1,4 miljoen-problematiek en de beslissing van de rechtbank over de verzoeken van de verdediging in verband met deze perikelen rondom kroongetuige La Serpe.

Wordt dus vervolgd.

Het OM begint 14 mei met het requisitoir. Tot die tijd zijn er geen zittingen meer. Ook daarover in mijn volgende verslag meer.

Bondtehond