vrijdag 16 mei 2014

'Soms moet je rare dingen doen om je eigen leven te redden'

Donderdag en vrijdag waren door het Hof gereserveerd voor het getuigenverhoor van Alex de Boer, de getuige die cruciale bekentenis en getuigenis heeft afgelegd in de moordzaak Thomas van der Bijl. Hij is opgenomen in een getuigenbeschermings-programma en heeft zijn straf er al sinds juni 2009 opzitten. Met grote tegenzin moest hij wederom komen getuigen over de zaak die zijn leven zo drastisch heeft veranderd en niet ten goede, als je de getuige daarover hoort. Hij probeert naar eigen zeggen zijn levensgeluk weer een beetje terug te krijgen, heeft veel moeite gedaan de gebeurtenissen uit zijn geheugen te verbannen en nu werd hij dus weer geconfronteerd met deze bizarre gebeurtenis uit zijn verleden. Daar was De Boer dus niet blij mee. Maar ook hij moest aan zijn plicht voldoen.


Passage in eerste aanleg + zaak Thomas van der Bijl  (Perugia):
Kroongetuige Peter La Serpe heeft verklaard dat hij en Jesse Remmers als eerste de opdracht kregen om Thomas van der Bijl te liquideren, maar nadat ze waren gezien in Zwanenburg door een fietser en later door Thomas van der Bijl zelf, moesten zij de opdracht teruggeven aan Fred Ros, aldus La Serpe. Fred Ros zou toen de dan 28-jarige glazenwasser Alex de Boer en zijn maat Nico Haaker hebben benaderd om de klus te klaren , maar die zouden uit angst hebben teruggetrokken. Niet alleen La Serpe en Jesse Remmers hadden de opdracht dus teruggeven, zou ook blijken uit verklaringen van De Boer. Voor deze weigering had De Boer geboet, aldus kroongetuige La Serpe. 'Fred had gezegd dat Alex de Boer begraven zou zijn. Maar daar klopte niets van. Hij was gewoon aangehouden door de politie'.

Vervolgens ging Fred Ros op zoek naar twee kamikazes: 'Jongens die gewoon naar binnen gaan en schieten'. Dat zou La Serpe van Jesse Remmers hebben gehoord. Op 20 april wordt Van der Bijl vermoord in zijn café De Hallen in Amsterdam. De uiteindelijke moordenaars blijken Dwight Saro en Remy Habes te zijn. De nog jonge mannen werden in oktober 2008 beide veroordeeld tot 14,5 jaar. In Hoger beroep is dat teruggebracht naar 13 jaar voor Saro en 14 jaar voor Habes. (Habes werkte in tegenstelling tot Saro niet mee aan het persoonlijkheidsonderzoek) Zij hebben ook verklaard dat Fred Ros de opdracht voor de liquidatie gaf. Alex de Boer en Nico Haaker werden veroordeeld voor respectievelijk 4,5 jaar en 474 dagen wegens voorbereidingshandelingen. Fred Ros beriep hij zich tijdens per proces in eerste aanleg meestal op zijn zwijgrecht.

Het getuigenverhoor van Alex de Boer was in mijn beleving een beetje een vreemde toestand omdat de getuige met een tolk in het extra beveiligde getuigen-box plaats had genomen, dat met kogelwerend glas is gescheiden van de zittingszaal, maar de aanwezige procespartijen konden de getuige alleen waarnemen op een TV-scherm. Zelf mocht ik vanwege de beveiligingsmaatregelen daarom deze ook niet in de rechtszaal zitten en volgde het verhoor via de perstafeltjes op de publieke tribune. Er werd tevens gebruik gemaakt van een stem-vervormer en de antwoorden werden dus gegeven via de tolk. Het scheen te maken te hebben met een technische storing dat ook de stem van de tolk werd vervormd. Voor mij bleef de vraag: waarom moest die tolk er überhaupt tussen zitten, aangezien De Boer natuurlijk gewoon Nederlands spreekt. Dat was ook wat Mr. Nico Meijering zich afvroeg en of intonaties, stiltes en uh's of eh's wel te horen zouden zijn via de tolk. Voorzitter Mr. Ruud Veldhuisen wees Meijering erop dat dit (kennelijk) reeds was besproken in een eerder stadium.

Ook met dit verhoor was het volgens de eerste ondervragende raadsheer niet de bedoeling om verklaringen van De Boer allemaal opnieuw te behandelen, maar alleen relevante punten. De vraag naar reden waarom De Boer is gaan praten met de politie over Fred Ros beantwoordde De Boer met: 'soms moet je rare dingen doen om je eigen leven te redden' en 'een kat in het nauw maakt rare sprongen', want hij wist naar eigen zeggen zeker dat Fred Ros hem op een dodenlijst had gezet. Hij heeft altijd het idee gehad dat Ros hem niet zou betalen, maar ter plekke dood zou schieten. Een keer zou hij door het oog van de naald zijn gekropen tijdens een afspraak met Ros achter een McDonalds.

Op navraag van de raadsheer hoe hij dat dan zo zeker wist, antwoordde De Boer: 'Ik hoef geen bewijzen te hebben dat hij mij bij McDonalds wilde doodschieten. Het feit dat ik vertelde dat mijn vriendin Esmeralda wist waar ik was, deed hem een andere beslissing nemen, dan me meteen dood te schieten'. Maar feitelijke wetenschap kon De Boer niet noemen. Door een aantal verschillende situaties was hij er van overtuigd geraakt dat hij op een dodenlijst van Fred Ros terecht was gekomen. De Boer noemde 4 situaties: 1/ met Sakia V.; 2/ voor café 't Zonnetje; 3/ op platteland in Schermer; 4/ bij McDonalds met Fred Ros. Hij zou onder andere mensen hebben gezien voor zijn woning boven Cafe 't Zonnetje. Ook een keer toen hij een tijdje op het platteland was gaan wonen. Z'n vriend Menno D., en zijn (nieuwe) vriendin Saskia V. waren bij hem op bezoek op een een avond toen er een auto aan kwam rijden, z'n lichten doofden, die hij na vijf minuten terug aan deed en meteen weer wegreed. Dat waren twee van de 'situaties' waaraan hij onder meer afleidde dicht bij zijn dood te zijn geweest.

Op de vraag later van Mr. Malewicz waarom De Boer dat dan zo zeker wist dat de inzittende van die auto daar waren om hem te liquideren, antwoordde hij: Ik heb daar een periode gewoond. Er kwamen daar nooit auto's het terrein op, dus ik weet zeker dat die daar niet hoorde en er voor mij was. Ik had mazzel dat mijn vriendin en Menno er waren... Alex de Boer gaf aan dat hij het moeilijk vond om over te praten, maar zei op navraag van een raadsheer hoe hij tot die overtuiging was gekomen: 'Er zijn nooit bewijzen geweest over het feit dat mensen voor mijn huis hebben gestaan, over het feit dat mensen voorbij mijn woning zijn gereden, maar met alle respect, ik hoef geen bewijs te hebben om er 100% zeker van te zijn dat ik ontzettend dicht bij mijn eigen dood ben geweest'.

(De naam Willem Holleeder kwam ook voorbij in het verhoor)
De raadsheer kwam terug op een het moment in 2006 dat Alex de Boer werd gepakt met een hennepkwekerij aan de Heiligeweg in Krommenie. Zijn vriendin Esmeralda S. heeft toen ook verklaringen afgelegd bij de politie. Of Alex de Boer ten opzichte van zijn vriendin helemaal eerlijk was geweest? Nee, zei De Boer, hij had zich wel groter en stoerder voorgedaan.
Raadsheer: Ook in crimineel opzicht?
De Boer: Ja.
Raadsheer: Zegt de naam Holleeder u iets?
De Boer: Nee.
Raadsheer: Esmeralda verklaarde dat u tegen haar zou hebben gezegd dat de opdracht voor de moord op Thomas van der Bijl van Holleeder kwam.
De Boer: Dat kan ze wel gezegd hebben, maar dat was speculatie van mij.
Raadsheer: En de volgende moord zou in Scheveningen zijn.
De Boer: Ik weet niks van Holleeder, net zoals zoveel Nederlanders heb ik De Telegraaf gelezen en heb ik voor mezelf geprobeerd te puzzelstukjes neer te leggen. Ik kan me ook goed herinneren dat ik het dossier aan het lezen was in mijn cel, de verklaringen van La Serpe, toen vielen er puzzelstukjes op zijn plaats.
Raadsheer: Zijn er nog andere puzzelstukjes die Holleeder in verband brengen met de moord op Thomas van der Bijl?
De Boer: Het is al lang geleden. Met als voorbeeld de huurauto, ben ik voor mezelf gaan proberen de puzzel op te lossen, maar ik weet geen concrete dingen.
Raadsheer: Zeg meneer De Boer, op het moment dat u bij Esmeralda de naam Holleeder liet vallen, was er nog geen enkele verklaring van La Serpe...
De Boer: Nee, maar zoals ik al zei, hij was veel in het nieuws...
Raadsheer: Het is ongeveer zo gekomen: Fred sprak bij hem thuis over de commissaris en Willem Holleeder kwam in De Hallen. Conclusie: Willem Holleeder was de opdrachtgever?
De Boer: Het was een foute conclusie van mij, ik had geen bewijs. Het was speculeren.
Raadsheer: Klopt de weergave die ik zojuist geef? Dat op deze twee punten, het woord 'commissaris' en Willem Holleeder in De Hallen, dat u die conclusie toen heeft getrokken?
De Boer: Ik weet het niet. We praten over 9 jaar geleden.
Raadsheer: Zeker.
De Boer verzuchte: Ik heb niets anders gedaan dan het opbouwen... dan het proberen opbouwen van een gelukkig leven. En nu zit ik hier vandaag wéér. En ik heb er geen zin in.
Raadsheer: Maar we hebben het hier over dingen die een diepe indruk hebben gemaakt. Die blokkeer je ook niet zomaar even.
De Boer: Eh... ik vindt het erg vervelend dat ik een deel ben geweest van Fred Ros en zijn groepering. Het heeft me bijna mij leven gekost. Destijds was ik een andere man dan ik nu ben. Mocht ik in dezelfde situatie komen als destijds zal ik veel sterker zijn in mijn verklaringen en het onthouden daarvan, maar ik heb in mijn overtuiging niet gelogen tegen de politie.

De raadsheer wilde het nog even over 'de commissaris' hebben.
De Boer: Dat kan ik mij nog goed herinneren. Ik stond met Fred Ros in zijn tuin achter het huis. Hij vertelde me dat hij 100.000 had gekregen van de commissaris omdat hij het zo goed deed.
Raadsheer: Heeft u gevraagd wie de commissaris was?
De Boer: Ja, ik heb het wel gevraagd, maar Fred zei zoiets als: Dat maakt toch niet uit?

Later confronteert Mr. Meijering De Boer met een verklaring waarin De Boer het met de politie heeft over die gebeurtenis in de tuin bij Ros en probeert de raadsman de tijdslijn wat duidelijker te krijgen, wat overigens amper lukt, omdat De Boer slecht in data is. Wat ik dan opmerkelijk vind is dat De Boer dan opmerkt tegen de politie in de verklaring die Meijering gedeeltelijk voorleest: Ja, dat moet in maart geweest zijn, begin Maart, want in Februari zou ik het allemaal gaan doen (de liquidatie), dat weet ik 100% zeker, Holleeder zat toen al vast, daarom weet ik het allemaal zo zeker. Daarom heb ik nu als ik het nieuws volg met Charles H., weet ik veel wat, heb ik het idee dat dát de commissaris was, of is, maar dat weet ik niet zeker...

Eerder vroeg de raadsheer ook over de commissaris.
Raadsheer: U heeft het ook over mensen die boven Fred zouden staan. Wie was dat?
De Boer: Ik denk de commissaris.
Raadsheer: Wie was dat?
De Boer: De hoogste man.
Raadsheer: Fred kende de commissaris persoonlijk?
De Boer: Ja.

Over Jesse werd gevraagd door de advocaat-generaal Frits Posthumus.
AG: Wij hebben nog één vraag. U was bang voor Jesse, zei u. Waarom nou juist voor Jesse? Waarom de angst dat hij u nou juist dood zou schieten?
De Boer: Ik heb deze vraag nu meerdere keren voorbij  horen komen. Ik neem aan dat dat gebaseerd was op wat Fred mij heeft verteld over Jesse.
AG: Ja, en wat was dat dan wat Fred u heeft verteld over Jesse? Denkt u er rustig over na.
De Boer: Ik denk dat het was...  Het moet geweest zijn dat Fred me dingen heeft verteld voor ik de verklaringen van La Serpe heb gelezen...
Voorzitter: Ja, dat kan. Maar wat was dat nu precies?
De Boer: Het moment weet ik wel, het was in de bajes. Ik weet nog dat ik die papieren aan het lezen was over die anti-criminaliteitstichting van Jesse die Fred me gegeven had en dat ik dacht: Hoe is het is godsnaam mogelijk dat een man als Jesse zo'n stichting opricht? Ik weet nog dat ik heel hard moest lachen. De brutaliteit dat je als iemand met zo'n achtergrond zo'n stichting opricht. Het spijt me, ik kan het niet met zekerheid zeggen.
Raadsheer: Dat blijft toch hangen, meneer De Boer.
De Boer: De reden die ik kan noemen is dat ik informatie heb gekregen van Fred. Ik heb met niemand over Jesse gesproken verder.
Raadsheer: Jawel, maar het is toch lastig te begrijpen. Als je wel lacht over zo'n stichting, dat betekent dat je toch moet weten op wat dat lachwekkende is gebaseerd?
De Boer: Het is nu 8 a 9 jaar geleden. Ik weet het niet. Ik ga niet gissen.
Voorzitter: U begrijpt de vraag toch wel?
De Boer: Ja, ik begrijp het, maar het is 9 jaar geleden...
Voorzitter: De vraag die dan opgeworpen wordt, ligt ook voor de hand. Het blijft nu zo hangen. Maar goed... We gaan pauzeren. U kunt dan even nadenken over de vraag.

Na een pauze kwam de voorzitter terug op de vraag. Maar wat het Hof ook probeerde, er was geen enkele uitspraak aan De Boer te ontlokken waaruit de reputatie van Jesse zou blijken. Waar kon hij nu uit opmaken dat Jesse gevaarlijk zou zijn en waarom had hij nu zo'n angst voor Jesse destijds?
De Boer: Feitelijk kan ik die reputatie niet onderbouwen.
Raadsheer: De vraag is gericht op wat u van anderen heeft gehoord.
De Boer: Dat weet ik niet.

Het was tevens een van de laatste vragen. Het getuigenverhoor werd afgerond. Alex de Boer hoopte er nu voor eens en altijd vanaf te zijn en verder te kunnen met het opbouwen van zijn leven. Een leven wat volgens hem nu nog 'een grote teringzooi' is, merkte hij een keer op. Als hij van te voren allemaal had geweten wat voor invloed dit allemaal gehad zou hebben op het verdere verloopt van zijn leven...

Het Hoger beroep van de Passage-zaak gaat 2 juni verder met een aantal dingen op één dag die zijn uitgesteld (de verhoren van Arjen Kaale sr. en Patrick de Maere) en het voor die dag reeds geplande verhoor van (beperkt) anonieme getuige F3.

Bondtehond