'Bizar is het natuurlijk wel dat cliënt wel vervolgd wordt en Holleeder niet'

Een belangrijke dag voor verdachte Dino Soerel dinsdag tijdens het liquidatieproces in de bunker-rechtbank te Osdorp. De raadsman van Soerel, Mr. Nico Meijering, droeg het eerste gedeelte voor van een verzoek tot opheffing cq. schorsing voorlopige hechtenis. 's Ochtends gaf Mr. Meijering reeds aan dat het een gigantisch betoog zou worden, dat zo'n twee dagen in beslag zou nemen. Donderdag, zo voorspelde de advocaat Bondtehond, zou wat hem betreft de interessantste dag worden. Wat mij betreft was het dinsdag al erg interessant om te ervaren hoe de verdediger van Soerel het bewijzenpakket dat het openbaar ministerie heeft samengesteld de afgelopen 5 jaar professioneel fileerde. Dus dat belooft wat.

Ik zeg 5 jaar, aangezien het afgelopen maandag precies 5 jaar geleden was dat het openbaar ministerie een deal sloot met kroongetuige Peter La Serpe. Om precies te zijn op 20 februari 2007. Mr. Meijering herinnerde de aanwezigen eraan dat we inmiddels het 1e lustrum tegemoet gaan. Er wordt al bijna 5 jaar gevochten tot op het scherpst van de snede in de extra beveiligde rechtbank. Er staat dan ook gigantisch veel op het spel voor de verdachten. Naar verwachting zullen er wellicht zelfs eisen tot levenslange gevangenisstraf klinken. Maar of dit terecht is?

De verdediging van Dino Soerel doet er in ieder geval alles aan om aan te tonen, ja zelfs om te bewijzen, dat hun cliënt onterecht wordt beschuldigd van zeer zware strafbare feiten, waaronder het opdracht geven tot liquidaties. Het is alweer bijna 17 maanden geleden dat Soerel werd gearresteerd en "mocht aansluiten" bij de andere verdachten in Passage. Sindsdien zijn al twee cliënten van het kantoor van Meijering, te weten Ali Akgün en Sjaak Burger, uit voorlopige hechtenis ontslagen. Niet vreemd dus dat de zaak van Ali Akgün door de verdediging regelmatig als maatstaf wordt gebruikt. Want is er werkelijk wel zoveel meer vermeend bewijs tegen Dino Soerel dan tegen Akgün?

En what about Willem Holleeder? Is er werkelijk zoveel meer bewijs tegen Dino Soerel dan tegen Willem Holleeder, die laatst nog is vrijgelaten en niet zoals verwacht ook werd gearresteerd in zijn cel op verdenking van het opdracht geven tot liquidaties? De raadsman is van mening dat er tegen Holleeder meer en zwaarwegender bezwaren zijn dan tegen zijn cliënt Soerel. Het is voor de raadsman volstrekt onbegrijpelijk dat het OM, kennelijk blijvend, meent dat Soerel wel in voorlopige hechtenis zou moeten blijven voor liquidatiezaken en de verweten liquidatie-organisatie. Immers, Soerel wordt alleen vervolgd in de zaken Houtman en Van der Bijl, precies die zaken waarin Holleeder eveneens in beeld is gebracht en dan met name door La Serpe.

Mr. Meijering: Ik kan natuurlijk niet de gedachten van het OM lezen, en weet dus niet of het OM nu Holleeder niet vervolgt vanwege gebrek aan bezwaren of vanwege ontbreken van gronden. Het OM heeft er tot op heden niets over gezegd en het OM wordt uiteraard van harte uitgenodigd een en ander eens nader toe te lichten. Wij weten het vooralsnog niet. En we kunnen het ook niet weten aangezien wij wat de bezwaren betreft enerzijds vinden dat er inderdaad onvoldoende bezwaren zijn tegen Holleeder, terwijl anderzijds het OM vindt dat de bezwaren er wel in voldoende mate tegen cliënt zouden zijn. En dit laatste verhoudt zich niet met de feiten en wel dat er nu juist tegen Holleeder aanzienelijk meer en meer zwaarwegende bezwaren bestaan in dit dossier.

Er rest geen andere conclusie dan dat het OM kennelijk meent dat er geen gronden zijn tegen Holleeder. Het OM vindt kennelijk niet dat in de Passagezaak tegen Holleeder de rechtsorde geschokt is door de liquidaties van Houtman en Van der Bijl. Ondanks dat de slachtoffers bij leven, en dan met name Van der Bijl, en de nabestaanden naar Holleeder hebben verwezen als opdrachtgever. Wat betreft de nabestaanden springen in dit proces met name mevrouw Houtman en onlangs op zitting nog gehoorde Jopie van der Bijl in het oog. De voorlopige hechtenis-grond van geschokte rechtsorde heeft dan wel een uiterst opmerkelijke dimensie aangenomen in dit proces. Of moeten we het toch niet zo zien, en meent het OM inderdaad gewoon dat er onvoldoende bezwaren zijn tegen Holleeder?

We horen het heel graag, want dat zou mogelijk ongelooflijk veel debat kunnen besparen aangezien de bezwaren tegen cliënt van aanzienlijk minder omvang en gewicht zijn. Het OM is in de reactie op dit betoog wel uitleg verschuldigd. In de eerste plaats natuurlijk vóór alles aan cliënt en zijn naasten. Maar daarnaast toch ook wel een beetje aan de samenleving. En vooral aan de nabestaanden van Houtman en Van der Bijl. Want Bizar is het natuurlijk wel dat cliënt wel vervolgd wordt en Holleeder niet.

Het OM is op dit thema oorverdovend stil geweest. Althans in dit proces. Uit de media hebben we nog iets kunnen vernemen voorafgaand en rondom de invrijheidsstelling van Holleeder: er zou onvoldoende "direct bewijs" zijn, maar haastte de top van het OM zich te zeggen: Holleeder zou nog wel verdachte blijven. Voor de rest, en vooral tijdens dit proces, oorverdovende stilte. Dat doet ook weer denken aan het feit dat uw rechtbank aan het begin van dit proces tegen cliënt het OM langdurig de OM raadkamer heeft in gestuurd met de vraag of het OM Holleeder ook ziet als deelnemer aan de criminele organisatie zoals die verweten wordt aan cliënt. En jawel, na lang beraad kwam het er dan toch uit dat het OM inderdaad Holleeder zo ziet. Uw rechtbank heeft daar flink wat woorden en vragen richting OM moeten wijden. Holleeder was immers ook niet met naam opgenomen in de verweten 140-tenlastelegging.

Wat heeft Holleeder toch, wat cliënt niet heeft? Of andersom: Wat heeft hij niet, wat cliënt wel heeft?

Het OM moet nu toch echt dat oorverdovende zwijgen eens gaan doorbreken. Cliënt heeft daar in het kader van dit opheffingsverzoek alle recht op. Het zal mogelijk een nieuw OM-licht kunnen doen schijnen op de gronden en bezwaren die geleid hebben tot de voorlopige hechtenis van cliënt.

Meijering: De bezwaren overziende wordt het kernbewijs, gelijk in de (hoofd)zaken tegen Akgün en Burger, gevormd door de verklaringen afgelegd door de kroongetuige La Serpe. Daarnaast zijn ook tegen cliënt ingebracht de verklaringen van mevrouw Houtman, Teeven, en Q5 terwijl kennelijk nog steun wordt gezocht in de verklaringen van De Boer, de Endstra-tapes en enkele tap- en OVC-gesprekken. De Getuige Kaale sr. laat ik verder buiten de inhoudelijke bespreking aangezien het OM inmiddels zelf ook heeft laten weten in de verklaringen van deze getuige weinig bezwarend brood te zien. Hetzelfde geldt voor Jopie van der Bijl, waarvan inmiddels wel is komen vast te staan dat hij in de war moet zijn geweest.

Mede gelet op het recent vrijkomen van de Holleeder-passages, zal de meeste aandacht besteed worden aan het kernbewijs: de verklaringen van La Serpe. Ook hier geldt dat in het verleden al overvloedig is stil gestaan bij de (on)bruikbaarheid van die verklaringen en dat het te ver voert om al te zeer in herhaling te vallen. Daarnaast moet er uiteraard nog wel wat overblijven voor het eindpleidooi. Een en ander neemt echter niet weg dat in het kader van de zaak van cliënt Soerel nog nimmer stil gestaan is bij hetgeen door La Serpe specifiek over Soerel is verklaard. Dat vraagt dus wel extra aandacht.

Meijering ging vervolgens in op de achtergrond van de bezwaren. Het is vrijwel onmogelijk om het hele betoog van Meijering, voorgedragen uit een pleitnotitie van om en nabij de 220 pagina's, goed (volledig) samen te vatten. En dan daarbij, Meijering was nog niet eens op de helft, want de rest komt donderdag aan bod tijdens het tweede gedeelte van het betoog cq verzoek opheffing voorlopige hechtenis. Ik zal een opvallend gedeelte samenvatten.

Uit honderden ordners blijkt van geen enkel motief aan de zijde van Soerel. Voor de verdediging is dat niet zo bijzonder. Er is namelijk nimmer sprake geweest van een dergelijk motief, aldus Meijering. Bij gebrek aan enig motief kan het OM kennelijk niet anders dan te grijpen naar de theorie die kennelijk op de achtergrond speelt, namelijk: Soerel is schuldig vanwege zijn band met Willem Holleeder. Want wat moet je als OM als je geen motief kan blootleggen? Dan maar stellen dat de verdachte het wel gedaan zou hebben vanwege vermeende zakelijke en/of vriendschappelijke banden met een ander, ten aanzien van wie wél motieven zijn bloot gelegd.

Meijering: Ik doel zoals bekend dan op Holleeder. Holleeder, waarvan we inmiddels weten dat het OM in Passage niet tot vervolging wil overgaan, maar waarvan we niet weten waarom het OM dat niet wil. Dezelfde verdachte die destijds met goedvinden van parketleiding, de CTC en het College van Procureurs Generaal uit de verklaringen van La Serpe is gehouden. Het blijft natuurlijk een bizar gegeven dat het OM met alle geweld cliënt voor de onderhavige liquidaties wil vervolgen, en zulks doet via de omweg van een andere verdachte die men in dit proces niet wil vervolgen. Een andere verdachte waartegen, als we de media moeten geloven, volgens het OM onvoldoende 'hard' bewijs zou zijn.

In een passage uit het dossier-Passage is terug te lezen dat 'aannemelijk' zou zijn dat de opdrachten voor de liquidaties van Houtman en Van der Bijl afkomstig zou zijn van Holleeder en cliënten Soerel en Akgün. Maar dan de uitleg waarom dit 'aannemelijk' zou zijn. Op geen enkele wijze wordt verwezen naar feiten die te relateren zouden zijn aan cliënten Soerel en Akgün. Waar wel naar verwezen wordt zijn de verklaringen van Thomas van der Bijl, Kees Houtman, Maria Houtman, Sander Hulsman en Caroline Houtman. De eerste twee genoemden hebben tijdens hun leven tegen meerdere mensen verklaard over 'hun problemen met Holleeder', terwijl hun verhaal bevestigd wordt door andere getuigen.

Van belang is hier vast te stellen dat deze getuigen inderdaad met geen woord reppen over cliënt, laat staan over problemen met cliënt. Dat strookt volledig met hetgeen cliënt verklaard heeft in alle standen van het tegen hem aanhangige proces. En zoals reeds eerder in dit proces gesignaleerd: kennelijk onderkennen de recherche en het OM dit bewijsprobleem, althans dan toch op zijn minst dit motievenprobleem, zoals blijkt uit hetgeen hier in één adem gesteld wordt en wel dat "het bij de Amsterdamse en Nationale recherche bekend is dat Soerel een jarenlange nauwe zakelijke en/of vriendschappelijke band met Holleeder had". Het OM kan kennelijk niet anders dan maar via Holleeder proberen een bewijs- en overtuigingsconstructie optuigen. Dus: cliënt zou het allemaal hebben gedaan, maar die Holleeder zelf gaan we niet vervolgen.

Dat is nogal een hachelijke onderneming. Zeker als je tegen de man zelf -via wie je zulks wilt- kennelijk te weinig (gronden en) bezwaren ziet. Recht is zo nu en dan wel heel erg krom.

Dit bracht de raadsman tot bespreking van dit punt van de achtergronden van de bezwaren: de vermeende band met Holleeder bestaat niet.

Verwijzend naar wat diverse getuigen daarover hebben verklaard, was die vriendschap met Holleeder helemaal niet zo hecht. Soerel heeft daar op zitting zelf uitvoerig over verklaard dat hij niet eens wist waar Holleeder woonde, laat staan dat hij bij hem over de vloer kwam. De band met Holleeder was al in de periode voorafgaand aan de nazomer van 2005 aan het aflopen.

Dino Soerel wilde graag zelf wat zeggen over de onlangs toegevoegde tapgesprekken. Deze tapgesprekken zouden volgens het openbaar ministerie aantonen dat Willem Holleeder en hij wel contact hadden na 2005, toen de vriendschap wat Soerel betreft op een laag pitje kwam te staan, anders gezegd: de vriendschap bekoelde na een pittig gesprekje tussen de twee op de Nieuwmarkt. Soerel had Holleeder laten weten er helemaal klaar mee te zijn. De reden om klaar met hem te zijn was gelegen in het incident rondom Kaale Jr. en wel dat Holleeder kennelijk Soerel's naam had gebruikt in een financieel geschil dat Holleeder meende te hebben.

Rechter: Uw algemene relatie met Willem holleeder, wat wilt u daar over zeggen?

Dino Soerel: Wat mij opviel is dat er van een lange tijdsperiode in 2005 taps zijn gevoegd. Het valt op dat het voornamelijk gaat over Holleeder en zijn vriendinnetjes. Ik wist niet dat de heer Meijering dit heeft verwerkt in zijn pleidooi. De foto bijvoorbeeld. (foto linksonder) Het werd Rotjeknor genoemd. Het is niet in de Baja. Er is gezegd dat ie op een feestje is genomen in Rotterdam. Lydia van der H. zegt helemaal niet dat ze mij en Willem samen heeft gezien.

Dick Vrij over Adnan. 'Mijn vriend' zegt ie. Dan zegt de verbalisant: Mogelijk wordt Dino Soerel bedoeld. Dat vind ik wel heel makkelijk om dat te zeggen. Zo spectaculair vind ik die gesprekken trouwens niet. Het lijkt meer een vriendinnenverslag als je het zo hoort.

Onderaan staat: 'Wat doe jij hier?' Ik zei 'Wat doet hij hier', tegen iemand anders, dus niet tegen Holleeder zelf.
(Dit ging over een tapgesprek tussen Danny Kuiters en Dick Vrij dat ging over een bezoek van Holleeder aan Danny Kuiters in gevangenis Zuyderbosch. Soerel zat al aan de bezoektafel toen Holleeder ook binnenkwam. Een verbalisant (T055) suggereert dat Holleeder kennelijk op die bajesbezoekdag 'ook nog omgang met Soerel had'. Dat heeft T055 volstrekt uit de lucht gegrepen. Daar blijkt nl niets van uit de taps - red.)

Etc. etc,  Soerel wil er maar mee zeggen. Die tapgesprekken zijn leuk, maar zeggen erg weinig. En dat het contact tussen Soerel en Holleeder bekoeld was in de tweede helft van 2005 wordt ten volle ondersteund door diverse getuigen. Genoemd worden Orminda Soerel, Esther S., Arjen Kaale Jr., Willy L., Hans Nijman, Danny Kuiters en Ali Akgün.

Donderdag verder...

Bondtehond